Wat is het?
Een epileptische aanval is een voorbijgaande hersenfunctiestoornis die te wijten is aan een abnormale elektrische activiteit in de hersenen.
Een epileptische aanval kan uitgelokt worden door factoren als:
- stress;
- plotse alcoholontwenning;
- ernstig slaaptekort,
Het kan zich uiten in plaatselijke stuiptrekkingen (focale convulsies) of algemene stuiptrekkingen (veralgemeende convulsies). De oorzaak is niet altijd duidelijk.
Plaatselijke stuiptrekkingen
Plaatselijke stuiptrekkingen wijzen op probleem in een beperkte hersenzone en weerspiegelen een slechte werking van dat gebied. Er kan bewustzijnsverlies zijn, maar dat is niet altijd zo.
- Bij plaatselijke aanvallen met behouden bewustzijn kunnen er zowel motorische symptomen (bijv. samentrekkingen van de ledematen of afwijkende blik), gevoelsveranderingen (bijv. veranderende smaak), hartkloppingen als psychische symptomen (bijv. angst, hallucinaties) optreden. De soort en de uitgebreidheid van de klachten is afhankelijk van de plaats in de hersenen waar de epileptische activiteit zich bevindt.
- Bij plaatselijke aanvallen met verminderd bewustzijn kunnen, naast boven vernoemde symptomen, ook automatische, onbewuste bewegingen ontstaan (bijv. met de lippen smakken).
Algemene stuiptrekkingen
Algemene stuiptrekkingen wijzen op een probleem in beide hersenhelften. De aanval begint met bewustzijnsverlies en de stuiptrekkingen zijn vanaf het begin symmetrisch aan beide zijden.
Epilepsie
Een diagnose wordt meestal enkel gesteld als de persoon een neiging tot terugkerende aanvallen vertoont, bijv. minstens twee aanvallen in het voorbije jaar. Eén enkele epileptische aanval wil dus niet zeggen dat je epilepsie hebt.
Hoe vaak komt het voor?
Er wordt geschat dat 5% van de bevolking minstens één epileptische aanval ervaart tijdens het leven en dat 1% epilepsie ontwikkelt.
Hoe kan je het herkennen?
De precieze symptomen zijn afhankelijk van de plaats waar de epileptische overprikkeling van de hersenen zich bevindt.
Vaak zal de persoon zich niets herinneren van de epileptische aanval, maar kunnen omstaanders de aanval goed omschrijven.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Het verhaal van het slachtoffer en de omstaanders over de epileptische aanval is erg belangrijk. De arts probeert te weten te komen:
- hoe lang de aanval duurde;
- of die werd voorafgegaan door bepaalde symptomen;
- of er bewustzijnsverlies was;
- of er urineverlies was.
Uitlokkende factoren, zoals stress of een onderliggende infectie, worden nagekeken. Ook de beschrijving van de periode na de aanval is relevant: klaarde de persoon snel terug op of bleef hij de minuten nadien wat suf?
Een EEG (elektro-encefalogram) meet de elektrische activiteit van de hersenen en toont of er nog epileptische activiteit aanwezig is. Zo nodig voert men aanvullend beeldvormend onderzoek uit, zoals een CT- of MRI-scan van de hersenen.
Wat kan je zelf doen?
Veel mensen die epileptische aanvallen doormaakten, zijn bang voor een nieuwe, onverwachte aanval. Breng de omgeving thuis, op school of op het werk op de hoogte. Als mensen weten wat ze moeten doen, kan dit verwarring en misverstanden voorkomen.
In eerste instantie moeten omstaanders proberen ervoor te zorgen dat een persoon met een epileptische aanval zich geen pijn doet (en zich bijv. niet stoot aan scherpe voorwerpen of deuren). Bij een eerste aanval of een langdurige aanval (>5 minuten) moeten steeds de hulpdiensten (112) verwittigd worden. In het filmpje hieronder tonen we hoe je eerste hulp kan verlenen bij een epileptische aanval.
Lees verder onder het filmpje
Wat kan je arts doen?
Bij terugkerende aanvallen zonder uitlokkende factor kan je arts gepaste anti-epileptische medicatie voorschrijven. Soms is het even zoeken naar medicatie die goed aanslaat en die je goed verdraagt. Spreek met je arts over bepaalde onzekerheden over de medicatie, want het correct innemen ervan is erg belangrijk.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/epilepsie/ik-heb-aanval-gehad