Waarover gaat het?
Het einde van een zwangerschap kan weleens onverwacht verlopen. Soms begint de arbeid vrij plots en gaat de bevalling zo snel vooruit dat er geen tijd is om naar het ziekenhuis te gaan. Als de baby dan thuis (of elders) geboren wordt en er vooraf geen tekenen waren van een risicozwangerschap, kan de bevalling meestal ongecompliceerd verlopen. Er is dan geen nood aan bijzondere bijstand. Als de bevalling begint voor een zwangerschapsduur van 37 weken, is er meer risico. Het is dan heel belangrijk om meteen de huisarts, gynaecoloog of verloskundige te bellen, ook ’s nachts of in het weekend.
In de andere gevallen is er meestal wel voldoende tijd om een zorgverlener erbij te roepen, die de moeder kan helpen bij de bevalling. Het gaat hier dus niet om een zorgvuldig geplande thuisbevalling, maar om een onverwachte gebeurtenis.
Wat zal je huisarts of vroedvrouw doen?
De arts of vroedvrouw heeft steeds een minimum aan informatie nodig. Is het een eerste bevalling? Hoeveel weken zwangerschap zijn er verlopen? Was alles tot nu toe normaal? Zijn er aandoeningen die belangrijk kunnen zijn?
Daarna zal de zorgverlener de positie van de baby bepalen (hoofd- of stuitligging) en de harttonen controleren. Ook de bloeddruk, de lichaamstemperatuur en de hartslag van de moeder wordt nagekeken.
De arts of vroedvrouw zal toezien op het vlotte verloop van de bevalling. Hij zal erop letten dat de moeder in een comfortabele positie ligt, en dat er propere doeken onder haar liggen. Hij zal steriele handschoenen gebruiken. Om inscheuren van de vagina of de aars te voorkomen, mag de uitdrijving niet te snel gebeuren. Daarom zal de arts dikwijls het hoofdje wat tegenhouden om het indalen te vertragen. Op die manier wordt het hoofdje ook wat ondersteund. Na de geboorte zal hij het kindje droogwrijven met een zachte doek, en op de buik van de moeder leggen onder een warm dekentje. De arts zal steeds de ademhaling controleren en zo nodig de luchtwegen, vooral neus en keel, vrijmaken van slijmen. De algemene conditie van de baby wordt beoordeeld aan de hand van de apgarscore. Hierbij worden 5 parameters gecontroleerd:
- de hartslag;
- de ademhaling;
- de huidskleur;
- de reactie op prikkels;
- de spanning van de spieren (de tonus).
Voor elk van die parameters kan er een score zijn van 0 (geen reactie), 1 (matige reactie), of 2 (optimaal). Tekenen van een goede conditie zijn een kind dat onmiddellijk reageert op prikkels, spontaan begint te ademen of huilen binnen 1 minuut na de geboorte, een rode huidskleur heeft en een goede krachtige buiging van armen en benen. De totale score zal bepalen of er een interventie nodig is of niet. Dit kan gaan van het toedienen van wat zuurstof tot een reanimatie.
Daarna zal de zorgverlener de navelstreng afklemmen en doorknippen, en de stomp ontsmetten. Als er buisjes beschikbaar zijn, zal de arts een bloedstaal nemen uit de navelstreng. De geboorte van de moederkoek of placenta is in principe niet dringend, als de moeder niet bloedt. Er is meestal tijd genoeg om naar het ziekenhuis te gaan en deze daar te laten gebeuren. Meestal zal de arts ook een geneesmiddel (oxytocine) toedienen om het samentrekken van de baarmoeder te stimuleren en het bloedverlies te beperken.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/bevalling/ik-ga-bevallen