Wat is het?
We bespreken hier enkel leverkanker en dus geen andere kankers met uitzaaiingen in de lever. Leverkanker komt vaker voor bij mannen, en meer dan 90% van de mensen die leverkanker ontwikkelt, leed voordien al aan een chronische leverziekte, zoals levercirrose of chronische hepatitis.
Galwegkanker ontstaat in de galwegen en galblaas. Deze kanker komt meestal bij ouderen voor, met uitzondering van mensen die lijden aan de chronische aandoening PSC (primaire scleroserende cholangitis). Zij hebben een grotere kans op het ontwikkelen van galwegkanker op jongere leeftijd.
Hoe vaak komt het voor?
In België worden elk jaar ongeveer 600 nieuwe gevallen van leverkanker vastgesteld. Twee derde van de mensen met leverkanker zijn mannen van meestal 55 jaar of ouder bij het begin van de ziekte. De grootste piek is bij mensen ouder dan 70 jaar.
Jaarlijks worden er ongeveer 400 nieuwe gevallen van galblaaskanker gediagnosticeerd. Deze kanker komt 1,5 keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en de meesten zijn ouder dan 64 jaar bij de start van de ziekte. De aanwezigheid van galstenen maakt iemand vatbaarder voor galblaaskanker.
Hoe kan je het herkennen?
Mogelijke symptomen zijn gewichtsverlies, vermoeidheid, geelzucht en soms koorts. Soms kan men een massa voelen rechts in de bovenbuik. Hiernaast treden symptomen op van de onderliggende lever-of galblaasaandoening, bijv. opzwellen van de buik door vocht, verwardheid en verhoogde bloedingsneiging. Dit zijn allemaal tekenen van een reeds vergevorderde kanker. Vaak zijn er nog geen symptomen wanneer de ziekte wordt vastgesteld.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Levertumoren van meer dan 2 cm groot zijn te herkennen op een CT-scan. Er kan ook een NMR-scan uitgevoerd worden. In het bloed wordt de waarde van het alfafoetoproteïne (AFP) bepaald. Een sterk verhoogde waarde kan de diagnose ondersteunen. Soms moet men een stukje weefsel uit de lever wegnemen (biopsie) om de diagnose te bevestigen.
De diagnose van galweg- en galblaaskanker wordt eveneens gesteld met behulp van een CT- en NMR-scan. De arts kan ook stalen nemen van de galwegen, zowel via de dunne darm als door de huid.
Wat kan je zelf doen?
Verminder het risico op deze kankers met een gezonde levensstijl en beperk in het bijzonder het alcoholgebruik.
Wat kan je arts doen?
Leverkanker
De behandelingsmogelijkheden zijn afhankelijk van de uitgebreidheid van de tumor en de toestand van de lever. Indien mogelijk zal men de tumor chirurgisch verwijderen of een levertransplantatie uitvoeren. Als chirurgie niet mogelijk is, kan men kiezen voor RFA (radiofrequente ablatie), waarbij de tumor vernietigd wordt door ze van binnenuit te verhitten met geluidsgolven. Een andere optie is TACE (transarteriële chemo-embolisatie), waarbij via een katheter in een slagader de bloedtoevoer naar de tumor wordt afgesloten of heel lokaal chemotherapie wordt toegediend.
Na de behandeling is een strikte follow-up nodig aan de hand van regelmatig echo-onderzoek en bloedafname.
Galweg- en galblaaskanker
De voorkeursbehandeling is chirurgie. Meestal moeten ook stukken van de lever of de volledige lever worden verwijderd. Slechts een derde van de kankers komt in aanmerking voor chirurgie. In de andere gevallen kan een stent geplaatst worden of chemotherapie overwogen worden.
Bronnen
www.ebpnet.be
Cancer Fact Sheets, Stichting Kankerregister, Incidentiejaar 2015, Brussel 2017, opgehaald via www.kankerregister.org
Meer weten?
https://www.kanker.be/alles-over-kanker/alle-types-kanker/leverkanker
https://www.uzleuven.be/nl/hepatocellulair-carcinoom-hcc
https://www.uzleuven.be/nl/galwegkanker