Elektrische cardioversie

Wat is het?

Werking van je hart

Je hart is een spier die bestaat uit 2 voorkamers en 2 kamers (zie afbeelding onder). Deze zijn van elkaar gescheiden door tussenschotten.

• Langs de voorkamers komt bloed je hart binnen.
• Langs de kamers wordt het bloed weggepompt naar alle delen van je lichaam.

Lees verder onder de afbeelding

Je hart pompt bloed rond. Dit werk bestaat uit twee delen:

• In de eerste fase trekt je hartspier samen (systole) en pompt het bloed weg.
• In de tweede fase ontspant de spier zich (diastole) en vult je hart zich met bloed.

Je hart werkt autonoom: het klopt vanzelf, zonder dat je daar iets voor moet doen.

Geleidingssysteem

Een zenuwsysteem zorgt ervoor dat een kleine elektrische stroom wordt opgewekt. Die gaat door de hartspier:

• De stroom ontstaat in de sinusknoop. Dit is een zenuwknoop in je rechtervoorkamer. Het is je eigen, natuurlijke pacemaker.

• De sinusknoop geeft het elektrisch signaal door via zenuwbanen aan de verschillende onderdelen van je hartspier. Zo kan je hart ‘kloppen’:
  • Normaal gebeurt dat aan een regelmatig ritme tussen 60 en 100 slagen per minuut in rust.
  • Wanneer je een inspanning doet, neemt je hartritme toe.

Hartritmestoornis

• Soms komt de elektrische stroom onregelmatig en veel te snel tot stand in de voorkamer:
  • Dit noemen we voorkamerfibrillatie.
  • Ook het pompritme van de kamer wordt dan onregelmatig.

• Zo’n ritmestoornis kan gevaarlijk zijn:
  • Je kans op bloedklonters neemt toe.
  • Soms kan je hart zo snel kloppen dat het geen bloed meer wegpompt. Dan kan je plots sterven.

Elektrische cardioversie

Procedure

Elektrische cardioversie is een techniek om hartritmestoornissen te doen stoppen, zoals voorkamerfibrillatie en voorkamerflutter:

• Een defibrillator geeft een elektroshock aan de hartspier.
• Het apparaat ‘reset’ als het ware het elektrische systeem van het hart.
• Of het normale hartritme zo kan herstellen, hangt af van persoon tot persoon. Volgende factoren bepalen mee de kans op succes:
  • je leeftijd: hoe jonger je bent, hoe beter;
  • of je nog andere hartproblemen hebt;
  • hoelang je de hartritmestoornis al hebt: hoe recenter (enkele weken tot maximaal enkele maanden), hoe beter.

Elektrische cardioversie gebeurt meestal onder korte algemene verdoving in het ziekenhuis. Tijdens een voorbereidingsperiode (zie verder) krijg je gepaste medicatie.

Complicaties

Cardioversie is veilig, maar zoals bij elke ingreep kunnen er complicaties optreden:

• Een hartritmestoornis kan bloedklonters in de hand werken:
  • Wanneer je hart weer in een normaal ritme slaat, kan die klonter met je bloed meegevoerd worden. Dit kan een beroerte (herseninfarct) veroorzaken.
  • Om dit te voorkomen, krijg je gedurende 4 tot 6 weken voor de cardioversie bloedverdunners.
• Op de plaats waar de elektroshocks worden toegediend, kan de huid verbranden en rood worden (zoals bij zonnebrand).

Hoe verloopt de voorbereiding?

• Gedurende 4 tot 6 weken voor de elektrische cardioversie moet je antistollingsmiddelen zeer stipt innemen.
  • Is je arts niet zeker of je bloed genoeg verdund is?
  • Dan gaat hij met een echografie vanuit je slokdarm na of er geen klonters in je hart zitten.

• Kort voor de ingreep gebeurt er een bloedonderzoek en maakt een arts een hartfilmpje (ECG).
  • Samen met de huisarts en/of specialist (cardioloog) bespreek je welke medicatie je nog mag innemen.

