Wat is het?
Macrocytose betekent dat je rode bloedcellen te groot zijn.
- In een labo kunnen ze je bloedcellen meten. De gemiddelde grootte van bloedcellen drukken we uit in MCV (van het Engelse 'mean cell volume').
- Bloedcellen zijn heel klein. MCV meet dan ook in femtoliter (fl):
- 1 fl komt overeen met een duizend biljoenste van een kubieke decimeter.
- Een normale grootte voor bloedcellen is tussen 82 en 100 fl.
- Is het MCV groter dan 100? Dan heb je macrocytose.
Lees verder onder de afbeelding
Oorzaken
De meest voorkomende oorzaken van macrocytose zijn:
- wanneer je lichaam meer bloed aanmaakt omdat:
- je bloed verliest;
- je rode bloedcellen te snel stuk gaan (hemolyse);
- een leverziekte;
- te veel alcohol drinken;
- een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie);
- een tekort aan vitamine B12 en/of foliumzuur;
- aandoeningen van het beenmerg, waardoor de aanmaak van rode bloedcellen niet goed verloopt (myelodysplastisch syndroom);
- bepaalde geneesmiddelen.
Bij milde macrocytose blijft de oorzaak vaak onduidelijk.
Hoe kan je het herkennen?
Vaak heb je helemaal geen klachten.
Bloedarmoede
Wie macrocytose heeft, heeft ook vaak bloedarmoede (anemie). Daar ga je eerder klachten van ondervinden, zoals:
- abnormale vermoeidheid;
- bleekheid;
- futloosheid;
- kortademigheid bij inspanning.
Soms heb je symptomen door een andere aandoening die de macrocytose veroorzaakt, zoals een te traag werkende schildklier.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts kan een bloedafname doen. In het labo kunnen ze dan de grootte van je rode bloedcellen bepalen.
Is de gemiddelde rode bloedcel (MCV) te groot? Dan heb je macrocytose.
Wat kan je zelf doen?
De meest voorkomende oorzaken van macrocytose zijn:
Vitamine B12
Vitamine B12 zit in voeding. Je kan tekorten dus wegwerken door evenwichtig te eten. Het zit vooral in voedingsmiddelen afkomstig van dieren, zoals:
- vlees;
- eieren;
- melkproducten.
Vegetariërs die eieren eten en/of dierlijke melk drinken, lopen dus geen risico op een tekort.
Veganisten die geen enkel dierlijk product eten, kunnen wel een tekort krijgen. Aan sommige voedingsmiddelen wordt vitamine B12 toegevoegd.
Alcohol
Drink minder alcohol. Vind je dit moeilijk? Zoek dan steun bij iemand die je vertrouwt.
Sowieso duurt het enkele maanden voor je rode bloedcellen weer een normale grootte hebben. Zelfs als je geen alcohol meer drinkt, zal de MCV-waarde pas na enkele maanden weer normaal zijn.
Wat kan je arts doen?
Je arts kijkt na of je ook bloedarmoede hebt.
- Heb je hier tekenen van? Dan zoekt je arts naar een oorzaak.
- Meestal ligt een tekort aan vitamine B12 of een tekort aan foliumzuur aan de basis.
Supplementen
Heb je een tekort aan vitamine B12 en/of foliumzuur? Dan schrijft je arts je supplementen voor.
Vitamine B12 krijg je bij voorkeur in een spuitje, meestal 1 ampul per maand.
Alcohol
Heb je geen bloedarmoede?
- Dan is te veel alcohol de meest waarschijnlijke oorzaak van de macrocytose.
- Je arts gaat in dat geval waarschijnlijk een gesprek met je aan hierover. Zo kan hij de oorzaak bevestigen en je helpen om minder alcohol te drinken.
Meer weten?
- Gezond leven voedingsdriehoek: https://www.gezondleven.be/themas/voeding
- AA (Anonieme Alcoholisten): https://aavlaanderen.org/
Bronnen
- https://www.ebpnet.be: Macrocytose (verhoogde MCV)
- https://www.domusmedica.be
- DynaMed [Internet]. Ipswich (MA): EBSCO Information Services. 1995 - . Record No. T240897, Anemia in Adults - Approach to the Patient; [updated 2018 Nov 30, cited 29.09.2021]. Available from https://www-dynamed-com.gateway2.cdlh.be/topics/dmp~AN~T240897. Registration and login required.