Wat is het?
Spruw is een infectie van je mondslijmvlies met Candida albicans, een gistachtige schimmel.
- Candida albicans komt voor in je mond. Deze schimmel veroorzaakt meestal geen problemen.
- Je kan een schimmelinfectie in je mond (spruw) oplopen wanneer:
- je weerstand verminderd is;
- de natuurlijke balans van je mondflora verstoord is.
- Je mondflora omvat alle micro-organismen die in je mond leven.
- Bij pasgeboren baby’s ontbreekt een normale bacteriële mondflora.
- Een andere benaming voor spruw is orale candidiasis.
Risicofactoren
Verschillende factoren kunnen spruw uitlokken:
- lokale factoren:
- normale bacteriële mondflora die ontbreekt (zoals bij pasgeborenen)
- slechte mondhygiëne, gecombineerd met:
- een kunstgebit
- verminderde speekselproductie
- roken
- gebruik van puffers met cortisone
- algemene factoren:
- (recent) gebruik van antibiotica
- diabetes
- syndroom van Down
- immuunstoornissen (bijv. personen met hiv of die chemotherapie krijgen)
Hoe vaak komt het voor?
- Bij 20 tot 50% van de gezonde bevolking wordt de schimmel Candida albicans in de mond vastgesteld, zonder gevolgen.
- Spruw komt voor bij ongeveer 4% van de pasgeboren baby’s (jonger dan 6 weken).
- Bij volwassenen is het eerder zeldzaam.
Hoe kan je het herkennen?
- Bij een pasgeboren baby herken je spruw aan witte of witgrijze plekken op de tong en op andere plaatsen in de mond (zie afbeelding onder).
- Deze laag kan je niet zo makkelijk verwijderen.
- Bij het witte beslag op de tong van een baby die borstvoeding krijgt, lukt dat wel.
- Als volwassene heb je meestal pijnlijke rode letsels van verschillende grootte op je mondslijmvlies.
- Je kan ook een witte laag op je tong krijgen.
- Af en toe kan je last hebben van:
Lees verder onder de afbeelding
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
- Je arts onderzoekt je mondholte.
- Indien nodig neemt hij een speekselstaal. Die verstuurt je arts naar het labo voor microscopisch onderzoek.
Wat kan je zelf doen?
- Heb je zelf last van spruw?
- Stop met roken.
- Volg je een behandeling tegen de schimmel en heb je sinds kort een kunstgebit?
- Reinig dat dan elke dag zorgvuldig (15 tot 30 minuten in een reinigende oplossing).
- Gebruik je een puffer met cortisone?
- Spoel daarna dan goed je mond.
- Eet of drink iets nadien.
- Heeft je baby last van spruw?
- Steriliseer dan regelmatig gebruikte (fop)speentjes.
Wat kan je arts doen?
Je arts behandelt de oorzaak van de schimmelinfectie.
- Heb je diabetes?
- Dan is het belangrijk dat je arts je suikerspiegel goed controleert.
- Heeft je arts de spruw met zekerheid vastgesteld en heb je er last van?
- Alleen dan is een behandeling nodig.
- Je arts schrijft dan meestal een lokaal schimmelwerend middel voor. Dat kan een vloeistof of een middel in gelvorm zijn.
- Zet de behandeling voort tot 1 week nadat de letseltjes verdwenen zijn.
- Heeft je baby spruw en heb je als moeder ook tekenen van een schimmelinfectie ter hoogte van je tepels?
- Dan schrijft je arts ook een lokale behandeling voor je tepels voor.
Voor sommige personen, bijvoorbeeld mensen met kanker, gaat de voorkeur naar schimmelwerende pillen.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/spruw
Bronnen
- https://www.ebpnet.be: Schimmelinfecties in de mond
- https://www.bcfi.be