Wat is de ziekte van Peyronie?
De ziekte van Peyronie is een aandoening waarbij er een dikke, harde plek of knobbel ontstaat in een laag bindweefsel in de penis. Die knobbel bestaat uit littekenweefsel.
Door de verharding kunnen de zwellichamen in de penis tijdens een erectie niet helemaal uitrekken. De penis gaat dan scheef staan. De penis kan ook korter worden.
Vaak gaat het om een kleine kromming die weinig problemen geeft. In zeldzame gevallen is er sprake van een zeer grote kromming, soms tot meer dan 60°.
De aandoening verloopt in twee fases:
- Actieve ontstekingsfase (de eerste 12 tot 18 maanden):
- Je hebt pijn.
- De knobbel groeit.
- De kromming wordt erger.
- Chronische fase:
- De pijn verdwijnt.
- De kromming blijft, maar wordt niet erger.
- De knobbel kan verharden of verkalken.
Oorzaken
De ziekte van Peyronie komt het meeste voor bij mannen tussen 50 en 60 jaar.
Bij jongere mannen ontstaat het meestal na een ongeluk, bijvoorbeeld wanneer de penis in erectie plots wordt geplooid.
Andere oorzaken zijn nog niet helemaal duidelijk. Erfelijkheid zou een rol spelen, naast ontstekingsmechanismen en overactieve bindweefselcellen.
Mannen met de ziekte van Peyronie hebben een grotere kans op de ziekte van Dupuytren en omgekeerd. Beide aandoeningen hebben namelijk te maken met het bindweefsel. Bij de ziekte van Dupuytren ontstaan er verdikkingen in de handpalmen.
Andere risicofactoren zijn onder andere diabetes, te veel alcohol drinken, hoge bloeddruk en roken.
Hoe vaak komt de ziekte van Peyronie voor?
De ziekte van Peyronie komt vaak voor. Ongeveer 1 op de 100 mannen krijgt de diagnose.
Waarschijnlijk hebben meer mannen de ziekte, maar gaan ze er niet mee naar de dokter. Vaak omdat in de meeste gevallen de pijn verdwijnt en de kromming niet erger wordt.
Hoe kan je de ziekte van Peyronie herkennen?
Bij de ziekte van Peyronie voel je een harde knobbel in de zijkant van de penis.
Tijdens een erectie staat de penis krom. Tijdens het eerste jaar na het ontstaan van de klachten kan een erectie pijnlijk zijn.
Als de knobbels op de zenuwen duwen, is het mogelijk dat de eikel gevoelloos wordt.
Bij ongeveer de helft van de mannen met de ziekte van Peyronie vermindert de kwaliteit en de duur van de erectie, met als gevolg problemen tijdens het vrijen.
Ongeveer de helft van de mannen met deze aandoening heeft depressieve klachten.
Hoe stelt je arts de ziekte van Peyronie vast?
Je arts luistert naar je klachten en onderzoekt je penis: hij of zij voelt of er een langwerpige knobbel onder de huid zit.
Het is nuttig om een foto van je penis in erectie mee te brengen. Zo kan je arts de kromming goed zien.
Je arts zal je soms doorverwijzen voor een echografie. Dat onderzoek geeft een goed beeld van de harde plek en van de bloedcirculatie in de penis.
De arts bepaalt ook in welke fase de ziekte zit. Dat is belangrijk voor de behandeling.
Wat kan je zelf doen?
Aan de ziekte op zich kan je zelf niets doen, maar in negen op de tien gevallen verdwijnt de pijn vanzelf.
Het is wel belangrijk om aandacht te hebben voor mogelijke neveneffecten, zoals de invloed op je seksueel en psychisch welzijn. Probeer hierover te praten met je partner. Als vrijen (tijdelijk) moeilijker is of niet meer lukt, kan je samen met je partner alternatieve manieren van intimiteit verkennen. Dat kan soms een zoektocht zijn. Aarzel niet om erover te praten met een zorgverlener, zoals je huisarts, een seksuoloog of een psycholoog.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Behandeling
In ongeveer de helft van de gevallen valt de actieve onstekingsfase binnen het jaar vanzelf stil. De kromming wordt dan niet meer erger. In negen op de tien gevallen verdwijnt de pijn binnen het jaar na het ontstaan van de klachten.
Als er toch een behandeling nodig is, zijn er verschillende mogelijkheden. Die hangen af van de ernst van de klachten en van de fase van de aandoening:
- spuitjes in de knobbels om de harde plek te verzachten en de kromming te verminderen;
- medicatie zoals sildenafil voor erectieproblemen;
- ontstekingsremmers of shokwave-therapie om de pijn te verlichten.
Operatie
Bij ernstige problemen kan een corrigerende operatie overwogen worden. Dat kan wel pas nadat de ziekte gestabiliseerd is (meestal een jaar na het ontstaan van de klachten). Een operatie wordt niet aangeraden wanneer vrijen nog altijd lukt.
Begeleiding door psycholoog of seksuoloog
De ziekte van Peyronie kan een grote impact hebben op je seksualiteitsbeleving en op je leven in het algemeen. Je arts is niet de enige die je kan bijstaan. Vaak zal je arts je doorverwijzen naar een psycholoog of seksuoloog voor specifieke begeleiding.
Meer weten?
- Thuisarts.nl: ik heb de ziekte van Peyronie
- FarmaInfo: informatie over geneesmiddelen