Wat is het?
Binnenin de handpalm zit een harde bandstructuur van bindweefsel, die aan de pols begint en in afzonderlijke stroken loopt tot aan de basis van de 5 vingers. Die structuur noemen we de aponeurosis palmaris.
- De bandstructuur werkt als verlenging van de pees van een onderarmspier (de palmaris longus of lange palmspier) en als versteviging voor de huid van de handpalm.
- Soms ontstaan op deze banden verdikkingen en littekenachtige knobbels.
- Daardoor trekt de aponeurosis palmaris samen en wordt korter.
- We spreken dan van een contractuur van Dupuytren.
- Omdat de aandoening vroeger veel voorkwam bij koetsiers, is het ook wel bekend onder de naam 'koetsiershand'.
De oorzaak is niet bekend. Mogelijk spelen herhaalde kleine kwetsuren met overdreven littekenvorming een rol.
Bij wie komt het voor?
De afwijking komt doorgaans voor aan beide handen. Ze komt het meeste voor bij:
- mannen van middelbare leeftijd;
- bepaalde families;
- Erfelijke factoren lijken dus een rol te spelen.
- mensen met diabetes;
- Zij zijn vatbaarder om een contractuur van Dupuytren te krijgen.
- mensen met de ziekte van Peyronie (scheefstand van de penis).
- 3% van de personen met een contractuur van Dupuytren lijden ook aan de ziekte van Peyronie.
Hoe kan je het herkennen?
Je voelt en ziet knobbels en langere strengen aan de palmzijde van de hand, meestal in het verlengde van de vingers.
- De banden naar pink en ringvinger zijn het vaakst aangetast.
- De middenvinger is minder vaak getroffen, de wijsvinger zelden.
Wanneer de band korter wordt, komt de vinger vast te staan in een buigstand (flexiecontractuur).
- Je kan die vinger(s) dan niet meer volledig strekken.
- In een zeer gevorderd stadium is de vinger zelfs zo ver geplooid dat hij de handpalm raakt.
- Zo'n contractuur geeft geen pijnklachten.
- In sommige gevallen ontstaat gelijktijdig dezelfde soort afwijking aan de voetzool.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De diagnose is bijna steeds duidelijk op zicht. Er zijn dan ook geen bijkomende onderzoeken nodig.
Wat kan je zelf doen?
Je kan zelf eigenlijk niets doen. Voor de werkzaamheid van oefeningen zoals rekken en masseren is er geen bewijs. Dat geldt ook voor zalven, oliën of crèmes.
Wat kan je arts doen?
Meestal doet ook je arts niets. Enkel wanneer de stand van de vingers je begint te hinderen in je dagelijkse activiteiten, zal je arts je verwijzen naar een specialist.
Een orthopedist kan een chirurgische correctie uitvoeren. Daarbij snijdt die de bandstructuur weg.
Een specialist in de fysische geneeskunde kan met een naald de Dupuytrenstrengen op verschillende plaatsen doorklieven (aponeurotomie of fasciotomie). Die behandeling gebeurt onder lokale verdoving, via enkele prikken.
Bespreek met je arts welke behandeling voor jou het meest geschikt is.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/ziekte-van-dupuytren
Bronnen
Contractuur van Dupuytren. Duodecim. Beschikbaar via https://ebpnet.be/nl/ebsources/577