Wat is het?
Rode bloedcellen hebben een beperkte levensduur. Ons beenmerg maakt levenslang nieuwe bloedcellen aan. De oudere cellen worden afgebroken in de lever. Bij die afbraak wordt een afvalstof gevormd, bilirubine. Deze stof wordt in de lever verwerkt en vervolgens grotendeels uitgescheiden via de darmen. Het geeft de kenmerkende bruine kleur aan de stoelgang.
Bij het syndroom van Gilbert is er een aangeboren gedeeltelijk tekort aan het eiwit dat de afvalstof bilirubine verwerkt, waardoor het gehalte aan onverwerkte bilirubine in het bloed licht stijgt.
Het is een erfelijke, onschuldige aandoening.
Hoe vaak komt het voor?
Het syndroom van Gilbert is een veelvoorkomende aandoening, die 3 tot 7% van de bevolking treft. Slechts 1 op 3 mensen met deze aandoening heeft ook echt klachten.
Hoe kun je het herkennen?
- De stijging van de stof bilirubine in het bloed kan aanleiding geven tot geelzucht. Een episode van geelzucht treedt meestal voor het eerst op bij gezonde jongvolwassenen (20-30 jaar) na een periode van vasten, alcoholgebruik, lichamelijke inspanning, verminderde weerstand of ziekte. Deze lichte vorm van geelzucht is merkbaar aan de gele verkleuring van het oogwit.
- Bij een sterkere stijging van bilirubine kan ook de huid geel verkleuren. De urine kan donkerder worden, en de stoelgang bleker. Soms heb je last van vage buikpijn, misselijkheid of vermoeidheid, maar doorgaans zijn er geen klachten.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je huisarts kan de aandoening vaststellen via een bloedonderzoek, waaruit een licht verhoogd onverwerkt bilirubinegehalte blijkt, terwijl andere leverfunctietests normaal zijn.
Verdere technische onderzoeken zijn niet nodig.
Wat kun je zelf doen?
- Merk je een gele verkleuring op van je oogwit of je huid, raadpleeg dan je huisarts. Hij zal in eerste instantie een bloedonderzoek aanvragen om de oorzaak van de geelzucht te achterhalen.
- Het syndroom van Gilbert is een goedaardige, erfelijke en vermoedelijk levenslange aandoening. Je kunt met andere woorden niet voorkomen dat je het syndroom krijgt.
- Omdat de aandoening onschuldig is, zijn leefstijlaanpassingen overbodig. Vermijd wel overmatig alcoholgebruik, want dit kan de klachten uitlokken.
Wat kan je arts doen?
Het is belangrijk dat je arts het syndroom van Gilbert herkent om onnodige doorverwijzingen, behandelingen of opvolgingen te vermijden. Aangezien het een onschuldige aandoening is, zal de arts je vooral geruststellen.
Meer weten?
- https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/gilbert-syndroom-van/
- https://erfelijkheid.nl/ziektes/syndroom-van-gilbert
- https://www.leverpatientenvereniging.nl/syndroom-van-gilbert