Chlamydia

Wat is chlamydia?

Chlamydia is een besmettelijke infectie die vooral ter hoogte van de geslachtsdelen en urinewegen voorkomt. Het wordt veroorzaak door de bacterie Chlamydia trachomatis. Het kan zowel bij vrouwen als mannen voorkomen.

Chlamydia is een seksueel overdraagbare aandoening (soa). Je loopt het meestal op na onbeschermde seks.

Je ondervindt er vaak weinig of geen last van. Je kan dus chlamydia hebben zonder dat je het weet en het ongewild doorgeven aan anderen.

De chlamydia-bacterie kan terechtkomen in de slijmvliezen van de geslachtsdelen, maar ook in de mond, anus, keel en ogen.

• Bij orale seks kan chlamydia dus ontstekingen veroorzaken in de keel.
• Als je zwanger bent, kan het de ogen van je baby besmetten tijdens de bevalling.

Hoe vaak komt chlamydia voor?

Chlamydia is de meest voorkomende soa in België.

In Vlaanderen stijgt het aantal gevallen sterk: in 2002 waren er 7,3 gevallen op 100.000 inwoners, in 2016 65 gevallen en in 2023 218 gevallen. Dat is waarschijnlijk een onderschatting, want mensen met chlamydia hebben vaak geen klachten (70% van de vrouwen en 50% van de mannen) en laten zich meestal niet testen.

Chlamydia wordt het vaakst vastgesteld bij:

• jonge vrouwen tussen 15 en 29 jaar;
• mannen tussen 20 en 40 jaar.

Hoe kan je chlamydia herkennen?

Chlamydia veroorzaakt vaak geen klachten. Heb je toch symptomen, dan ontstaan die vaak één tot drie weken nadat je besmet raakte.

Mogelijke klachten bij vrouwen:

• pijn of branderig gevoel bij het plassen;
• meer of veranderde afscheiding uit de vagina;
• bloedverlies na seksueel contact;
• bloedverlies tussen twee menstruaties in (tussentijds bloedverlies);
• vage of hevige pijn in de onderbuik of pijn bij seksueel contact:
  • Dat duidt op een infectie van de organen in de onderbuik (bekken).
• bij besmetting via anale seks:
  • pijn aan de anus;
  • bloederige, slijmerige of pijnlijke afscheiding of stoelgang.

Mogelijke klachten bij mannen:

• witte, slijmerige afscheiding uit de penis;
• pijn in de balzak;
• pijn of branderig gevoel bij het plassen;
• bij besmetting via anale seks:
  • pijn aan de anus;
  • bloederige, slijmerige of pijnlijke afscheiding of stoelgang.

Bij besmetting van de keel heb je meestal geen klachten.

Heb je klachten of heb je een bedpartner die chlamydia heeft? Ga dan naar je huisarts.

Wist je dat? Vroeger dacht men dat chlamydia onvruchtbaarheid kon veroorzaken. Nieuw onderzoek laat zien dat die kans klein is en dat het alleen bij vrouwen met klachten kan voorkomen.

Hoe stelt je arts chlamydia vast?

Je arts stelt je vragen over je klachten en vraagt welk soort seks je hebt gehad.

Chlamydiatest

Je arts kan je testen op chlamydia, maar dat is niet altijd zinvol. Veel mensen hebben geen klachten en dan heeft zowel testen als behandelen weinig zin.

Je arts zal een test aanraden als:

• je klachten hebt;
• je bedpartner chlamydia mét klachten heeft en je van plan bent om verder seks te hebben met die partner;
• je behoort tot een risicogroep voor wie chlamydia soms ernstigere gevolgen heeft, zoals mannen die seks hebben met mannen, sekswerkers of trans personen.

Hoe gebeurt de test?

Bij vrouwen gebeurt de test via een wisser. Een wisser is een speciaal soort wattenstaafje of borsteltje waarmee je arts wat afscheiding afneemt voor verder onderzoek:

• van de vagina;
• van de keel (bij orale seks);
• van de anus (bij anale seks).

