Wat is het?
Onder hirsutisme verstaan we overdreven haargroei op plaatsen waar die normaal aanwezig is bij mannen, maar niet bij vrouwen. Dat is dan het gelaat, de borstwand, de buik en de ledematen. We onderscheiden twee vormen: hyperandrogenisme en hypertrichose.
Hyperandrogenisme
Bij hyperandrogenisme wordt de haargroei veroorzaakt door een overproductie van mannelijke hormonen (androgenen), die ook bij vrouwen in kleine hoeveelheden aanwezig zijn.
Mogelijke oorzaken zijn:
- het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS): de eierstokken produceren teveel mannelijk hormoon;
- het cushing-syndroom;
- (anabole) steroïden, als geneesmiddel of als doping in de sport, kunnen hirsutisme uitlokken.
Hypertrichose
Hypertrichose is meestal geassocieerd met erfelijke of etnische factoren. Het kan verergeren door gewichtstoename en door het stoppen met de inname van hormonale voorbehoedsmiddelen. Ook sommige geneesmiddelen kunnen het uitlokken.
Hoe kan je het herkennen?
Bij hyperandrogenisme treedt abnormale haargroei op op de volgende plaatsen:
- het aangezicht: snor, baard, wangen;
- tussen de borsten en in de schouderstreek;
- de streek boven de navel en tussen het schaamhaar en de navel;
- op de binnenkant van de dijen.
Verder kunnen te veel mannelijke hormonen de volgende impact hebben: de stem wordt zwaarder, de clitoris wordt groter, de haargrens wijkt naar achter op het hoofd en menstruatiestoornissen kunnen optreden.
Bij hypertrichose is de haargroei overal toegenomen, maar vooral op de armen en de benen. Er zijn geen tekenen van vermannelijking en de menstruatie verloopt normaal.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts zal je eerst nauwkeurig bevragen: wanneer is het probleem begonnen, is er een gewichtstoename, gebruik je anticonceptie, neemt de haargroei nog toe, zijn er vruchtbaarheidsproblemen, …?
Bij het vermoeden van een verhoogde productie van mannelijke hormonen (hyperandrogenisme), zullen de hormonen bepaald worden in het bloed. Als de arts denkt aan een tumor, is verder beeldvormend onderzoek, bijvoorbeeld een CT-scan, nodig.
Bij hypertrichose zal geen verder onderzoek gebeuren.
Wat kan je arts doen?
Afhankelijk van de onderliggende oorzaak wordt een gepaste therapie opgestart. Bij overgewicht wordt aangeraden om te proberen vermageren.
Bij PCOS wordt een anticonceptiepil aangeraden. Een andere optie is het toedienen van hormonen die de mannelijke tegenwerken.
In het zeldzame geval van bijnier-, baarmoeder- of hypofysetumoren is meestal een operatie nodig om de tumor te verwijderen.
Meer weten
https://www.thuisarts.nl/haargroei-overmatig