Wat is kanker van het bloed en het lymfeweefsel?
Bloed
Het bloed bestaat uit rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes. Die ontstaan uit stamcellen in je beenmerg. Stamcellen zijn onrijpe cellen die zich kunnen ontwikkelen tot meerdere soorten cellen.
Lymfeweefsel
Het beenmerg maakt ook lymfocyten aan. Dat zijn speciale witte bloedcellen. Ze zijn terug te vinden in je bloed, maar ook in je milt en lymfeklieren.
Lymfocyten zijn een onderdeel van het lymfeweefsel. Dat weefsel beschermt je lichaam tegen ongewenste gasten (infecties). Het behoort dus tot je afweersysteem (immuunsysteem). Het bloed zorgt ervoor dat de lymfocyten terechtkomen op de plaats van de infectie.
Kanker van het bloed en het lymfeweefsel
Er zijn veel verschillende kankers van het bloed en de lymfocyten:
- Leukemie en myelodysplastisch syndroom verstoren de aanmaak van de bloedcellen in het beenmerg.
- Je kan dan een tekort aan witte en rode bloedcellen en/of bloedplaatjes hebben.
- Bij lymfomen heb je te veel lymfocyten.
- Ze stapelen zich op, meestal in een lymfeklier.
- Zo krijg je bijvoorbeeld vergrote klieren of een vergrote milt.
- Bij polycythaemia vera, myelofibrose en essentiële trombocytemie maakt het beenmerg te veel rode of witte bloedcellen of bloedplaatjes aan.
- Je bloed wordt dan dikker en klontert makkelijker.
- Je bloed wordt dan dikker en klontert makkelijker.
- Bij het multipel myeloom (ziekte van Kahler) woekert een bepaald type lymfocyten in je beenmerg.
- Je kan last hebben van botpijnen en botletsels.
Evolutie en behandeling
Sommige van deze kankers evolueren zeer traag en geven geen klachten. Een behandeling is dan ook niet altijd onmiddellijk nodig. Andere kankers moet je wel dringend laten behandelen. Je arts kan je, afhankelijk van je ziekte en het stadium waarin je je bevindt, meer informatie geven en begeleiden.
Hoe kan je kanker van het bloed en het lymfeweefsel herkennen?
Ga zeker langs bij je huisarts als je
- vaak ziek bent;
- gemakkelijk koorts maakt zonder duidelijke oorzaak;
- gezwollen lymfeklieren hebt;
- gemakkelijk bloedt en snel blauwe plekken hebt;
- vermagert zonder duidelijke oorzaak.
Hoe stelt je arts kanker van het bloed en het lymfeweefsel vast?
- Je arts vraagt naar je klachten en voert een grondig lichamelijk onderzoek uit.
- Daarna neemt je arts bloed af.
- Er gebeurt meestal ook een beenmergonderzoek via een beenmergpunctie.
- Bij een vermoeden van lymfeklierkanker zal een stukje weefsel van een gezwollen lymfeklier onderzocht worden.
Beeldvormend onderzoek
Beeldvormend onderzoek kan nodig zijn bij bepaalde soorten kanker. Daarmee zal de arts de ernst ervan en de kans op genezing inschatten.
Wat kan je zelf doen?
Contacteer je huisarts als je de hierboven vermelde klachten herkent.
Kreeg je de diagnose kanker? Laat je dan goed omringen.
- Bij een ernstige aandoening is het zowel voor jezelf als je naasten erg belangrijk om steun te vinden bij mensen om je heen.
- Contact met lotgenoten kan ook waardevol zijn. Je kan er tips en inspiratie vinden om met de moeilijke diagnose om te gaan.
- Je kan er ook over praten met je zorgverlener.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Behandeling
De behandeling van deze aandoeningen is vaak specialistisch en in constante evolutie. Op basis van je symptomen en hun ernst zal je arts je gepast doorverwijzen: naar het ziekenhuis of naar een arts gespecialiseerd in bloedziekten (hematoloog).
Er kan geprobeerd worden om de kwaadaardige cellen te vernietigen. Welke behandeling je daarvoor krijgt, hangt af van:
- het type kanker;
- je algemene toestand;
- wat je zelf wenst.
De volgende behandelingen zijn mogelijk:
- chemotherapie,
- radiotherapie (bestraling),
- toediening van specifieke antilichamen,
- stamceltransplantatie.
Bijkomende ondersteuning
Bijkomende ondersteuning kan ook nodig zijn. Je arts zal daarvoor samenwerken met andere zorgverleners en gespecialiseerde diensten wanneer dat nodig is.
Bijvoorbeeld:
- behandeling van infecties
- bloedtransfusies
- psychologische ondersteuning
- palliatieve zorg
Een ernstige bloeding, infectie of trombose kan levensbedreigend zijn. In dat geval moet de arts onmiddellijk ingrijpen.
Meer weten?
- Stichting tegen kanker: Alles over kanker
- Kom op tegen kanker: Alles over kanker
- Kom op tegen kanker: Lotgenotencontact en lotgenotengroepen
- Luister naar onze podcast over voedingssupplementen bij kanker.