Wat is het en hoe kan je het herkennen?
De afkorting COPD staat voor ‘Chronic Obstructive Pulmonary Disease’ oftewel chronisch obstructieve longziekte. Het is een aandoening waardoor je alsmaar moeilijker vrij kan ademen.
Roken is de belangrijkste risicofactor om COPD te ontwikkelen.
Vernauwing van de luchtwegen
Bij COPD zijn je luchtwegen chronisch ontstoken, waardoor ze vernauwen: vandaar de naam ‘obstructieve longziekte’.
Daarnaast maken je luchtwegen te veel slijm aan, waardoor je gaat hoesten.
De vernauwing van de luchtwegen is bij COPD, in tegenstelling tot bij astma, niet omkeerbaar met medicatie (puffers).
Schade aan de longen
Het is niet mogelijk de schade aan de longen te herstellen. Meestal verergert het geleidelijk na verloop van tijd.
Je kan dus niet genezen van COPD, maar wel je klachten verlichten en de voortgang van de aandoening vertragen.
Symptomen
Als je COPD hebt, heb je vooral last van:
- hoesten;
- slijmen;
- kortademigheid.
Bij een acute opstoot (opflakkering) van COPD, nemen je COPD-klachten fors toe:
- Je hebt meer last van kortademigheid.
- Je hebt meer slijmen.
- Je moet meer hoesten.
- De slijmen kunnen ook van kleur of consistentie veranderen.
- Soms kan je koorts krijgen.
Bij een ernstige opstoot kun je in ademnood raken: dan moet je dringend naar het ziekenhuis.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Lijd je aan COPD en voel je je slechter dan voordien? Dan heb je mogelijk een opstoot.
Je arts moet vooral de ernst van je opstoot kunnen inschatten:
- Een niet ernstige opstoot kun je thuis behandelen.
- Als je een ernstige opstoot hebt, word je het best in het ziekenhuis behandeld.
Bevraging en lichamelijk onderzoek
Je arts stelt je enkele vragen en voert onderzoeken uit, zoals:
- je bloeddruk en hartslag meten;
- je longen beluisteren;
- nagaan hoe snel je ademt;
- met een oximeter (toestelletje dat op je vinger wordt geplaatst) de zuurstofconcentratie in je bloed meten.
Beeldvormend onderzoek
Als je arts twijfelt tussen een opflakkering van COPD en een longontsteking, dan kan een röntgenfoto (rX) van je longen nodig zijn.
Wat kan je zelf doen?
Als je klachten hebt die op een opstoot van COPD kunnen wijzen, controleer je het best eerst of je je puffers correct gebruikt. Wacht echter niet te lang om een arts te contacteren.
Wat kan je arts doen?
Puffers
- Je arts controleert of je je puffers correct gebruikt.
- Als je nog niet de maximale dosis gebruikt, drijft je arts je dosis op of geeft je een puffer bij.
- Door je puffers te gebruiken met een voorzetkamer of door verneveling (aerosol), kan er ook meer van het geneesmiddel in je luchtwegen terechtkomen.
Medicatie
- Als puffers onvoldoende effect hebben, kan je arts cortisone in pilvorm voorschrijven.
- Zo’n kuur duurt meestal 1 à 2 weken.
- Meestal volstaat de hierboven beschreven behandeling.
- Antibiotica zijn enkel nodig:
- voor zwaar zieke patiënten met ernstige opstoten;
- wanneer er na 4 dagen behandeling geen beterschap is;
- bij verdere verslechtering onder de hierboven beschreven behandeling.
- De werking van slijmoplossende medicatie is niet wetenschappelijk bewezen.
Wanneer moet je naar het ziekenhuis?
Als je een ernstige opstoot hebt, kun je suf worden of uitgeput raken. Dan is het meestal raadzaam om je te laten opnemen in het ziekenhuis, zodat je van nabij kan opgevolgd worden.
Andere redenen voor een ziekenhuisopname zijn:
- ernstige kortademigheid ondanks maximale dosis puffers;
- andere medische problemen (bijv. hartlijden, diabetes);
- een ademhaling sneller dan 30 keer per minuut;
- een hartslag sneller dan 120 slagen per minuut;
- een zuurstofsaturatie lager dan 90%;
- vroegere opstoten waarvoor je naar het ziekenhuis moest.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/copd/ik-heb-longaanval-bij-copd