Wat is het?
Artritis betekent gewrichtsontsteking. Een ontsteking in één gewricht, is een monoartritis. Meerdere ontstoken gewrichten noemt men polyartritis.
Enkele voorbeelden zijn:
- gewrichtsinfectie door bacteriën (septische artritis);
- voorbijgaande ontsteking van de heup (synovitis van de heup);
- kinderreuma (juveniele idiopathische artritis).
Hoe vaak komt het voor?
Per jaar krijgen ongeveer 1 op de 1.000 kinderen een gewrichtsontsteking.
- Ongeveer 75% betreft een voorbijgaande ontsteking. Meestal in de heup, knie of enkel.
- Ongeveer 20% heeft last van langdurige ontstekingen (bijv. kinderreuma).
- Minder dan 10% heeft een ernstige gewrichtsinfectie door bacteriën.
Hoe kun je het herkennen?
Gewrichtsontsteking door bacteriën:
- zwelling en pijn in één enkel gewricht,
- aanhoudende koorts boven de 38.5°C.
Voorbijgaande ontsteking:
- begint plots,
- gaat normaal ook vanzelf over,
- kan beginnen na een infectie door een virus,
- bijv. verkoudheid
- vaak in de heup,
- waardoor het kind mankt of zelfs weigert te stappen door de pijn.
Langdurige ontstekingen:
- meestal meerdere gezwollen en pijnlijke gewrichten,
- de ontsteking kan overgaan van het ene gewricht naar het andere,
- de grote gewrichten van de benen (knie en enkels) worden het meest getroffen,
- ook hand- en voetgewrichten kunnen ontsteken.
Langdurige ontstekingen kunnen veroorzaakt worden door kinderreuma. Maar ook infecties kunnen de oorzaak zijn. Bijvoorbeeld:
- een darminfectie (bijv. salmonella),
- de ziekte van Lyme,
- een keelontsteking met streptokokken.
Dit noemt men een reactieve artritis.
Alarmtekenen voor mogelijk ernstige aandoeningen:
- hevige nachtelijke pijn;
- kan wijzen op een kwaadaardige aandoening zoals leukemie,
- koorts > 38.5°;
- kan wijzen op een ernstige gewrichtsinfectie.
Raadpleeg dan zo snel mogelijk je arts.
Hoe stelt je arts de diagnose?
In de eerste plaats zal de arts nagaan of de oorzaak een ziekte betreft die dringend behandeld moet worden, zoals septische artritis of leukemie. Omdat deze als spoedgevallen beschouwd worden, wordt het kind onmiddellijk doorverwezen naar het ziekenhuis. Er zal een uitgebreid bloedonderzoek, urineonderzoek en punctie van het ontstoken gewricht gebeuren.
Bij minder dringende gevallen is het vaak verantwoord een afwachtende houding aan te nemen. Een groot deel van de gevallen geneest immers vanzelf en vergt geen verder onderzoek.
Wat kun je zelf doen?
Raadpleeg bij koorts en een ontstoken gewricht meteen een arts. Doe dit ook bij langdurige gewrichtsklachten.
Koeling met icepacks kan verlichting brengen bij een ontstoken gewricht dat rood en gezwollen is. Je kan het gewricht ook omhoog leggen.
Wat kan je arts doen?
De behandeling hangt af van de oorzaak:
- bij een bacteriële infectie zal er antibiotica worden toegediend via een infuus in het ziekenhuis,
- bij kinderreuma zal specifieke medicatie gericht op het immuunsysteem worden opgestart,
- in veel gevallen kan afgewacht worden en kan pijnstilling in de vorm van een ontstekingsremmer helpen.
Meer weten?
- www.thuisarts.nl/reumato%C3%AF-artritis/mijn-kind-heeft-reuma
- www.thuisarts.nl/gewrichtsklachten/ik-heb-reactieve-gewrichtsontsteking
- www.thuisarts.nl/gewrichtsklachten/ik-heb-gewrichtsontsteking-door-bacterie