Wat is het?
Giardia lamblia is een eencellige parasiet die aan de binnenkant van de dunne darm leeft.
Je loopt een infectie met Giardia lamblia (giardiasis) op door contact met besmette stoelgang.
De overdracht gebeurt door eten of drinken van besmet voedsel of direct van mens of dier op mens. Zo wordt de parasiet ook gevonden bij o.a. honden, katten, varkens en schapen. Overdracht tussen mensen komt echter vaker voor in België. In koud water kan de parasiet tot 2 à 3 maanden overleven.
Hoe vaak komt het voor?
Deze parasiet komt overal ter wereld voor, maar beduidend meer in ontwikkelingslanden. In westerse landen wordt 0,5 tot 7% van de bevolking besmet met Giardia lamblia; in ontwikkelingslanden is dat tot de helft van de bevolking.
De meeste infecties vinden plaats tegen het einde van de zomer of in de herfst.
Giardiasis kan op elke leeftijd voorkomen. Bij jonge kinderen is het risico op overdracht hoog.
Een gebrekkige persoonlijke hygiëne verhoogt het risico op infectie.
Hoe kun je het herkennen?
- De symptomen kunnen zeer uiteenlopend zijn. Sommige mensen zijn klachtenvrij; anderen hebben ernstige maagdarmlast en vermageren.
- De meeste voorkomende klachten zijn krampen en diarree.
- De eerste symptomen treden op meestal 1 à 3 weken na de infectie: krampen, misselijkheid en diarree (van meer vast tot waterig, stinkend, soms bleek van kleur). Soms is er valse stoelgangsdrang.
- Als de infectie niet ontdekt wordt en onbehandeld blijft, dan kan ze chronisch worden:
- Dezelfde symptomen als bij de acute vorm treden op, maar meestal milder.
- Periodes van darmlast worden afgewisseld met symptoomvrije periodes.
- Er bestaat een groter risico op complicaties zoals lactose-intolerantie, ontsteking van de pancreas of van de galwegen.
- In zeldzame gevallen kan giardiasis aanleiding geven tot groeistoornissen bij kinderen, huidaandoeningen, oog- of gewrichtsontstekingen.
Hoe stelt je arts de infectie vast?
Je arts zal vooral aan giardiasis denken als je diarree of buikkrampen hebt die langer dan een week duren en/of als je terugkomt uit een gebied waar deze infecties vaker voorkomen.
De parasiet Giardia lamblia kan opgespoord worden aan de hand van een aantal onderzoeken:
- Doorgaans gebeurt eerst een stoelgangonderzoek. Hiermee kunnen ook andere parasieten opgespoord worden die gelijkaardige symptomen veroorzaken.
- Bij een recente infectie en bij sommige chronische infecties wordt de parasiet niet altijd onmiddellijk teruggevonden in de stoelgang. Daarom is het raadzaam om bij negatief resultaat en blijvende last het stoelgangonderzoek te herhalen.
- Een minder gangbare methode om Giardia lamblia op te sporen is een endoscopisch onderzoek van de dunne darm.
Wat kun je zelf doen?
Als je besmet bent met Giardia lamblia, drink dan voldoende om uitdroging te voorkomen.
Bij diarree verlies je niet alleen vocht, maar ook zouten. Die kun je aanvullen door een orale rehydratieoplossing of ORS aan je drinkwater toe te voegen. ORS kun je zonder voorschrift kopen in de apotheek.
Preventie
- Een goede hygiëne, zoals handen wassen voor het eten en na toiletbezoek, is belangrijk om de kans op besmetting te beperken.
- Water filteren of koken gedurende enkele minuten kan ook helpen om besmetting te voorkomen.
- Vooral bij groepen kinderen (bijv. kleuterscholen, crèches) is hygiëne erg belangrijk: het toilet grondig schoonmaken, handen wassen voor het eten en het speelgoed reinigen en ontsmetten kan helpen om de overdracht van Giardia lamblia tegen te gaan.
Wat kan je arts doen?
- Je arts zal je een antiparasitair middel (metronidazol) voorschrijven. Dit zorgt er niet alleen voor dat de klachten verbeteren, maar ook dat je de ziekte niet verder verspreidt.
- Na 1 en 2 maanden wordt best een controle van de stoelgang uitgevoerd om na te kijken of de behandeling heeft gewerkt.
- Ook als je geen symptomen hebt, is het raadzaam om controles uit te voeren.
- Is de parasiet nog steeds aanwezig, dan zal je arts een langere kuur voorschrijven. Het is dan ook aangeraden om de directe omgeving opnieuw te screenen.
- Ook na een succesvolle behandeling is het mogelijk dat de symptomen nog enkele weken of maanden blijven aanhouden. De binnenkant van de dunne darm kan namelijk beschadigd zijn door de infectie.
Meer weten?
- https://www.rivm.nl/vragen-en-antwoorden-giardiasis
- https://www.kindengezin.be/gezondheid-en-vaccineren/ziek/maag-darminfecties/giardiasis/