Wat is oorsuizen (tinnitus)?
Tinnitus betekent ‘oorsuizen’. Je gehoororgaan geeft aan je hersenen het signaal dat er een geluid is, maar in werkelijkheid is dat niet het geval.
- Je gehoorzenuw raakt op een of andere manier geprikkeld alsof er een geluid is en geeft onjuiste informatie door aan je hersenen.
- Die interpreteren dat dan als ‘lawaai’.
Oorzaak
Meestal is oorsuizen het gevolg van schade aan je binnenoor door de blootstelling aan overmatig lawaai, bijvoorbeeld:
- op het werk;
- te luide muziek;
- een explosie;
- vuurwerk;
- een geweerschot.
Tinnitus kan ook door andere zaken ontstaan. Het is niet altijd duidelijk wat de oorzaak is.
Soms ligt een aandoening aan de basis, zoals:
- otosclerose;
- Dit is een abnormale verbening van de botjes in je binnenoor.
- Die botjes geven geluid onder de vorm van trillingen door van je trommelvlies naar je gehoorzenuw.
- de ziekte van Menière;
- een goedaardig gezwel van de gehoorzenuw (acusticus neurinoom);
- vaatafwijkingen of verhoogde spierspanning rond het oor;
- problemen van het kaakgewricht of de nek;
- stofwisselingsproblemen.
Ook ouderdomsdoofheid of het gebruik van sommige medicijnen kan samengaan met oorsuizen.
Hoe vaak komt oorsuizen voor?
- Bijna iedereen maakt ooit in z’n leven een voorbijgaande periode van oorsuizen mee. Denk maar aan je oren die fluiten na een concert.
- Zo’n 10% van de bevolking heeft er voortdurend last van.
- Bij 1% is er sprake van ernstig oorsuizen, dat een negatieve impact heeft op de levenskwaliteit.
Hoe kan je oorsuizen herkennen?
Oorsuizen kan klinken als:
- een beltoon;
- fluiten;
- sissen;
- brommen;
- zoemen.
De intensiteit kan toe- en afnemen. Soms hoor je het suizen enkel in een stille omgeving. Daardoor kan het zeer storend zijn bij het inslapen. Oorsuizen kan daarom leiden tot:
- concentratieverlies;
- verhoogde prikkelbaarheid;
- depressie;
- verminderde levenskwaliteit.
Dikwijls heb je ook de indruk dat je minder goed hoort.
Hoe stelt je arts oorsuizen vast?
Bevraging
- Je arts gaat na of je andere klachten hebt die met oorsuizen samengaan, zoals duizeligheid of minder goed horen.
- De arts vraagt:
- wanneer het oorsuizen begon;
- welke toonhoogte het heeft;
- of het samenvalt met je hartslag;
- hoe vervelend het is in je dagelijkse leven;
- of je mogelijk bent blootgesteld aan overmatig lawaai;
- of je medicijnen neemt of genomen hebt die je gehoor kunnen aantasten.
- Je arts zal ook willen weten hoe ernstig je het oorsuizen ervaart en hoe groot de invloed op je dagelijks leven is.
Onderzoek
Otoscoop
Daarna kijkt je arts met een otoscoop in je gehoorgang en inspecteert die ook je trommelvlies.
Stemvorkproef
Hoor je minder goed? Dan probeert je zorgverlener met een stemvork te achterhalen:
- om welk soort gehoorverlies het gaat;
- waar het probleem zich bevindt:
- in je middenoor of je binnenoor;
- links of rechts.
Audiogram
De stemvorkproeven volstaan niet om te bevestigen dat je ‘goed’ hoort. Om te onderzoeken of je alle frequenties voldoende hoort met beide oren is een audiogram nodig:
- Via een hoofdtelefoon krijg je tonen op verschillende toonhoogtes te horen.
- Zo kan je zorgverlener nagaan hoe het met je gehoor gesteld is.
Bloeddrukmeting
Een hoge bloeddruk kan soms oorsuizen veroorzaken, doordat de bloedvaten ter hoogte van het oor onder hogere belasting staan.
