Dorien Baetens Verschenen op 02/08/2021

Bewering

Via de spike-eiwitten – de uitsteeksels waarmee het coronavirus zich aan onze cellen vasthecht- veroorzaakt het coronavirus niet enkel schade aan de longen maar onder andere ook aan de bloedvaten. De vaccins geven onze eigen cellen instructies om zelf spike-eiwitten te maken. Volgens sommige bronnen zouden deze zich verspreiden in het lichaam en zo ook schade berokkenen, maar die beweringen zijn misleidend.

Factcheck

Er is onvoldoende bewijs om te beweren dat de spike-eiwitten gemaakt na vaccinatie schade kunnen aanrichten. Hoewel er in uiterst beperkte mate fragmenten van het spike-eiwit circuleren na vaccinatie, zijn er weinig redenen om aan te nemen dat dit schadelijk is. Er zijn belangrijke verschillen tussen het spike-eiwit van het virus en dat dat ons lichaam aanmaakt na vaccinatie, waardoor ze wellicht niet hetzelfde effect hebben. De beweringen zijn dus niet onderbouwd en misleidend.

Lees verder »

Waar komt deze bewering vandaan?

Een lezer werd onlangs gealarmeerd door de boodschap dat de coronavaccins heel wat schade zouden veroorzaken in ons lichaam. De spike-eiwitten, die na vaccinatie door onze cellen worden aangemaakt, zouden kunnen binden aan de cellen die de binnenwand van de bloedvaten aflijnen (het endotheel) en deze op die manier beschadigen. Wanneer dat gebeurt met de bloedvaten van het hart en de hersenen, zou dat grote problemen geven.

Een korte zoektocht op het internet leidde naar de vermoedelijke bron van deze onheilsboodschap: een interview met dr. Byram Bridle, een Canadese immunoloog (1,2). Zijn betoog gaat als volgt:

  • Verschillende studies tonen aan dat het SARS-Cov-2-virus niet alleen schade kan toebrengen aan de longen maar ook aan de bloedvatwand. De receptor waaraan het spike-eiwit bindt – de ACE-2-receptor – komt ook voor op het endotheel. Deze cellen kunnen dus ook geïnfecteerd en beschadigd worden door het virus. Bloedvatschade kan leiden tot problemen in alle grote organen maar ligt vooral aan de basis van hartproblemen en hersenschade bij covidpatiënten.
  • De beschikbare coronavaccins geven het lichaam instructies (via DNA of RNA) om spike-eiwitten aan te maken, zodat het een immuunrespons opstart tegen dit eiwit. Wanneer we nadien in contact komen met het virus, zit de verdediging al klaar. Bridle vertelt dat de spike-eiwitten na vaccinatie ook schade kunnen toebrengen aan de weefsels die door het coronavirus beschadigd worden.
  • Aangezien de spike-eiwitten – volgens Bridle – niet enkel ter hoogte van de injectieplaats voorkomen maar zouden verzamelen in belangrijke organen zoals het hart, de hersenen, de lever en de eierstokken, vormt dit alles een heel erg groot probleem. De circulerende spike-eiwitten kunnen, net als het virus, grote schade toebrengen aan onze organen.
Bron

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

De beweringen uit het interview zijn een duidelijk voorbeeld van ‘cherry picking’ met een foute interpretatie van wetenschappelijke gegevens en misleidende, foutieve conclusies. Zijn beweringen werden dan ook al verschillende keren gefactcheckt en onderuitgehaald (3,4). ‘Cherry picking’ (letterlijk: kerzen plukken) is een tactiek waarbij een onderzoeker enkel bewijzen noemt die zijn of haar standbunt bevestigen. Gegevens die niet bij zijn of haar standpunt aansluiten, worden hierbij verzwegen.