• Voor de cardioversie moet je nuchter zijn:
  • Je mag gedurende minstens 6 uur voor de ingreep niet meer roken, drinken of eten.
  • Je mag wel nog, als je arts dit goedkeurt, tot 2 uur voor de cardioversie je medicatie innemen met een heel klein beetje vloeistof.

Hoe verloopt de cardioversie?

Je krijgt een infuus, een ECG-monitor controleert je hartritme via elektrodes en je bloeddruk wordt gemeten.

• Een anesthesist brengt je in slaap met medicatie via het infuus.
  • Van de ingreep zelf merk je niets.
  • Na 5 tot 10 minuten word je weer wakker.

• Onder verdoving krijg je een elektrische shock toegediend:
  • Na een eerste poging zonder effect wordt de hoeveelheid energie per elektrische shock opgedreven.
  • Soms herstelt het hartritme een aantal hartslagen, maar hervalt het daarna in een onregelmatig patroon. In dat geval wordt nogmaals geprobeerd met dezelfde hoeveelheid energie.
  • Doorgaans zijn 3 à 5 pogingen voldoende om een normaal hartritme te krijgen.

• Na de ingreep worden je bloeddruk en hartritme in de gaten gehouden.
  • Zo nodig krijg je via het infuus nog vloeistoffen en bloeddrukverhogende medicatie toegediend.
  • De verdoving tijdens de ingreep heeft meestal geen vervelende nawerkingen.

Wat als de cardioversie niet werkt?

• Heeft de cardioversie geen effect?
  • Dan zorgt je arts dat je de ritmestoornis, bijvoorbeeld voorkamerfibrillatie, goed kan ‘verdragen’:
    • Meestal neem je hiervoor medicatie die je hartritme vertraagt tot een redelijke frequentie.
    • Om klonters te voorkomen, schrijft de arts vaak ook antistollingsmedicatie met bloedverdunners voor.

• Moet je hartritme toch hersteld worden?
  • Dan kan een nieuwe elektrische cardioversie gebeuren.
  • Eerst moet je een tijdje medicatie nemen om je hartritme te herstellen.

• Soms is een intracardiale cardioversie een optie:
  • De arts brengt een elektrode in via je lies tot in je hart.
  • Daar krijg je rechtstreeks een elektroshock toegediend.

• Een andere optie is een ablatie:
  • De arts brengt een katheter in via je lies tot in je hart.
    • Daar verbrandt of bevriest die het hartweefsel dat de elektrische prikkels verkeerd doorgeeft.
    • Zo vormt er zich een litteken, en kan de elektrische prikkel hier niet meer langs.
  • De totale behandeling duurt 2 à 4 uur.
  • De kans op succes hangt af van de aandoening en de persoon. De ritmestoornissen verdwijnen bij ongeveer 7 à 8 op de 10 personen.

Hoe verloopt de nazorg?

• Na een elektrische cardioversie blijf je minstens 4 uur in het ziekenhuis ter observatie.
  • Pas na 2 uur mag je iets eten en rondlopen.

• Tijdens de eerste 24 uur na een ingreep mag je geen:
  • voertuig besturen;
  • machines bedienen;
  • alcohol drinken.

• Laat je de dag van de ingreep door iemand begeleiden.

Is de cardioversie geslaagd?

• Dan neem je gedurende minstens 4 weken de bloedverdunners verder in. Soms moet je ze levenslang nemen.
• Je huisarts en cardioloog geven je hier gepast advies over.

Meer weten?

• http://www.uzleuven.be/elektrische-cardioversie
• http://www.hartcentrum.be/nl/behandelingen/elektrische-cardioversie

Bronnen

• https://www.ebpnet.be: Elektrische cardioversie
• https://www-dynamed-com.gateway2.cdlh.be/management/advanced-cardiovascular-life-support-acls#TOPIC_QTP_MSS_H4B