Acute of ernstige buikpijn

Wat is het?

Acute (en mogelijk ernstige) buikpijn:

• treedt vrij plots op;
• duurt minder dan een week;
• kan een ernstige oorzaak hebben;
• vereist soms een dringende oplossing.

Bij de start van de buikpijn is de precieze oorzaak vaak nog niet duidelijk. Daarom is diagnostisch onderzoek (zie verder) nodig om uit te zoeken waar de hevige pijn vandaan komt.

Oorzaken

Acute buikpijn kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van:

• een verstopping van:
  • je galwegen, bijv. door galstenen;
  • je urinewegen, bijv. door nierstenen;
  • je darm.

• een (plotse) ontsteking van:
  • je galblaas;
  • je alvleesklier (pancreas);
  • je nierbekken;
  • je prostaat.

• een blindedarmontsteking (appendicitis);

• een maagzweer;

• een infectie, bijv. een ontsteking in het klein bekken (PID);

• een bloeding van een orgaan in je buik;

• een afwijking van een bloedvat:
  • een bloedklonter (trombose) in een bloedvat van je darm;
  • een scheur in een abnormaal verwijde slagader (aneurysma). 

• een buitenbaarmoederlijke zwangerschap;

• uitstralende pijn naar je buik, zoals bij:
  • een hartinfarct;
  • een longembolie.

Hoe kan je het herkennen?

Heb je hevige buikpijn? Let dan op volgende alarmsymptomen:

Raadpleeg in deze gevallen onmiddellijk je arts.

Hoe stelt je arts de aandoening vast?

Bevraging

Je arts stelt je volgende vragen:

• Hoelang heb je al last van felle buikpijn?
• Is het de eerste keer of heb je het regelmatig?
• Heb je bekende aandoeningen, bijv. een maagzweer?
• Welk soort pijn heb je? En waar precies?
• Moet je braken? Zo ja:
  • Geef je voedsel of gal over?
  • Is je braaksel zwart en waterig (koffiedik)?
• Heb je koorts?

Op basis van je antwoorden kan je arts zich een idee vormen van de diagnose.

Soort pijn

Hoe heviger de buikpijn, hoe groter de kans dat het ernstig is. Pijn die erger wordt, is altijd verdacht.

Het soort pijn helpt je arts vaak om de mogelijke oorzaak te achterhalen:

Pijnplaats

De plaats waar je pijn voelt, wijst vaak op een bepaalde aandoening:

Lichamelijk onderzoek

Je arts voert ook een lichamelijk onderzoek uit. Hij let daarbij op specifieke tekenen van prikkeling van het buikvlies:

• Je hebt een plankharde buik (spierverzet).
• Je voelt pijn wanneer de arts:
  • je buik aftast (palpatiepijn);
  • je buik beklopt met de vingers (percussiepijn);
  • je buikwand indrukt en weer loslaat (loslatingspijn).

Ben je een vrouw en in de vruchtbare leeftijd? Dan gebeurt er ook steeds een zwangerschapstest .

Wat kan je zelf doen?

Heb je plotse hevige buikpijn, die niet vanzelf verdwijnt? Ga dan zo snel mogelijk naar je arts.

Wat kan je arts doen?

Alles hangt af van de oorzaak die je arts vermoedt. Hij oordeelt in de eerste plaats hoe dringend de situatie is:

• Zijn er alarmsymptomen?
  • Dan verwijst hij je dringend door naar het ziekenhuis (spoedgevallendienst);

• Zijn er geen alarmsymptomen?
  • Dan kan hij nog verdere onderzoeken plannen, zoals:
    • een onderzoek van je bloed en urine;
    • een foto (Rx) van je longen;
    • een echografie of foto (Rx) van je buik;
    • eventueel een filmpje van je hart (elektrocardiogram of ecg).

Meer weten?

• https://www.thuisarts.nl/buikpijn/ik-heb-last-van-buikpijn
• https://www.mlds.nl/klachten/buikpijn-buikklachten/

Bronnen

• https://www.ebpnet.be
• https://www.henw.org/artikelen/acute-buikpijn
• https://www-dynamed-com.gateway2.cdlh.be/approach-to/acute-abdominal-pain-in-adults-approach-to-the-patient