Een wisser van je vagina kan je ook zelf afnemen:

• Breng de wisser ongeveer 5 tot 8 cm diep in je vagina.
• Draai de wisser rond gedurende 10 tot 20 seconden.

Bij mannen gebeurt de test via een urineonderzoek en/of een wisser:

• van de keel (bij orale seks);
• van de anus (bij anale seks).

Urineonderzoek: hoe vang je je plas het best op?

• Je hoeft je intieme zone vooraf niet te wassen.
• Plas de eerste 10 à 20 ml in een steriel potje.
  • Ochtendurine (de eerste plas nadat je bent opgestaan) is een goede optie.
  • Neem je het urinestaal tijdens de dag? Zorg er dan voor dat je niet plast in het uur voor je het staal afneemt.

Resultaten van de test

Gebeurt de test in de eerste twee weken nadat je besmet raakte? Dan kan die vals-negatief zijn. Dat betekent dat je wel chlamydia hebt, maar de infectie nog niet op te sporen is.

Is de test positief? Dan laat je je best ook op andere soa’s testen.

Terugbetaling

Een chlamydiatest wordt niet altijd terugbetaald. Meer informatie vind je op watwat.be.

Wat kan je arts doen?

Chlamydia is goed te behandelen met antibiotica: doxycycline of azithromycine.

Omdat chlamydia zonder klachten ongevaarlijk is en omdat antibioticaresistentie sterk oprukt, zal je arts een behandeling alleen overwegen als je klachten hebt of een verhoogd risico loopt.

De standaardbehandeling is doxycycline: neem 2 keer per dag 100 mg gedurende 7 dagen.

Als je zwanger bent, krijg je 1 g azithromycine: neem 2 tabletten van 500 mg in één keer in.

Je mag geen seks hebben tot zeven dagen nadat je de behandeling gestart bent.

In sommige gevallen is een controletest nodig om na te gaan of de infectie verdwenen is. Bijvoorbeeld bij zwangere vrouwen of als de klachten niet verdwijnen.

Behandeling partner(s)

Ook je sekspartner(s) moet(en) zich laten behandelen:

• Breng al je sekspartners van de laatste zes maanden op de hoogte.
• Doe je dat liever niet? Bespreek dat met je arts. Die kan ze anoniem inlichten.

Wat kan je zelf doen?

• Seks met een condoom is de veiligste manier om geen soa op te lopen.

• Open en eerlijke communicatie met je bedpartner(s) over soa’s helpt om verdere verspreiding te voorkomen. Bespreek samen hoe je veilig seksueel contact kan hebben.

• Bespreek je onzekerheden en vragen met je huisarts, verpleegkundige of gynaecoloog. Elke arts en verpleegkundige is gebonden aan het medisch beroepsgeheim: ze gaan discreet om met wat je hen toevertrouwt.

Wanneer laat je je best testen op chlamydia?

• Je gebruikte geen condoom en je weet niet zeker of je sekspartner een soa heeft.
• Je hebt last van pijn of een branderig gevoel tijdens het plassen.
• Je hebt meer of andere afscheiding uit je vagina dan normaal.
• Je hebt vernomen dat een bedpartner een soa heeft.

Meer weten?

• Allesoverseks.be: chlamydia
• Thuisarts.nl: chlamydia
• Zanzu.be: uitleg over chlamydia in 14 talen
• WAT WAT: Hoeveel kost een soa-test?
• Gebruik je medicijnen? Zoek eenvoudig betrouwbare informatie op FarmaInfo.

Bronnen

• www.ebpnet.be
• RIVM. Draaiboek Consult Seksuele Gezondheid. Dec 2024.
• RIVM. Testen op chlamydia: De veranderingen op een rij. Jan 2025.
  
• Richtlijn Diagnose, behandeling, opvolging en doorverwijzing van infecties met chlamydia trachomatis (CT) in de eerste lijn. Herziening (2025). Worel. Feb 2025. (www.worel.be)