Vaccins en virus zijn verschillend

Een eerste belangrijke fout die dr. Bridle maakt, is veronderstellen dat de spike-eiwitten die ons lichaam na vaccinatie aanmaakt identiek zijn aan het viraal spike-eiwit en dat beide zich dan ook identiek gedragen. Er zijn echter belangrijke verschillen (3,4):

  • Eerst en vooral: het spike-eiwit zelf is niet ziekteverwekkend. Na vaccinatie maken we dan wel spike-eiwitten aan, toch zullen deze niet geen nieuwe viruspartikels vormen die onze cellen kunnen binnendringen. Mochten de spike-eiwitten na vaccinatie wel ziekteverwekkend zijn, dan zouden we ook covidachtige ziektebeelden zien bij wie gevaccineerd is, wat niet het geval is.
  • Bovendien komt het volledige spike-eiwit amper voor na vaccinatie. Hoewel het DNA (AstraZeneca en Johnson & Johnson) of RNA (Pfizer en Moderna) in de vaccins de instructies bevat voor het hele spike-eiwit, zal dat na aanmaak heel snel gefragmenteerd worden door onze cellen. De cellen maken deze fragmentjes vast aan een receptor en presenteren deze zo aan het immuunsysteem.
  • Ten derde zorgen de instructies in het vaccin ook voor een lichtjes aangepast spike-eiwit. Op die manier maken we na vaccinatie een spike-eiwit aan dat een sterkere immuunrespons veroorzaakt en dat niet langer kan binden aan zijn receptor.
Vaccin verspreid zich amper

Ook de stelling dat het spike-eiwit zich na vaccinatie uitgebreid door ons lichaam verspreidt en op die manier problemen kan veroorzaken is niet helemaal correct.

In een recente, kleine studie – met amper 13 deelnemers – werd aangetoond dat het spike-eiwit na vaccinatie niet enkel voorkomt ter hoogte van de injectieplaats, maar ook elders in het lichaam (5). In tegenstelling tot wat Bridle beweert, gaat het hier niet om een grote opeenhoping van het eiwit.

  • Het spike-eiwit werd opgepikt in extreem lage concentraties: amper 6.812 picogram/mL. Ter verduidelijking: een picogram is een miljoenste van een miljoenste van een gram (heel erg weinig dus).
  • Het spike-eiwit werd ook enkel gedetecteerd in de eerste week na de eerste dosis. Nadien en ook na de tweede dosis rapporteerde men geen meetbare concentraties.
  • Bovendien werd bij geen enkele deelnemer het volledige spike-eiwit gedetecteerd en ging het enkel om eiwitfragmenten.

De auteurs van de studie geven ook zelf aan dat het vaststellen van deze fragmenten niet noodzakelijk klinisch relevant is, zeker omdat het om zo’n lage concentratie gaat.

Bloedvatschade gebaseerd op preliminaire data

Verschillende studies tonen wel aan dat het virus naast schade aan de longen ook schade kan toebrengen aan de bloedvaten. Endotheelcellen brengen effectief de ACE-2-receptor tot uiting waaraan het virus kan binden, waardoor ze ook geïnfecteerd kunnen worden. Dit kan leiden tot schade aan de hart- en bloedvaten met hartritmestoornissen, hartfalen, bloedklonters en beroertes tot gevolg (6,7).

Bridle beweert echter dat dit enkel en alleen te wijten is aan het spike-eiwit en dus dat ook de vaccins voor problemen kunnen zorgen. Hij baseert zich hiervoor op studies van Nuova et al. en Lei et. al (8,9).

  • Bij de Nuovo-studie vond men beschadigd endotheel en virusfragmenten, waaronder het spike-eiwit, terug in de hersenen van 13 overleden covidpatiënten.
    • Om na te gaan of deze endotheelschade te wijten was aan het spike-eiwit, injecteerden de onderzoekers vervolgens hoge dosissen van het spike-eiwit in muizen. Deze muizen ontwikkelden vergelijkbare neurologische symptomen en hersenschade als de overleden patiënten.
  • Een tweede studie van Lei at al. rapporteerde eveneens endotheelschade in de longen van hamsters na infectie met een pseudovirus. Dit pseudovirus werd ontworpen om hetzelfde spike-eiwit te hebben als het SARS-Cov-2-virus.

