In het nieuws
“Volgens een studie verbetert 10 minuten bewegen per dag het geheugen”. Een Britse krant gaat nog verder: “10 minuten per dag bewegen kan dementie voorkomen”. Waar halen de media deze straffe koppen?
Factcheck
Blijf kritisch omgaan met krantenkoppen in onze populaire media. Deze studie kan absoluut niet bewijzen dat 10 minuten bewegen per dag ons geheugen gezond houdt. De wetenschap, met name de hersenwetenschap, zit toch net iets ingewikkelder in elkaar.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van een universiteit in Japan voerden twee kleinschalige experimenten uit bij 36 gezonde twintigers (1). In het eerste experiment moesten de 36 proefpersonen gedurende 10 minuten rustig fietsen op een hometrainer. Hierna keken ze naar een reeks van 196 kleurenfoto’s, vervolgens naar een film van 45 minuten en ten slotte opnieuw naar een reeks van 256 foto’s. Bij die laatste reeks foto’s werd hen gevraagd welke de oude foto’s waren, welke gelijkaardige en welke nieuwe. Ditzelfde experiment werd herhaald op een andere dag bij 20 van dezelfde 36 proefpersonen, maar dan zonder dat ze eerst 10 minuten op de fiets zaten. De onderzoekers stelden vast dat de proefpersonen na het fietsen beter in staat waren om dezelfde foto’s in de tweede reeks te identificeren.
Bij het tweede experiment werd bij de 16 overige proefpersonen na het fietsen een functionele MRI-scanner gedaan. In een dergelijke scanner wordt er naar de bloeddoorstroming van actieve gebieden in de hersenen gekeken. Na beweging stelden de onderzoekers een toegenomen bloeddoorstroming vast in de hippocampus, een gebied in de hersenen dat een belangrijke rol speelt voor ons geheugen.
Bron
(1) Suwabe K, Byun K, Hyodo K, et al. Rapid stimulation of human dentate gyrus function with acute mild exercise. PNAS. Published online September 24 2018
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Bewegen heeft zeker een invloed op ons brein. Al jaren is dit een veelbesproken onderzoeksdomein in de wetenschappelijke wereld. Er wordt volop gezocht naar manieren om de ‘aftakeling’ van onze hersenen te voorkomen. Door de vergrijzing zullen gezondheidsproblemen zoals dementie een grote uitdaging vormen. Jammer genoeg zijn er nog steeds geen wondermiddelen gevonden. Een gezonde levensstijl, waaronder voldoende bewegen, is essentieel. Maar hoeveel fysieke activiteit en welke vormen van beweging dan precies bepalend zijn, blijft een vraagteken. Een overzichtsstudie van 12 onderzoeken met in totaal 754 proefpersonen (55-plussers zonder geheugenproblemen) vond na een beweegprogramma helaas geen verbetering van cognitieve hersenfuncties, waaronder het geheugen (2).
Bewegen is wel degelijk heel belangrijk, zowel voor ons fysiek als mentaal welbevinden. Daar is de wetenschap al lang van overtuigd, en dit wetenschappelijk bewijs werd vertaald in onze bewegingsdriehoek met bijhorende richtlijnen. De bewezen voordelen van bewegen vind je via deze link.
Conclusie
Blijf kritisch omgaan met krantenkoppen in onze populaire media. Deze studie kan absoluut niet bewijzen dat 10 minuten bewegen per dag ons geheugen gezond houdt. De wetenschap, met name de hersenwetenschap, zit toch net iets ingewikkelder in elkaar.
Referenties
- https://www.nhs.uk/news/neurology/no-proof-daily-bursts-exercise-can-prevent-dementia/
- (2) Young J, Angevaren M, Rusted J, Tabet N. Aerobic exercise to improve cognitive function in older people without known cognitive impairment. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 4. Art. No.: CD005381. DOI: 10.1002/14651858.CD005381.pub4.