Wat is het?
Acuut akoestisch trauma is een letsel aan het binnenoor dat wordt veroorzaakt door blootstelling aan harde geluiden vlak bij het oor (ontploffing, geweerschot, vuurwerk of extreem luide muziek). Acuut betekent dat de beschadiging vrij plots ontstaat met als gevolg geheel of gedeeltelijk gehoorverlies of abnormaal geluid in het oor (oorsuizen of tinnitus).
De sterkte van geluid wordt uitgedrukt in decibels (dB). Boven de 165 dB kan de druk op het trommelvlies zo hoog zijn dat het scheurt. De zintuigcellen in het binnenoor die de geluiden opvangen, kunnen daardoor onherstelbaar beschadigd worden.
Hoe vaak komt het voor?
Twintig tot 50 % van alle tieners wordt blootgesteld aan te hoge geluidsniveaus. Ook 1 tot 2% van de militairen krijgt ooit te maken met plots gehoorverlies. Bij wapensporten en jagen komt het accidenteel voor, wanneer een wapen te dicht bij het oor afgaat en er geen gehoorbescherming wordt gebruikt.
Hoe kun je het herkennen?
Een scheur van het trommelvlies gaat meestal gepaard met plotse pijn, al dan niet met een kleine bloeding uit het oor, onmiddellijk gevolgd door gehoorverlies. Zelfs wanneer het trommelvlies intact blijft, kan er gehoorvermindering zijn (gevoel dat het oor dicht zit). Je kunt last hebben van storende geluiden zoals een zoemtoon of belgeluiden (oorsuizen).
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De arts zal eerst en vooral het trommelvlies bekijken met een otoscoop (apparaat waarmee hij in je oor kan kijken). Daarnaast zal hij tests uitvoeren met een stemvork. Om het gehoor volledig te testen, is een audiogram nodig. Hiervoor word je verwezen naar de neus-keel-oorarts (NKO).
Wat kun je zelf doen?
Voorkom dergelijke letsel door gepaste gehoorbescherming (oordopjes) te dragen bij blootstelling aan mogelijk overmatig lawaai.
Heb je een letsel opgelopen, dan is het zeker belangrijk om verdere gehoorbescherming te dragen om permanent gehoorverlies te voorkomen.
Vermijd na een akoestisch trauma elke blootstelling aan buitensporig geluid en luide klanken. Draag gehoorbeschermers of correct ingebrachte oordoppen (al dan niet op maat gemaakt). Bij intense blootstelling aan lawaai kun je beide combineren.
Bij bepaalde jobs met blootstelling aan lawaai moet je verplicht gehoorbeschermers dragen. Je gehoor wordt dan ook regelmatig gecontroleerd door de arbeidsgeneesheer.
Zet het volume van radio of televisie niet te hoog (liefst minder dan 60 dB). Gebruik eerder een koptelefoon dan oortjes. Ga nooit vlak naast een geluidsbron (vb. luidspreker) staan. Las regelmatig rustperiodes in voor je gehoor. Rookstop is aanbevolen.
Wat kan je arts doen?
Gehoorverlies en oorsuizen zijn vaak moeilijk te behandelen. Cortisone- en/of betahistinetabletten kunnen gedurende een week geprobeerd worden, maar hiervoor is momenteel weinig wetenschappelijk bewijs. Behandeling in een drukkamer (hyperbare zuurstoftherapie) is mogelijk.
Aanvankelijk kan er een gedeeltelijk herstel optreden, maar er is steeds blijvende schade. Deze kan in het begin onmerkbaar zijn, maar in de loop der jaren toenemen. Beschermen en voorkomen is dus de boodschap!
Meer weten?
https://www.cm.be/gezond-leven/lichaam/oren/decibelschaal.jsp
http://www.lne.be/campagnes/help-ze-niet-naar-de-tuut
http://www.hoorstichting.nl/
https://www.thuisarts.nl/slecht-horen/ik-wil-lawaaidoofheid-voorkomen
Bronnen
www.ebpnet.be
www.werk.belgie.be – Geluidsomgeving.
www.idewe.be
www.vlaanderen.be – Geluidsnormen voor muziekactiviteiten.