Wat is het?
Contacteczeem is een ontsteking van de huid die wordt uitgelokt door een externe stof die het afweersysteem in de huid activeert. De ontsteking gaat gepaard met roodheid en jeuk. Een persoon met een gevoelige huid en met aanleg voor allergie is meer vatbaar voor contacteczeem.
Chemische irriterende stoffen kunnen de huid beschadigen en een ontstekingsreactie veroorzaken als de blootstelling ernstig genoeg is en voldoende lang duurt. De belangrijkste oorzakelijke factoren zijn detergenten, oplosmiddelen en veelvuldig contact van de handen met water.
Hoe vaak komt het voor?
Exacte cijfers zijn niet bekend. Het komt vooral voor in bepaalde beroepsgroepen, waaronder keukenpersoneel, schoonmakers, personeel in de gezondheidszorg, kappers, etc.
Hoe kun je het herkennen?
De klacht is vaak rode, schilferende, jeukende handen (foto 1). Het eczeem begint tussen de vingers (foto 2) en op de rug van de hand, en verspreidt zich later naar de handpalm.
foto 1: contacteczeem op de handen
foto 2: contacteczeem tussen de vingers
Hoe stelt een arts de aandoening vast?
De diagnose gebeurt aan de hand van de symptomen en de bepaling van de irriterende stoffen. De arts zal verschillende vragen stellen om de irriterende stoffen waaraan de persoon is blootgesteld te achterhalen, en om het effect in te schatten van het vermijden van de blootstelling, bijv. door verlof te nemen.
Als de letsels na een behandeling van 3 maanden niet verdwenen zijn, zal de arts aanvullende onderzoeken laten uitvoeren.
Een schimmelinfectie kan vastgesteld worden door een microscopisch onderzoek van huidschilfers.
Om allergieën uit te sluiten zal de arts doorverwijzen naar een huidspecialist (dermatoloog) voor o.a. een patchtest, waarbij bepaalde stoffen via klevers op de rug in contact gebracht worden met de huid, of een huidpriktest, waarbij druppels met verschillende extracten aangebracht worden via een prikje in de onderarm.
Wat kun je zelf doen?
Een snelle behandeling voorkomt dat de aandoening chronisch wordt.
- Verminder of vermijd prikkels die je handen kunnen irriteren.
- Draag aangepaste handbescherming (beschermende handschoenen met katoenen handschoenen eronder).
- Vermijd zeep en was je handen met een neutrale zeepvervanger.
Wat kan je arts doen?
De arts zal, afhankelijk van de ernst van de aandoening, een matig-krachtige tot krachtige cortisonecrème voorschrijven om 1 of 2 keer per dag op de letsels aan te brengen tot de uitslag verdwenen is (na 2 tot 6 weken).
Eens de letsels genezen zijn, is het vaak nodig om de cortisonecrème nog 2 keer per week gedurende 1 à 3 maanden aan te brengen, om te voorkomen dat de letsels terugkomen.
Bij aanleg tot allergie kan ook een afweeronderdrukkend middel helpen.
Als het contacteczeem verband houdt met het beroep zal de arts ziekteverlof voorschrijven voor de duur die nodig is om het eczeem te genezen, tenzij de werkomstandigheden (tijdelijk) gewijzigd kunnen worden. De arts zal een afspraak maken voor een follow-up tegen het einde van het ziekteverlof.
Meer weten?
https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/dermatitis-van-de-hand