Verband tussen covid, covid-vaccinatie en hersenbloeding

Waar komt dit nieuws vandaan?

In volle coronapandemie werden her en der gevallen gerapporteerd van hersenbloedingen bij personen die covid-19 doormaakten. Een groep wetenschappers bracht 33 rapporten samen in een systematisch onderzoek (1).

• Het ging in alle gevallen om patiënten die omwille van een ernstige covid-19-infectie in het ziekenhuis lagen, vaak op de afdeling intensieve zorg.
• Het risico op een hersenbloeding in deze groep ernstig zieken varieerde tussen 1 op 1.000 tot 3 op 100.
• Risicofactoren waren:
  • hoge leeftijd (80-plus);
  • aan een beademingstoestel liggen;
  • het gebruik van bloedverdunners.
• Alle mogelijke types van hersenbloedingen kwamen voor, wat een verband met het coronavirus iets minder waarschijnlijk maakt.
• Het is aannemelijk dat niet alle hersenbloedingen een rechtstreeks gevolg waren van covid-19, maar de onderzoekers roepen toch op voor waakzaamheid bij patiënten die naast een covid-19-infectie lijden aan hoge bloeddruk of een hersenaneurysma hebben.
• In een aantal gevallen was de hersenbloeding namelijk te wijten aan een scheur in het aneurysma.

Ondertussen verschenen er ook enkele beschrijvende artikels van personen die een hersenbloeding doormaken kort na hun covidvaccinatie (2).

• Een recent rapport uit april 2023 vermeldt dat er inmiddels 10 gevallen gemeld zijn van een hersenbloeding kort na vaccinatie.
  • Steeds waren er enkele dagen tussen de vaccinatie met een eerste of tweede dosis van het Pfizer-covidvaccin en de bloeding.
  • Het betrof overwegend vrouwen.
• In een recent beschreven geval bij een vrouw van 56 jaar bestaat er een verband met hoge bloeddruk en een bestaand hersenaneurysma.
  • Op dit moment kan niet met zekerheid gesteld worden dat het covid-vaccin de oorzaak is van de hersenbloeding.
  • Dit verdient wel verder onderzoek.

Bron

(1) Daly SR, Nguyen AV, Zhang Y, Feng D, Huang JH. The relationship between COVID-19 infection and intracranial hemorrhage: A systematic review. Brain Hemorrhages. 2021 Dec;2(4):141-150.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Tijdens de coronapandemie stierven bij benadering 7 miljoen mensen door covid-19 wereldwijd en werden 13,5 miljard vaccindoses toegediend (3). Nog nooit werd een pandemie van zo nabij gevolgd.

In Europa is 82,5% van alle volwassenen volledig gevaccineerd tegen covid-19 (4). Bij een handvol mensen werden hersenbloedingen gerapporteerd na vaccinatie. Hersenbloedingen zijn op dit moment niet opgenomen in de lijst met mogelijke bijwerkingen van het Pfizer-covidvaccin (5).

Conclusie

Patiënten die met een ernstige covid-infectie op een dienst intensieve zorg in het ziekenhuis belanden, lopen een iets groter risico op een hersenbloeding. Mogelijk speelt het virus daarin een rol, naast bloedverdunners en beademing. Daarnaast zijn er enkele sporadische gevallen beschreven van een hersenbloeding na covidvaccinatie met het Pfizervaccin. Dat verband wordt verder onderzocht. Voorlopig staan hersenbloedingen niet in de lijst van mogelijke nevenwerkingen.

Referenties

• (2) Yangi K, Demir DD, Uzunkol A. Intracranial Hemorrhage After Pfizer-BioNTech (BNT162b2) mRNA COVID-19 Vaccination: A Case Report. Cureus. 2023 Apr 18;15(4):e37747.
• (3) WHO Coronavirus Dashboard, situatie op 19 sept 2023. https://covid19.who.int/?adgroupsurvey={adgroupsurvey}&gclid=CjwKCAjwyNSoBhA9EiwA5aYlb89-C1JdtB27Avs-eVFaVRAwjDSm5D50iNk4GOs2gUOQSq53PBQ8exoC98EQAvD_BwE
• (4) Safe Covid-19 vaccines for Europeans https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/coronavirus-response/safe-covid-19-vaccines-europeans_en
• (5) Bijwerkingen coronavaccins https://www.lareb.nl/bijwerkingen-coronavaccins