Bewering
Vier procent van alle kankers in 2020 werd veroorzaakt door alcohol. Een internationaal onderzoeksteam spreekt over 741.000 gevallen wereldwijd, met als koplopers slokdarm-, lever- en borstkanker. Zelfs één alcoholconsumptie per dag zou het risico verhogen. Klopt dat?
Factcheck
Veel alcohol drinken in combinatie met ongezonde eet- en leefgewoonten doet de kans op bepaalde kankers stijgen. Zo zullen stevige drinkers vaker roken, wat hun risico op kanker en hart- en vaatziekten sterk verhoogt. In hoeverre een beperkte hoeveelheid alcohol binnen gezonde eet- en leefgewoonten het risico op kanker verhoogt, is niet duidelijk.
Lees verder »Waar komt deze bewering vandaan?
Een internationaal team van onderzoekers ging het verband na tussen alcohol en kanker (1). Ze gebruikten enerzijds de gegevens over kanker in elk land, en anderzijds het verhoogd risico op kanker door alcohol vastgesteld in waarnemende studies.
- De onderzoekers schatten dat wereldwijd 741.300 van alle nieuwe kankers in 2020 veroorzaakt werden door alcoholconsumptie.
- Voor mannen waren dat 568.700 kankers, voor vrouwen 172.600.
- Er waren 189.700 gevallen van slokdarmkanker, 154.700 leverkankers en 98.300 borstkankers.
- De meeste kankers door alcohol kwamen voor in Centraal-Azië en Oost-Europa, de minste in Arabische landen.
- Een kleine dosis alcohol per dag zou het risico op kanker al licht doen stijgen.
De groep onderzoekers besluit dat er maatregelen moeten genomen worden om de alcoholconsumptie te doen dalen in de wereld. Dat kan door bijvoorbeeld:
- de toegang tot alcohol moeilijker te maken;
- de prijs van alcohol te verhogen;
- de marketing rond alcohol te verbieden.
Bron
(1) Rumgay H, Shield K, Charvat H, et al. Global burden of cancer in 2020 attributable to alcohol consumption: a population-based study. Lancet Oncol. 2021 Jul 13;22(8):1071–80
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
De gegevens van deze studie steunen op waarnemend onderzoek. Zulke studies kunnen verbanden vaststellen, maar geen oorzaak-gevolgverbanden aantonen. Er is een verband tussen alcohol en kanker, maar bepaalde factoren kunnen dat verband verstoren. Zo zullen stevige drinkers ook dikwijls roken, ongezond eten en weinig bewegen. Dat kan het risico op kanker eveneens beïnvloeden.
Dat één glas alcohol per dag al je risico op kanker kan verhogen, is niet aangetoond: er is een verschil tussen een glas bier of wijn drinken na een stevige jogging, en alcohol drinken in combinatie met sigaretten en chips. Dit verschillend gedrag vastleggen is extreem moeilijk in waarnemend onderzoek.
België scoort slecht in deze studie, met 4.784 kankergevallen per jaar die gelinkt worden aan alcohol. In België is bier en wijn toegelaten vanaf 16 jaar. In veel andere landen, waaronder Nederland, geldt een alcoholverbod tot 18 jaar.
De Hoge Gezondheidsraad raadt aan om:
- maximum 10 eenheden alcohol per week te drinken;
- alcohol te verbieden onder 18 jaar;
- verschillende alcoholvrije dagen per week in te lassen (2).
Conclusie
Veel alcohol drinken in combinatie met ongezonde eet- en leefgewoonten doet de kans op bepaalde kankers stijgen. Zo zullen stevige drinkers vaker roken, wat hun risico op kanker en hart- en vaatziekten sterk verhoogt. In hoeverre een beperkte hoeveelheid alcohol binnen gezonde eet- en leefgewoonten het risico op kanker verhoogt, is niet duidelijk.
Referenties
(2) Hoge Gezondheidsraad. Risico’s van alcoholgebruik. Brussel: HGR; 2018. Advies nr. 9438.