Wat is het?
In de schedel zitten onze hersenen. Ze worden omgeven door 3 beschermende vliezen. Bloedingen in de schedel kunnen voorkomen tussen de schedel en de vliezen (extraduraal hematoom), tussen de vliezen en de hersenen (subduraal hematoom) en in de hersenen zelf (intracerebraal hematoom of hersenbloeding).
De oorzaak is meestal een trauma (auto-ongeval, slag op het hoofd…), maar ook het gebruik van bloedverdunners kan het risico op een bloeding doen toenemen.
De klachten kunnen verergeren door verhoging van de druk in de hersenen door vochtophoping (hersenoedeem). Elke bloeding gaat hiermee gepaard.
Hoe kan je het herkennen?
Denk vooral aan een bloeding in de schedel als er na een hoofdtrauma één van de volgende symptomen aanwezig is:
- toenemende hoofdpijn, verwardheid, rusteloosheid,
- neurologische symptomen aan één zijde van het lichaam, bv. verminderd gevoel, verlammingsverschijnselen langs één kant, verlies van spierkracht, scheefstand van de mond,
- epileptische aanvallen,
- bewusteloosheid,
- vergrote pupillen.
Het is belangrijk om de diagnose zo snel mogelijk te stellen, zeker bij een bewusteloze persoon.
Extraduraal hematoom
Het extraduraal hematoom komt vooral voor bij kinderen en jongeren, bv. na een val. De tekenen treden doorgaans snel op: afnemend bewustzijn, halfzijdige verlammingsverschijnselen en grote pupillen.
Subduraal hematoom
Het subduraal hematoom kan acuut, subacuut of chronisch zijn:
- acuut: komt vooral voor bij ouderen en alcoholisten. Vaak ligt een ernstig trauma aan de basis en is er ook een hersenkneuzing of schedelbreuk. Meestal gaat het hier om grote bloedingen met snel optredende neurologische stoornissen;
- subacuut: de symptomen treden ten vroegste op 3 dagen na oplopen van het letsel. Ook hier gaat het dikwijls om alcoholisten, die herhaaldelijk gevallen zijn, en de eerste symptomen niet hebben opgemerkt;
- chronisch: de symptomen verschijnen pas enkele weken tot een paar maanden na oplopen van het letsel. Het gaat dikwijls om ouderen bij wie na een val verwardheid, evenwichtsproblemen en vermindering van het geheugen worden vastgesteld. Vaak nemen ze ook bloedverdunners.
Intracerebraal hematoom of hersenbloeding
Het intracerebraal hematoom gaat meestal gepaard met hersenkneuzing. Soms zijn er meerdere bloedingen aanwezig. De symptomen zijn dan ook zeer uitgesproken.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Een CT-scan kan de bloeding aantonen en is essentieel om de ernst en de meest geschikte behandeling te bepalen.
In geval van neurologische symptomen na een ongeval houdt de arts altijd rekening met een bloeding in de schedel.
Wat kan je zelf doen?
Bij vermoeden van een bloeding in de schedel is het belangrijk om zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te gaan, bij voorkeur per ambulance.
In afwachting wordt de hals steeds geïmmobiliseerd. Draai het hoofd van het slachtoffer dus niet, behalve als het nodig is om te beademen.
Controleer ademhaling en hartslag. Start zo nodig kunstmatige beademing en hartmassage.
Wat kan je arts doen?
De behandeling hangt af van de plaats van de bloeding en de ernst van de aantasting van de hersenen.
Zo mogelijk wordt het opgehoopte bloed geëvacueerd via een opening in de schedel (trepanatie). De druk verdwijnt dan en geeft onmiddellijk een gunstig effect.
Vochtophoping in de hersenen wordt verholpen met sterke vochtafdrijvers.
Zo nodig wordt een groter stuk bot weggenomen om de druk in de schedel te verminderen.
Zonder hersenaantasting is het herstel veelal volledig. Bij hersenschade zijn blijvende restletsels mogelijk.
Deze behandelingen gebeuren uiteraard op een gespecialiseerde ziekenhuisdienst.