Wat is het?
Iemand is hersendood wanneer een gekende oorzaak onomkeerbare schade heeft veroorzaakt aan de hersenen, waardoor alle hersenfuncties, ook die van de hersenstam, definitief zijn uitgevallen, maar het hart wel nog klopt. Het vaststellen van hersendood gebeurt volgens strikte protocollen. Deze kunnen verschillen van land tot land.
Wat zijn de voorwaarden om hersendood verklaard te worden?
Een patiënt is hersendood als:
- drie artsen onafhankelijk van elkaar oordelen dat er sprake is van een onomkeerbaar coma waarvan de oorzaak gekend is (bv. een ernstige hersenbloeding);
- alle functies van de hersenstam (regulering van de ademhaling, temperatuur, …), inclusief de reflexen, afwezig zijn;
- er geen reactie meer is van het ademhalingscentrum in de hersenen;
- de lichaamstemperatuur (gemeten via de aars) van een onderkoelde patiënt minstens 32°C bedraagt.
Het moment waarop de derde arts de hersendood vaststelt, is het tijdstip van overlijden.
De artsen moeten zeker zijn dat de hersenbeschadiging niet te wijten is aan een medicatieoverdosis of aan de aanwezigheid van toxische stoffen in het bloed of een afwijking in de bloedwaarden. Bij aandoeningen die de hersenfuncties tijdelijk kunnen verstoren (bijvoorbeeld onderkoeling, overdosering) of bij een kind jonger dan 1 jaar, is daarom een voldoende lange opvolgingsperiode nodig vooraleer bevestigingstests te kunnen uitvoeren.
Hoe wordt hersendood vastgesteld?
Bevestigingstests
Men controleert allerlei reflexen en de reactie op prikkels (pijn, licht, aanraking, …). Let wel: er zijn bij een hersendode patiënt nog wel reflexmatige reacties vanuit het ruggenmerg mogelijk, maar dat zijn geen reacties van de patiënt zelf.
Ten slotte gebeurt de zogenaamde apneutest. Een persoon die hersendood is, is immers niet meer bij bewustzijn en ademt niet meer spontaan. Daarom gaat deze test na of er nog spontane ademhalingsactiviteit is.
Bijkomende technische onderzoeken
Wanneer minstens één arts oordeelt dat ten minste één onderdeel van het klinisch onderzoek niet betrouwbaar uitgevoerd of geëvalueerd kan worden of wanneer er geen eensgezindheid is onder de drie artsen, zijn bijkomende technische onderzoeken aangewezen. In België wordt bijkomende beeldvorming aangevraagd bij verhoogde druk in de hersenen (bijvoorbeeld door een ernstig hoofdletsel).
Meer weten?
www.oldg.be: sensibiliseren en informeren over orgaandonatie