Wat is het?
Vaginaal bloedverlies tijdens de zwangerschap betekent niet per se dat je een miskraam hebt. Er kunnen ook andere oorzaken zijn.
Hier behandelen we alleen bloedingen die optreden vóór de 28ste zwangerschapsweek. Het is belangrijk om de oorzaak ervan te achterhalen. Zeker tussen de 22ste en 28ste zwangerschapsweek, omdat dan de longen van de foetus nog niet rijp zijn. Op 25 weken is de overlevingskans 56%. Vanaf 28 weken is die doorgaans goed. Bij bloedingen met verlies van vrucht vóór 25 weken spreken we van een miskraam, na 25 weken van een vroeggeboorte.
De mogelijke oorzaken van een bloeding zijn:
- miskraam als gevolg van afwijkingen aan de vrucht, erfelijke afwijkingen, afstoting door het eigen afweersysteem, afwijkingen aan de baarmoeder en ziektes tijdens de zwangerschap zoals diabetes, schildklieraandoeningen, hormonale stoornissen en infecties;
- buitenbaarmoederlijke zwangerschap;
- oorzaken in de moederkoek (placenta);
- infecties, poliepen, wondjes, tumoren van de vagina of van de baarmoederhals.
Hoe kan je het herkennen?
We maken een onderscheid tussen een dreigend miskraam, een ‘missed abortion’, een echt miskraam en een septisch miskraam:
- Bij een dreigend miskraam is de bloeding minimaal en heb je nauwelijks buikpijn. De harttonen van de foetus zijn perfect hoorbaar. De grootte van de baarmoeder is normaal voor de zwangerschapsduur en de baarmoederhals is gesloten. Er is niets mis met de vrucht.
- Bij een ‘missed abortion’ is de vrucht afgestorven, maar niet uitgedreven. Dat veroorzaakt geen echte bloeding. Je merkt wel een eerder bruine, waterige afscheiding. Soms is er buikpijn, dan weer niet. De baarmoeder is kleiner dan normaal voor de zwangerschapsduur en er zijn geen harttonen hoorbaar. De baarmoederhals is gesloten.
- Een echt miskraam gaat meestal gepaard met buikpijn en overvloedige bloeding, soms met klonters. Het vruchtje wordt ook afgedreven, maar je merkt dat niet altijd. Er zijn geen harttonen te horen. De baarmoederhals is open. Een miskraam kan volledig zijn (alles wordt afgedreven, ook de moederkoek) of onvolledig (resten van de moederkoek blijven in de baarmoeder achter). Bij een volledig miskraam stopt de bloeding meestal spontaan na een paar dagen. Bij een onvolledig miskraam houdt het bloedverlies aan en is er een groter gevaar voor infectie.
- Een septisch miskraam wordt veroorzaakt door een infectie in de baarmoeder. Dat gaat gepaard met hevige bloedingen, buikpijn en koorts.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Bij een vermoeden van miskraam verwijst je huisarts je bijna altijd naar de gynaecoloog. De dringendheid hangt af van de levensvatbaarheid van de vrucht en de aard van de klachten.
- De gynaecoloog onderzoekt de baarmoeder: grootte, gevoeligheid, weeën (contracties), de opening van de baarmoederhals en de oorsprong van het bloedverlies.
- De gynaecoloog zoekt naar de harttonen van het vruchtje om na te gaan of het nog leeft.
- Zijn er harttonen, dan gebeurt er ook een echografie om de vrucht, het hartje en de moederkoek te onderzoeken.
Wat kan je zelf doen?
Bij elk bloedverlies tijdens je zwangerschap ga je best langs bij je dokter.
In geval van een dreigend miskraam moet je rust nemen. Dat betekent dat je geen zware inspanningen meer mag doen. Je hoeft dus niet 24 uur per dag te liggen. Lichte bezigheden afgewisseld met rust zijn perfect mogelijk. Je hebt beter geen seks.
Bij hevig bloedverlies en bij een zwangerschap van meer dan 22 weken ga je best naar het ziekenhuis.
Wat kan je arts doen?
Voor een dreigend miskraam schrijft je arts alleen rust en regelmatige controle voor. Of medicatie zinvol is, is niet bewezen.
Bij een volledig miskraam is er geen medische ingreep nodig.
Bij een onvolledig miskraam of een ‘missed abortion’ gebeurt meestal een curettage, waarbij weefsel uit de baarmoeder wordt weggeschraapt. In sommige gevallen wordt de vrucht met medicatie afgedreven.
Een infectie wordt met hoge dosissen antibiotica behandeld.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/miskraam