Wat is het?
Het kaakgewricht bestaat uit een kaakkopje (het uiteinde van de onderkaak), een kraakbeenschijfje (discus) en een gewrichtskom (net voor het oor, ter hoogte van de schedelbasis). Het kaakgewricht is omgeven door verschillende pezen, banden (ligamenten) en kauwspieren.
Als je mond gesloten is, zit de kop van de onderkaak mooi in de kom van de bovenkaak. Naarmate je je mond verder opent, schuift de kop van de onderkaak meer naar voor in de kom. Dit kun je goed voelen met je vingers voor je oren. Als je je mond te ver opent, bijv. wanneer je geeuwt of bij het mondonderzoek bij de tandarts, kan de kop van het kaakgewricht uit de kom schieten en spreken we van een ontwrichting (luxatie) van de kaak. Dit kan ook door een ongeval gebeuren of soms zelfs zonder aanleiding, meer bepaald bij mensen met erg mobiele ligamenten en pezen (hypermobiliteit) of bij oudere mensen met slijtage van het kraakbeen en bot.
Een kaakontwrichting gebeurt meestal aan één zijde, maar kan ook aan beide zijden tegelijk gebeuren. Als de kop naar achter uit de kom is geraakt, dan is er steeds sprake van een kaakbreuk.
Hoe kan je het herkennen?
Een kaakontwrichting is erg pijnlijk. Je mond normaal bewegen, openen of sluiten is onmogelijk geworden.
Hoe stelt de arts de aandoening vast?
De arts kan de aandoening op het zicht vaststellen. Hij voelt een leegte op de plaats waar de kop normaal gezien moet zitten. Als het kaakgewricht maar aan één kant is ontwricht, dan wijkt de kaak uit naar de tegenovergestelde zijde. De arts moet meestal geen röntgenfoto’s nemen.
Wat kan je zelf doen?
Als je weet dat je gevoelig bent voor een kaakontwrichting, vermijd dan dat je je mond wijd opent. Consulteer je arts bij een kaakontwrichting, want deze zal nooit uit zichzelf genezen. In afwachting van hulp kan je best niet eten en drinken, omdat er een risico op verslikken is.
Wat kan de arts doen?
De arts kan zelf proberen om de kop van de onderkaak terug in de kom te krijgen. Dit doet de arts door via de mond de onderkaak naar beneden te trekken, wat meestal pijnlijk is. Als dit niet lukt, roept de huisarts best dezelfde dag nog hulp in van een kaakchirurg.
Als de kop langs achter uit de kom gaat, is er sprake van een breuk van de onderkaak en moet de huisarts onmiddellijk doorverwijzen naar een kaakchirurg. Hetzelfde geldt bij herhaaldelijke kaakontwrichtingen: een kaakchirurg zal proberen toekomstige kaakontwrichtingen te voorkomen.