Wat is het?
Trofoblastziekte of molaire zwangerschap is een aandoening van de placenta (moederkoek). Er zijn twee soorten trofoblastziekte; volledige en gedeeltelijke. Bij beide aandoeningen heeft een bevruchting plaatsgevonden.
Bij een volledige molaire zwangerschap wordt een lege eicel (dit is een eicel zonder genetisch materiaal) van de vrouw bevrucht met sperma van de man. Door deze samensmelting komen alle 46 chromosomen van de vader. Deze genetische fout zorgt ervoor dat er zich geen foetus kan ontwikkelen. Op een echografie is een placenta zichtbaar die gevuld is met druiventrosachtige blaasjes.
Bij een gedeeltelijke molaire zwangerschap is er wel genetisch materiaal van vader en moeder, maar zijn er door een foute samensmelting van zaadcel en eicel in totaal 69 chromosomen in plaats van de normale 46 chromosomen. Een embryo kan zich hier wel vormen, maar zal ernstige misvormingen hebben en niet levensvatbaar zijn.
Het is belangrijk om een trofoblastziekte te behandelen en zeker te weten dat alle resten van de zieke placenta uit de baarmoeder verwijderd zijn. Zonder behandeling kan de zieke placenta in het baarmoederslijmvlies ingroeien en evolueren naar placentakanker. Bij een volledige molaire zwangerschap is dit risico groter.
Hoe vaak komt het voor?
Trofoblastziekte komt veel vaker voor in Azië en Afrika dan in Westerse landen.
Vrouwen jonger dan 20 en ouder dan 40 jaar hebben een hoger risico.
Een vrouw die al een molaire zwangerschap heeft doorgemaakt, heeft een grotere kans om de aandoening opnieuw te ontwikkelen.
Hoe kan je het herkennen?
Deze aandoening van de placenta uit zich meestal in vaginale bloedingen tijdens een vroege zwangerschap. Ook als een vrouw na een zwangerschap of miskraam abnormaal lang blijft nabloeden, moet er aan trofoblastziekte gedacht worden.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Bij vermoeden van een molaire zwangerschap moet een (vaginale) echografie gebeuren van de baarmoeder en een bepaling van de waarde van het zwangerschapshormoon (HCG) in het bloed.
Op een echografie van een volledige molaire zwangerschap is een sneeuwpatroon te zien dat typisch is voor dit ziektebeeld. Bij een gedeeltelijke molaire zwangerschap is het beeld van een miskraam te zien.
Bij een volledige molaire zwangerschap zijn de HCG-waarden aanzienlijk hoger dan bij een normale zwangerschap, wat gepaard kan gaan met overmatig overgeven. Bij een gedeeltelijke molaire zwangerschap kunnen deze waarden normaal zijn. Ook bij kanker van de placenta zijn de HCG-waarden verhoogd.
Wat kan je zelf doen?
Zoek bij vaginale bloedingen tijdens een prille zwangerschap contact met een arts. Eventueel kan een echografie of een controle van het zwangerschapshormoon HCG in het bloed gebeuren.
Wat kan je arts doen?
Een molaire zwangerschap moet worden afgebroken. De meest gebruikte methode is een zuigcurettage: hierbij wordt de binnenste laag van de baarmoeder verwijderd, samen met de aangetaste placenta en eventueel het embryo. Ook na een spontane miskraam wordt soms een zuigcurettage toegepast om resten van de zieke placenta te verwijderen. Soms wordt aangeraden om de baarmoeder te verwijderen.
Na de behandeling wordt de HCG-waarde opgevolgd om te zien of deze daalt zoals verwacht. Als de waarde niet goed daalt, kan dit wijzen op achtergebleven weefsel of uitzaaiingen. In geval van uitzaaiingen, die vooral voorkomen in de longen, lever, hersenen en vagina, moet een behandeling met chemotherapie opgestart worden. De HCG-waarde wordt gebruikt om het effect van de behandeling op te volgen.
Bij een volgende zwangerschap moet er in een vroege fase een echografie gebeuren, omwille van het verhoogde risico op een molaire zwangerschap. Na de bevalling moet de placenta grondig onderzocht worden, en nagegaan worden of de HCG-waarde goed daalt na de zwangerschap.
De prognose is goed: na 5 jaar is 85-100% van de vrouwen nog in leven.
Meer weten?
http://www.uzleuven.be/nl/mola-zwangerschap
Bronnen
- www.ebpnet.be
- https://www.ntvg.nl/artikelen/trofoblastziekten/volledig, artikel 2008 door M.J. ten Kate-Booij, C.A.R. Lok, R.H.M. Verheijen, L.F.A.G. Massuger en N.E. van Trommel