In het nieuws
Nieuwe cijfers van Sciensano laten zien dat seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) zoals chlamydia, gonorroe en syfilis steeds vaker voorkomen in ons land. Over chlamydia schreef De Morgen op 27 november 2024 dat er in het verleden gewaarschuwd werd dat chlamydia tot onvruchtbaarheid zou leiden, maar dat die kans bijzonder klein is. Wat betekent dat voor het testen en de behandeling ervan?
Conclusie
Chlamydia is een veelvoorkomende soa, waarvan lang werd aangenomen dat het een belangrijke oorzaak was van onvruchtbaarheid bij vrouwen. De kans op onvruchtbaarheid na een chlamydiabesmetting blijkt echter zeer klein en komt enkel voor bij vrouwen met klachten. Meestal duurt het wel wat langer om zwanger te worden. Veel vrouwen testen op chlamydia en ook vrouwen zonder klachten met antibiotica behandelen, heeft weinig zin en maakt vooral het probleem van antibioticaresistentie nog groter. De sterke toename van deze en andere soa’s toont aan dat er thuis en op school te weinig aandacht gaat naar seksuele voorlichting en veilig vrijen.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Het aantal gevallen van de 3 meest voorkomende soa’s in België is de afgelopen 2 jaar sterk gestegen volgens Sciensano: met 24% voor chlamydia, maar liefst 90% voor gonorroe en 17% voor syfilis. Maar er is ook goed nieuws: in het verleden werd gewaarschuwd dat chlamydia tot onvruchtbaarheid zou leiden, maar die kans is bijzonder klein, schrijft De Morgen (1).
Bron
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Volgens een grote Nederlandse studie waarbij 5.700 vrouwen sinds 2015 zijn gevolgd, bleek dat 35% ooit in hun leven chlamydia heeft gehad. Minder dan de helft, 40%, had chlamydia met klachten zoals abnormale vaginale afscheiding, bloedingen tussen hun maandelijkse regels, pijnlijke seks, pijn bij het plassen of pijn in de onderbuik (2).
Onvruchtbaarheid door bekkenontsteking is beperkt
Uit het onderzoek bleek dat slechts 1% van de vrouwen met een doorgemaakte chlamydia-infectie onvruchtbaar werd door schade aan de eileiders.
- Hoewel vrouwen die chlamydia met symptomen hadden doorstaan een hoger risico hadden op complicaties zoals bekkenontsteking of buitenbaarmoederlijke zwangerschap, was dat risico vrijwel afwezig bij vrouwen zonder klachten.
- Bovendien was de kans om binnen een jaar zwanger te worden slechts iets lager voor vrouwen die ooit chlamydia hadden gehad (74%) in vergelijking met vrouwen zonder voorgaande chlamydia-infectie (79%).
Testing & antibioticabehandeling van chlamydia zonder klachten
In ons land worden alle gevallen van chlamydia, zowel met als zonder klachten, behandeld met antibiotica (3). Samen met uitgebreide testing leidt die aanpak ertoe dat ook gevallen zonder klachten (naar schatting meer dan 50% van alle infecties) behandeld worden.
Verschillende studies hebben echter aangetoond dat routinematig testen en behandelen van chlamydia en gonorroe zonder symptomen weinig invloed heeft op het terugdringen van die infecties. Het draagt wel bij aan onnodig antibioticagebruik en daarmee antibioticaresistentie (4, 5, 6, 7). Het antibioticagebruik in België ligt al lang te hoog. Het is dus aangewezen om het gebruik van antibiotica te vermijden wanneer het niet nodig is (8). Nederland heeft daarom alvast besloten zijn testbeleid vanaf volgend jaar aan te passen (9). In België wordt een herziening van de richtlijnen momenteel overwogen.
Samengevat kunnen we zeggen dat de kans op onvruchtbaarheid bij chlamydia zeer klein is en vooral voorkomt bij vrouwen met klachten. Chlamydia zonder klachten routinematig testen en behandelen leidt tot onnodig antibioticagebruik en draagt bij tot antibioticaresistentie. Preventie door goede seksuele voorlichting en het gebruik van condooms blijft zeer belangrijk in de strijd tegen deze infecties.
Wil je meer weten over chlamydia? Bekijk dan zeker ook ons TikTok-filmpje.
Meer informatie over soa's en preventie vind je op allesoverseks.be.
Conclusie
Chlamydia is een veelvoorkomende soa, waarvan lang werd aangenomen dat het een belangrijke oorzaak was van onvruchtbaarheid bij vrouwen. De kans op onvruchtbaarheid na een chlamydiabesmetting blijkt echter zeer klein en komt enkel voor bij vrouwen met klachten. Meestal duurt het wel wat langer om zwanger te worden. Veel vrouwen testen op chlamydia en ook vrouwen zonder klachten met antibiotica behandelen, heeft weinig zin en maakt vooral het probleem van antibioticaresistentie nog groter. De sterke toename van deze en andere soa’s toont aan dat er thuis en op school te weinig aandacht gaat naar seksuele voorlichting en veilig vrijen.
Referenties
- (2) RIVM. Nederlandse Chlamydia Cohort Studie (NECCST). Augustus 2024.
- (3) BAPCOC Belgische Gids voor anti-infectieuze behandeling in de ambulante praktijk. November 2022.
- (4) RIVM. Van Chlamydia Screening naar NECCST. Maart 2024.
- (5) Vanbaelen T, Manoharan-Basil SS, Kenyon C. Treatment of asymptomatic chlamydia and gonorrhoea drives antibiotic consumption in PrEP cohorts. Sexually transmitted infections. 28 november 2024.
- (6) Vanbaelen T, Tsoumanis A, Florence E et al. Effect of screening for Neisseria gonorrhoeae and Chlamydia trachomatis on incidence of these infections in men who have sex with men and transgender women taking HIV pre-exposure prophylaxis (the Gonoscreen study): results from a randomised, multicentre, controlled trial. Lancet HIV 2014;11(4):e233-e244.
- (7) Williams E, Williamson DA, Hocking JS. Frequent screening for asymptomatic chlamydia and gonorrhoea infections in men who have sex with men: time to re-evaluate? Lancet Infect Dis. 2023;23(12):558-566.
- (8) Onafhankelijke ziekenfondsen. Het antibioticagebruik in België: een lichte daling tussen 2016 en 2023 maar nog ver verwijderd van de meeste doelstellingen. November 2023.
- (9) Willems A. Kans op onvruchtbaarheid door chlamydia kleiner dan gedacht: Nederland past testbeleid aan, België niet. VRT NWS. 20 juli 2024.