Beeldvorming
Soms wil je arts bijkomende onderzoeken doen, bijvoorbeeld wanneer die een probleem buiten het oor wil uitsluiten. Afhankelijk van de situatie kunnen verschillende onderzoeken gebeuren. De neus-keel-oorspecialist kan een preciezere diagnose stellen met behulp van gedetailleerde afbeeldingen van je
- hersenen (bijv. via een MRI-scan);
- schedel (bijv. via een CT-scan);
- of bloedvaten (angiografie).
Wat kan je zelf doen?
Gehoorschade voorkomen
De meest voorkomende oorzaak van oorsuizen is blootstelling aan lawaai. Daarom is het belangrijk om je gehoor te beschermen tegen luide geluiden:
- Moet je je in lawaaierige omstandigheden begeven? Gebruik dan oordopjes of oorbeschermers.
- Word je (mogelijk) blootgesteld aan lawaai op je werk? Neem dan contact op met de arbeidsarts. Samen kunnen jullie bespreken welke maatregelen je moet nemen om gehoorschade te voorkomen.
Levensstijl aanpassen
Onderzoek heeft aangetoond dat symptomen van oorsuizen kunnen verbeteren door in te zetten op:
- stressvermindering;
- ontspanningstechnieken, bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen of yoga;
- een goede slaaphygiëne;
- een gezond eetpatroon.
- Alcohol, roken en cafeïne beperk je het best.
Omgaan met oorsuizen
- Vaak kan het helpen om te zorgen voor achtergrondgeluid, bijvoorbeeld de radio. Zo valt het suizen minder op.
- Draag je al een hoorapparaat? Dan kan het helpen om de geluidsversterking wat hoger te zetten. Zo overstemt het het oorsuizen.
- De hinder van oorsuizen kan lastig zijn. Er bestaan zelfhulpgroepen voor patiënten met oorsuizen. Die lotgenoten kunnen je heel wat steun en informatie bieden.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Doorverwijzing
Je arts gaat eerst na of je naast oorsuizen ook gehoorverlies hebt.
- Is je gehoor aan één kant verminderd in je binnenoor? Dan verwijst je arts je door naar een neus-keel-oorarts (NKO) om een goedaardig gezwel van de gehoorzenuw uit te sluiten.
- Lijd je aan gehoorverlies door een defect van je middenoor? Dat kan wijzen op otosclerose. Als je arts dat vermoedt, verwijst die je ook door naar een NKO-arts.
- Is je gehoor niet verminderd, of heb je gehoorverlies aan beide kanten? Dan is een doorverwijzing meestal niet nodig.
Behandeling
Oorsuizen geneest doorgaans niet.
- De belangrijkste rol van je arts is dan ook geruststellen. Het gaat om een vervelende, maar ongevaarlijke aandoening.
- Je arts kan soms geneesmiddelen voorstellen om het oorsuizen te behandelen, maar het nut daarvan is nog onvoldoende bewezen.
Oorsuizen kan een negatief effect hebben op je levenskwaliteit. Samen met je arts kan je bekijken of de volgende zaken jou kunnen helpen (omgaan) met oorsuizen:
- geluidstherapie;
- Hierbij wordt het oorsuizen gemaskeerd.
- Het oorsuizen verdwijnt niet, maar je kan het soms beter verdragen.
- cognitieve gedragstherapie onder begeleiding van een psycholoog;
- relaxatietechnieken en stressvermindering;
- kinesitherapie.
- Dit kan in bepaalde gevallen zinvol zijn. Je arts kan bijvoorbeeld doorverwijzen naar een kinesist wanneer die denkt dat problemen ter hoogte van je nek of kaakgewricht mee zorgen voor het oorsuizen.
- Soms kan daardoor een verhoogde spierspanning in de regio rond het oor ontstaan.
Sommige mensen zoeken hun toevlucht tot oorkaarsen. Dat helpt niet en is bovendien gevaarlijk: je kan jezelf ermee verwonden.
Is het oorsuizen het gevolg van een zeldzamere aandoening, zoals een verbening van het middenoor, een goedaardig gezwel van de gehoorzenuw of een bloedvatafwijking? Dan kan een operatie een oplossing bieden.
Meer weten?
Patiëntenvereniging
- De Tuut van Tegenwoordig: Op deze website vind je heel wat hulp en tips om met oorsuizen om te gaan. De website is vooral gericht op jongeren, maar ook interessant voor andere mensen.