Wat is het?
Terugkerende infecties bij een kind treffen doorgaans de bovenste luchtwegen, zoals bij een verkoudheid, middenoorontsteking of keelontsteking. Dit soort terugkerende bovensteluchtweginfecties komen vaak voor bij jonge kinderen. Een normaal, gezond kind heeft gemiddeld 6-10 luchtweginfecties per jaar. Hiervoor is geen nader onderzoek nodig.
Een aantal persoonlijke factoren kunnen de gevoeligheid voor infecties doen toenemen:
- erfelijke aanleg;
- afwijkingen aan het middenoor;
- reflux (het teruglopen van maagzuur in de slokdarm en de luchtpijp).
Ook omgevingsfactoren kunnen een rol spelen:
- frequent contact met infecties (bijv. in een kinderdagverblijf);
- roken in de omgeving van het kind.
Aanleg voor allergie maakt het kind niet vatbaarder voor infectie.
Als er meer infecties zijn dan wat als normaal beschouwd wordt, is er mogelijk iets mis met het normale verdedigingsmechanisme tegen infecties. We spreken dan van een afweerstoornis.
Hoe vaak komt het voor?
Jongens hebben meer kans op infecties dan meisjes.
Kleine kinderen die naar een kinderdagverblijf gaan hebben 1,5 tot 3 keer meer infecties dan kinderen die thuis verzorgd worden.
Hoe kan je het herkennen?
De overgrote meerderheid van de kinderen hebben een normaal afweersysteem. Volgende kenmerken doen een normale weerstand vermoeden:
- Het begin van terugkerende infecties valt samen met de eerste bezoeken aan een kinderdagverblijf.
- De infecties treffen enkel de luchtwegen.
- De infecties worden veroorzaakt door virussen.
- Het herstel van individuele infecties is normaal.
- De groei van het kind en de ontwikkeling zijn normaal.
- Het lichamelijk onderzoek is normaal (behalve de infectie).
- Er is geen familiale voorgeschiedenis van een verhoogde aanleg voor infecties.
Volgende symptomen kunnen een onderliggende afweerstoornis doen vermoeden:
- terugkerende etterende of algemene infecties door bacteriën (abcessen, meer dan 2 longontstekingen per jaar, meer dan 2 maal sinusitis per jaar, bloedbesmetting, …);
- meer dan 6 aanvallen van etterige middenoorontsteking per jaar, een chronische perforatie van het trommelvlies of een ontsteking van het rotsbeen;
- een chronische infectie van de mondslijmvliezen, nagels of huid, erg uitgesproken wratten of terugkerende weke weefsel- of huidabcessen;
- herhaaldelijk onvoldoende herstel na behandeling met antibiotica;
- onvoldoende groei van het kind en langdurige diarree of goedaardige huidontsteking;
- een familiale voorgeschiedenis van problematische infecties, overlijdens t.g.v. infecties of ernstige afweerstoornissen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Eerst zal de arts enkele zaken bevragen:
- leeftijd van het kind bij het begin van de eerste infectie;
- aantal en duur van de infecties;
- type infecties;
- herstel van infecties;
- buik- of huidsymptomen;
- ademhalingsproblemen;
- aanwezigheid van reflux;
- familiale voorgeschiedenis;
- aard van de kinderopvang (crèche, onthaalmoeder, thuis, …);
- rookgedrag van de ouders.
Nadien volgt een lichamelijk onderzoek. Eerst controleert de arts de groei en ontwikkeling van het kind aan de hand van de groeicurves. Verder verricht hij een algemeen klinisch onderzoek waarbij hij het neus-keel-oorgebied bekijkt, de longen en het hart beluistert, de buik voelt en de huid en slijmvliezen inspecteert.
De arts zal ook een bloedname doen om een onderliggende oorzaak te achterhalen.
Een röntgenfoto van de longen of sinussen is meestal niet nodig, tenzij de arts een terugkerende longontsteking vermoedt tijdens een acute infectie.
Wat kan je zelf doen?
Stop in eerste instantie met roken in huis.
Stap zo nodig over van een groot kinderdagverblijf naar een met kleinere groepen, of neem de zorg meer thuis op.
Grotere kinderen met frequente middenoorontsteking kunnen baat hebben bij kauwgom met zoetstof na de maaltijden.
Vaccinatie tegen griep en pneumokokken wordt aanbevolen.
Wat kan je arts doen?
Een gespecialiseerde arts moet beslissen over de individuele behandeling en aanpak, die wordt afgestemd op de leeftijd van het kind bij aanvang van de symptomen, het karakter van de symptomen, de algemene gezondheid, de aard van de infecties en de verwekkers (virussen of bacteriën).
Een neus-keel-oorarts zal oordelen of de amandelen verwijderd moeten worden en/of buisjes moeten geplaatst worden doorheen het trommelvlies.
Een kinderarts zal bij vermoeden van een afweerstoornis beslissen welke verdere onderzoeken nodig zijn.