Wat is galblaaskanker?
Galblaaskanker ontstaat doordat cellen zich ongecontroleerd vermenigvuldigen en een kwaadaardig gezwel vormen (een tumor).
Lees verder onder de afbeelding
De galblaas is een orgaan dat eruitziet als een peer. Het ligt onder de lever, rechts in de bovenbuik. In de galblaas wordt gal opgeslagen. Gal helpt bij het verteren en opnemen van vetten en zorgt ervoor dat de darmen goed werken.
De lever maakt gal aan. De gal stroomt via buisjes, de galwegen, van de lever naar de galblaas. Als (vetrijk) eten de maag verlaat, dan trekt de galblaas samen. Het galsap stroomt dan naar de dunne darm. Daar helpt het bij de vertering van vetten.
Oorzaak
Er zijn verschillende risicofactoren voor galblaaskanker, zoals roken, overgewicht, galstenen en aandoeningen zoals poliepen in de galblaas, porseleinen galblaas (galblaas met verkalking van de blaaswand) en primaire scleroserende cholangitis.
Hoe vaak komt galblaaskanker voor?
Galblaaskanker is zeldzaam. In België werden in 2022 123 nieuwe gevallen vastgesteld.
Patiënten met galblaaskanker zijn meestal 60 jaar of ouder aan het begin van de ziekte.
Galblaaskanker komt vooral voor bij vrouwen.
Hoe kan je galblaaskanker herkennen?
Vaak verloopt galblaaskanker een hele tijd zonder klachten. Als de eerste symptomen verschijnen, is de kanker meestal al ver gevorderd.
Mogelijke symptomen zijn:
- pijn rechtsboven in de buik;
- misselijkheid en braken;
- minder eetlust;
- onverklaarbaar gewichtsverlies;
- vermoeidheid.
Andere klachten
Je kan ook last hebben van geelzucht (gele huid en oogwit), koorts, jeuk, donkere urine en bleke ontlasting. Dat is een gevolg van de tumor die de galwegen verstopt. Daardoor kan de gal niet naar de darmen stromen. De galkleurstoffen hopen zich op in de lever en komen uiteindelijk in je bloed en huid terecht.
Herken je een van de symptomen? Raadpleeg dan je arts.
Hoe stelt je arts galblaaskanker vast?
Je arts zal je vragen stellen over je klachten en je onderzoeken. Daarna volgt een bloedonderzoek om de werking van de galblaas te beoordelen en andere aandoeningen uit te sluiten.
Om de galblaas verder te onderzoeken, kan je arts een echografie, CT-scan of MRI-scan aanvragen.
Als op de beelden een tumor te zien is, zal je arts je doorverwijzen naar een specialist. Die kan een stukje weefsel wegnemen om in het labo te onderzoeken (biopsie).
Soms wordt de diagnose gesteld nadat de galblaas werd weggenomen vanwege galstenen.
Verder onderzoek
Als de diagnose galblaaskanker is, kunnen nog andere onderzoeken volgen om te bepalen hoe groot de tumor is en of er uitzaaiingen zijn op andere plekken in het lichaam. Met al die onderzoeken kan je arts het stadium van de ziekte vaststellen.
Wat kan je zelf doen?
Gezonde levensstijl
Je kan de kans op galblaaskanker verkleinen door je gewicht onder controle te houden:
- Eet gezond, volgens de voedingsdriehoek.
- Beweeg voldoende, volgens de bewegingsdriehoek.
Zoek steun
Kreeg je de diagnose van galblaaskanker? Weet dan dat je er niet alleen voor staat.
- Bij een ernstige aandoening is het zowel voor jezelf als je naasten erg belangrijk om steun te vinden bij mensen om je heen.
- Contact met lotgenoten kan ook waardevol zijn. Je kan er tips en inspiratie vinden om met de moeilijke diagnose om te gaan.
- Je kan er ook over praten met je zorgverlener.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Behandeling
Welke behandeling je krijgt, hangt af van:
- het soort tumor;
- het stadium van de kanker;
- je algemene toestand;
- wat je zelf wenst.
Operatie
Tijdens een operatie wordt de galblaas verwijderd. Meestal worden ook stukken van de lever waar de galblaas tegen ligt, weggenomen.
Bij de meeste gevallen van galblaaskanker is een operatie niet mogelijk. Het kan alleen in een vroeg stadium.
Chemotherapie of immunotherapie
Als een operatie geen optie is, kan chemotherapie of immunotherapie overwogen worden. Bij chemotherapie krijg je geneesmiddelen die kankercellen vernietigen of hun groei remmen, waardoor ze uiteindelijk afsterven. Immunotherapie stimuleert je afweer om kankercellen aan te vallen.
Sommige patiënten krijgen radiotherapie (bestraling) om symptomen zoals pijn (bijvoorbeeld door uitzaaiingen in het bot) te verlichten.
Behandeling geelzucht
Galwegkanker kan geelzucht veroorzaken. Dat kan op verschillende manieren behandeld worden, bijvoorbeeld door een buisje (stent) in de galweg te plaatsen.
Opvolging
Galblaaskanker komt heel vaak terug na behandeling. Daarom is het noodzakelijk dat je arts je blijft opvolgen. Die laat bijvoorbeeld regelmatig je bloed onderzoeken of een scan nemen.
Kans op genezing
Bij galblaaskanker hangt de kans op genezing onder andere af van het stadium waarin de ziekte ontdekt is, je leeftijd, je algemene toestand en het effect van de behandeling. Hoe vroeger je kanker ontdekt is en hoe lager het stadium is bij de diagnose, hoe beter je kansen meestal zijn.
Kanker van de galblaas wordt vaak pas ontdekt als er uitzaaiingen zijn en de tumor niet meer helemaal weggehaald kan worden.
Als de kanker niet meer te genezen is, kan je wel nog een behandeling krijgen om de symptomen te verlichten en de ziekte te vertragen. Dat heet een palliatieve behandeling.
Teamwerk
Vaak heb je meerdere zorgverleners die je samen begeleiden. Bijvoorbeeld:
- een oncologisch verpleegkundige;
- een chirurg;
- je huisarts;
- een oncologisch diëtist: voor vragen over voeding, als het moeilijk is om voldoende te eten of als je ondervoed bent;
- een psycholoog: voor psychologische begeleiding;
- een maatschappelijk assistent: voor hulp bij praktische problemen.
Meer weten?
- Alles over kanker: galblaaskanker
- MDL Fonds: galblaaskanker
- Tips om kanker te voorkomen
- Luister naar onze podcast over voedingssupplementen bij kanker.
Patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen
Vind een zelfhulpgroep via Trefpunt Zelfhulp