Wat is het?
Wanneer je je menstruaties niet doorkrijgt, noemt men dat amenorree. Men onderscheidt twee vormen: primaire amenorree wanneer je nog nooit gemenstrueerd hebt en secundaire amenorree wanneer je maandstonden uitblijven terwijl je eerder wel regelmatige menstruaties had.
Primaire amenorree (het uitblijven van de menstruatie)
Wat is het?
Bij primaire amenorree is het vaak zo dat de eierstokken niet goed functioneren door een aangeboren afwijking, bijvoorbeeld ter hoogte van de baarmoeder, eileiders of eierstokken, door een probleem in de hersenen, in de werking van het lichaam (bv. te traag werkende schildklier, onbehandelde glutenintolerantie) of doordat je te hard hebt gevast (anorexia) of te veel hebt gesport. Ook hormonale stoornissen (vb. PCOS), chromosomale afwijkingen of overgewicht kunnen een oorzaak zijn.
In twee gevallen moet je verder worden onderzocht:
- je bent minstens 16 jaar en je hebt nog nooit gemenstrueerd, ook al verloopt je puberteit verder normaal;
- je bent 13 of 14 jaar en hebt nog nooit gemenstrueerd en je hebt geen andere tekenen van puberteit (borstontwikkeling of schaamhaar).
Hoe kan je het herkennen?
Wanneer je menstruatie niet gestart is op je 16 jaar of je hebt geen enkel teken van puberteit op je 13 of 14 jaar, dan heb je primaire amenorree.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Op basis van je verhaal, zal de arts de diagnose stellen. Je huisarts zal dan je groei bekijken en tekenen van je puberteit nagaan. Deze gegevens zal hij aftoetsen aan je medische voorgeschiedenis en aan de informatie over het verloop van de puberteit van je ouders. Je wordt vervolgens doorverwezen naar een kinderarts of gynaecoloog.
Wat kan je zelf doen?
Normaal eten, zorgen voor een normaal lichaamsgewicht, en niet overdrijven met sport. Als je intensief en veel sport, moet je zeker voldoende eten.
Wat kan je arts doen?
De huisarts zal je doorverwijzen naar een specialist voor aanvullende onderzoeken om de precieze oorzaak van de afwezige menstruaties te achterhalen.
Secundaire amenorree (het wegblijven van de menstruatie)
Wat is het?
Blijven je maandstonden gedurende een drietal cycli of meer dan 6 maanden weg, dan noemt men dat secundaire amenorree. Dit kan veroorzaakt worden door zwangerschap, intrede van de overgang (menopauze), hormonale problemen in de hersenen of ter hoogte van schildklier of eierstokken. Ook bepaalde medicatie en ziekten, behandeling van kanker in het verleden, zwaar overgewicht of felle vermagering, overmatig sporten en stress kunnen een aanleiding zijn.
Hoe kan je het herkennen?
Wanneer je maandstonden meer dan 3 cycli of meer dan 6 maanden wegblijven, dan heb je secundaire amenorree.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Als je menstruatie uitblijft en je de datum kent van je laatste menstruatie, kan de arts op basis van je verhaal de diagnose van secundaire amenorree stellen. Via bijkomende vragen en een bloedonderzoek probeert hij de oorzaak te achterhalen.
Wat kan je zelf doen?
Als je meer dan 4 weken je maandstonden niet hebt gehad, en je mogelijk zwanger bent, laat dan een zwangerschapstest doen. Merk je bepaalde lichamelijke of psychologische veranderingen zoals overdreven vermoeidheid, humeurigheid, melkverlies uit de tepels of abnormale gewichtsschommelingen, aarzel dan niet om dat te melden aan je arts. Wil je vermageren, ga dan niet extreem diëten of overdreven sporten, maar laat je hierbij zo nodig professioneel begeleiden. Ook de aanpak van stress kun je met je huisarts bespreken.
Wat kan je arts doen?
Een bloedonderzoek is nodig om zwangerschap uit te sluiten en hormonale problemen op te sporen. Je huisarts zal je eventueel een hormonenkuur voorschrijven om je menstruatie uit te lokken. Soms zal hij je naar een gynaecoloog en/of endocrinoloog (specialist van de hormonen) verwijzen.
Bij zeer uitgesproken overgewicht kan dieetbegeleiding nodig zijn. Is stress of medicatie de oorzaak, dan zal je arts dit samen met jou bespreken.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/vaginaal-bloedverlies/ik-word-al-paar-maanden-niet-ongesteld