Wat is het?
Ascariasis is een besmetting met de crèmekleurige spoelworm Ascaris lumbricoides, die in zijn volwassen vorm 15-40 cm lang en 0,3-0,6 cm breed is.
De besmetting gebeurt door het inslikken van eitjes die op de grond of in irrigatiewater via stoelgang terechtgekomen zijn. De eitjes worden pas besmettelijk wanneer ze al enkele weken op de grond liggen, zodat een infectie door direct contact weinig waarschijnlijk is.
De larven komen uit in het maag- en darmkanaal, en dringen de bloedstroom binnen. Ze migreren via de longen naar de keelholte, waar ze weer worden ingeslikt en in het darmkanaal terechtkomen, waar de volwassen wormen leven.
Naast de mensenspoelworm bestaan er ook spoelwormen die een dier als gastheer hebben. De meest voorkomende zijn de honden- en kattenspoelworm (Toxocara canis en T. cati). Deze wormen veroorzaken toxocariase.
Hoe vaak komt het voor?
Ascariasis treft mensen wereldwijd. Vroeger kwam het frequent voor in België, maar tegenwoordig nog maar zelden.
In ontwikkelingslanden is er nog zeer veel ascariasis, met naar schatting 2 miljard gevallen. Fatale gevallen, jaarlijks ongeveer 75.000, worden enkel aangetroffen in deze landen.
Besmetting met de honden- en kattenspoelworm komt in België veel vaker voor.
Hoe kan je het herkennen?
Meestal heb je helemaal geen symptomen, ofwel zijn deze zeer mild.
De meest gebruikelijke symptomen zijn misselijkheid en buikpijn, variërend van mild tot koliekachtig. Tijdens de migratiefase van de larven kunnen hoest, koorts en netelroos optreden.
Volwassen wormen kunnen gevaarlijk zijn als ze migreren naar de darm, lever en galwegen. Het weefsel wordt dan beschadigd en geïnfecteerd. Zo kan een buikvliesontsteking ontstaan, een zeldzame complicatie die, indien niet meteen behandeld, levensbedreigend kan zijn.
Wormen kunnen ook vitamine A-tekort en ondervoeding veroorzaken, door verlies van proteïnen en energiebevattende nutriënten (voedingsstoffen noodzakelijk voor gezonde lichaamsfuncties).
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De arts kan de diagnose stellen door microscopisch onderzoek van stoelgang waarin hij eitjes of wormen herkent.
Tijdens de migratiefase kan de arts bepaalde afwijkingen in het bloed zien.
Wat kan je zelf doen?
Ascariasis moet altijd behandeld worden.
Probeer ascariasis te voorkomen met goede sanitaire voorzieningen en door voedsel te verhitten voor consumptie.
Wat kan je arts doen?
Je arts zal medicijnen voorschrijven. Het keuzemiddel voor volwassenen en kinderen > 2 jaar is mebendazol, 100 mg 2x/dag gedurende 3 dagen.
De werkzaamheid van de behandeling wordt na 3 weken gecontroleerd met een stoelgangstaal.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/wormen/ik-heb-spoelwormen