Wat is het?
De anus is het stervormige gaatje in de bilspleet. Het verbindt het uiteinde van de darm met de huid aan de buitenkant.
Kinderen hebben vaak kwaaltjes en andere klachten in en rond de anus.
Hieronder behandelen we er enkele die veel voorkomen.
Rode geïrriteerde huid rond de anus
Een rode geïrriteerde huid rond de anus is meestal onschuldig.
- Vaak komt dat door stoelgang die de anus irriteert.
- Soms is een huidinfectie door een bacterie of schimmel de oorzaak. Daarvoor helpen antibiotica of een zalf.
Jeuk in en rond de anus
Kinderen hebben vaak last van een jeukende anus.
- Meestal wordt de jeuk veroorzaakt door stoelgang die de anus irriteert.
- Kleine kinderen kunnen wormpjes hebben. Die geven jeuk, vooral ’s nachts en wanneer je kind stoelgang maakt.
Scheurtje in de anus
Een scheurtje in de huid rond de anus is heel pijnlijk. De pijn is het ergst wanneer je kind stoelgang maakt. Soms is er bloed te zien in de wc.
Om geen pijn te hebben, houdt een kind zijn stoelgang soms op. Dat leidt tot verstopping (constipatie), waardoor het scheurtje bij de volgende stoelgang weer openscheurt.
Als behandeling volstaan meestal:
- een vette crème om de anus en het scheurtje te beschermen;
- een laxeermiddel om de stoelgang los te maken en de pijn te verminderen.
Een operatie is alleen nodig wanneer het scheurtje niet meer verdwijnt. Zo’n ingreep is zeer zelden nodig bij kinderen.
Abces of fistel bij de anus
Abces
Een abces is een holte gevuld met etter. Een abces bij de anus komt meestal doordat een kliertje in de anus ontsteekt. Stoelgang maken, zitten en soms ook plassen zijn dan pijnlijk. Je kind kan ook koorts krijgen.
De arts kan een klein sneetje maken in het abces. Zo kan de etter weglopen.
Fistel
Een fistel is een extra gangetje dat zich vormt in de huid rond de anus. Er kan etter uit komen. Een fistel is meestal niet pijnlijk.
Bij baby’s gaat het vanzelf over. Voor een fistel bij een adolescent is dikwijls een operatie nodig.
Als het abces of de fistel vaak terugkomt, dan zoekt de arts verder naar de oorzaak. Dat kan bijvoorbeeld een chronische darmontsteking zijn.
Aambeien
Aambeien (hemorroïden) zijn zwellingen rond de anus of in het laatste deel van de darm. Ze kunnen ontsteken of er kan een bloedklonter in terechtkomen.
Kinderen hebben zelden aambeien. Komt het toch voor, dan verwijst de arts door naar een specialist om de oorzaak te achterhalen.
Uitgezakte darm
Bij een uitgezakte darm komt een stukje darm via de anus naar buiten. Dat kun je ook zien.
Bij kinderen komt dit niet vaak voor. Een uitgezakte darm kan bij heel jonge kinderen aangeboren zijn. Iets oudere kinderen kunnen de aandoening hebben na een lange periode van hoesten of diarree. Meestal geneest dat vanzelf.
Huidflapjes aan de anus
Huidflapjes aan de anus zijn meestal onschuldig. Als ze er bloemkoolachtig uitzien, dan kunnen ze een teken zijn van de ziekte van Crohn.
Hoe vaak komt het voor?
Kinderen hebben heel vaak klachten in en rond de anus. Hoe vaak deze aandoeningen voorkomen, kunnen we niet exact met cijfers aantonen.
Hoe kan je het herkennen?
Wanneer je je kind verzorgt, kun je bepaalde afwijkingen opmerken in en rond de anus.
Soms klaagt je kind van jeuk, pijn of bloedverlies.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De huisarts stelt de diagnose meestal na een lichamelijk onderzoek. Soms moet de arts de stoelgang laten onderzoeken.
Wat kan je zelf doen?
- Zorg dat je kind voldoende voeding met vezels eet en genoeg water drinkt. Dat is belangrijk om verstopping (constipatie) tegen te gaan.
- Als de problemen blijven aanhouden, ga dan naar de huisarts.
Sommige mensen vinden het ongemakkelijk om over klachten in en rond de anus te praten. Ze wachten daarom te lang. Dat is nergens voor nodig.
Wat kan je arts doen?
De huisarts kan je medicatie voorschrijven. Afhankelijk van de oorzaak, kan dat een zalf of antibiotica zijn.
Soms is een kleine operatie nodig, zoals een insnijding bij een abces. Als het nodig is, verwijst je arts je kind door naar een specialist.
Meer weten?
- https://www.thuisarts.nl/wormen/mijn-kind-heeft-wormen
- https://www.kindengezin.be/gezondheid-en-vaccineren/ziek/wormen/aarsmaden/