Wat is het?
Folliculitis is een ontsteking van een of meerdere haarzakjes of follikels.
Haarzakjes zijn instulpingen van de bovenste huidlaag, van waaruit de haren groeien. Ze zijn voorzien van kleine bloedvaatjes, zenuwen en talgkliertjes, die smeer afscheiden. Smeer houdt de haren soepel en voorkomt uitdroging.
Een folliculitis kan op verschillende manieren ontstaan. De huid kan bijvoorbeeld beschadigd raken door scheren, wrijving van strakke kleding, waxen e.d. Het kan ook zijn dat gebruik van chemische producten zoals zepen, vette zalven en oliën de talgkliertjes verstoppen. Daardoor geraakt de huid geïrriteerd en wordt ze gevoeliger voor infecties.
Bij een infectie is de bacterie Staphylococcus aureus doorgaans de boosdoener.
Wanneer de infectiehaard zich vanuit het haarzakje uitbreidt naar de omliggende huid en het onderhuids weefsel, dan ontstaat een huidabces of furunkel ('zevenoog').
Een verzameling van meerdere furunkels noemt men een karbonkel ('negenoog').
Huidabcessen komen meer voor bij mensen met een verminderde weerstand zoals in geval van diabetes, aids en ondervoeding.
Hoe kun je het herkennen?
Ontstoken follikels zien eruit als kleine rode, pijnlijke knobbeltjes op de huid, op een plaats waaruit een haartje groeit.
Een huidabces is groter en vertoont de 4 klassieke tekenen van ontsteking: lokale warmte, roodheid, pijn en zwelling.
In het begin is het een harde knobbel. Eens er etter gevormd is, wordt het zacht, en verschijnt er centraal een geel of groen kopje. Dat kan spontaan openbreken. De etter vloeit er dan uit. Nadien sterven huidcellen af en vormt er zich een zwarte prop of een korst (necrose).
Vaak geneest het spontaan met een klein litteken.
Hoe stelt de arts de aandoening vast?
Het uitzicht is zeer typisch. Het stellen van de diagnose is dus eenvoudig.
Bij mensen met herhaaldelijk folliculitis of huidabcessen, zal de arts een staal van de etter naar het labo sturen voor een kweek.
Er zal ook een bloedonderzoek gebeuren om te controleren op onderliggende ziekten zoals diabetes.
Wat kun je zelf doen?
Het belangrijkste is een goede hygiëne van haren en huid. Was je gewoon met water en zeep, en spoel je huid goed af.
Overdrijf niet met cosmetische producten. Ze kunnen de haarzakjes en de talgklieren verstoppen.
Ontstaan er bij waxen of scheren wondjes, dan moet je die goed ontsmetten met chloorhexidine of isobetadine.
Een zweertje of abces uitduwen, doe je best niet. Je verwijdert op die manier enkel de oppervlakkige etter, maar de diepere resten duw je ook dieper weg. Beter is op de huid te trekken, zodat de etter en het dode weefsel naar boven komt.
Wat kan je arts doen?
In geval van folliculitis en kleine abcessen zal de arts je een lokaal ontsmettingsmiddel en/of antibioticumzalf voorschrijven.
Grotere abcessen moeten worden ingesneden.
Bij ernstige folliculitis met grotere abcessen, een abces in het gelaat of onderliggende ziekten zoals diabetes, zijn antibiotica nodig.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/ontsteking-van-haarzakjes/ik-heb-ontsteking-van-haarzakjes