Beide studies hebben echter belangrijke beperkingen en zijn absoluut onvoldoende om te besluiten dat het spike-eiwit de enige bijdragende factor is, en al zeker om te beweren dat ook de vaccins schade aan de bloedvatwand kunnen berokkenen (3,4).

  • Eerst en vooral gaat het om zeer kleine studies. De studie van Nuova et al. telde amper 13 deelnemers. Het ging dan ook nog om overleden covidpatiënten, die dus een ernstige infectie doormaakten met een wellicht hoge virale load (niet beschreven). De concentraties circulerend spike-eiwit lagen hier dus wellicht vele malen hoger dan na vaccinatie (mocht er na vaccinatie al volledig spike-eiwit circuleren).
  • Bovendien is het niet evident om de bevindingen uit de dierproeven de vertalen naar mensen. Een onlineblog (Deplatform Disease) becijferde wel dat de hoeveelheid spike-eiwit toegediend in de Nuovo studie ongeveer 100.000 keer hoger is dan de concentratie die beschreven werd bij de 11 gevaccineerden uit de hogervermelde studie. In de studies gaat het ook om het volledig eiwit, terwijl bij gevaccineerden dus enkel fragmenten werden teruggevonden.
  • De studies geven ook zeer weinig methodologische achtergrond. Niet alle concentraties zijn gekend, er is amper informatie over het gebruikte pseudovirus, etc.

Update 12/2022:

Nieuw onderzoek toont dat ernstige covid schade aan de bloedvaten veroorzaakt, waarschijnlijk als gevolg van de hoge concentratie spike-eiwitten (10).

Deze effecten zijn niet aangetoond bij covid-vaccins (11).

Conclusie

Er is onvoldoende bewijs om te beweren dat de spike-eiwitten gemaakt na vaccinatie schade kunnen aanrichten. Hoewel er in uiterst beperkte mate fragmenten van het spike-eiwit circuleren na vaccinatie, zijn er weinig redenen om aan te nemen dat dit schadelijk is. Er zijn belangrijke verschillen tussen het spike-eiwit van het virus en dat dat ons lichaam aanmaakt na vaccinatie, waardoor ze wellicht niet hetzelfde effect hebben. De beweringen zijn dus niet onderbouwd en misleidend.

Referenties

3. https://fullfact.org/online/conservative-woman-vaccine-scientist-spike-protein/

4. https://healthfeedback.org/claimreview/byram-bridles-claim-that-covid-19-vaccines-are-toxic-fails-to...

5. https://academic.oup.com/cid/advance-article/doi/10.1093/cid/ciab465/6279075

6. Pellicori et al. (2021) COVID‐19 and its cardiovascular effects: a systematic review of prevalence studies. Cochrane Database of Systematic Reviews.

7. Varga et al. (2020) Endothelial cell infection and endotheliitis in COVID-19. The Lancet. Beschikbaar op: https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30937-5/fulltext

8. Nuovo et al. (2021) Endothelial cell damage is the central part of COVID-19 and a mouse model induced by injection of the S1 subunit of the spike protein. Annals of Diagnostic Pathology. Beschikbaar op: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1092913420302288?via%3Dihub

9. Lei et al. (2021) SARS-CoV-2 Spike Protein Impairs Endothelial Function via Downregulation of ACE 2. Circulation Research. Beschikbaar op: https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCRESAHA.121.318902

10. Biering, S.B., Gomes de Sousa, F.T., Tjang, L.V. et al. SARS-CoV-2 Spike triggers barrier dysfunction and vascular leak via integrins and TGF-β signaling. Nat Commun 13, 7630 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-34910-5

11. https://healthfeedback.org/claimreview/following-covid-19-vaccination-spike-protein-produced-small-q...

Gerelateerde richtlijnen
Vond je dit artikel nuttig?
Content overnemen van Gezondheid en Wetenschap

Gezondheid en Wetenschap heeft het alleenrecht op de meeste gepubliceerde content. Onze artikels mogen dus niet overgenomen worden zonder onze schriftelijke toestemming.

Interesse in onze content? Neem contact op via info@gezondheidenwetenschap.be.

Ook interessant

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief