Zijn lange siësta’s slecht voor de gezondheid?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Volgens Het Nieuwsblad van 27 april zou een lange siësta overdag het risico op obesitas verhogen, net als het risico op het metaboolsyndroom. Dat is een combinatie van diabetes, hoge bloeddruk en zwaarlijvigheid (1).

Een hoofdzakelijk Spaans onderzoeksteam onderzocht het verband tussen de duur van een siësta en gezondheidsproblemen (2).

• Daarvoor ondervroegen ze 3.275 volwassenen over hun middagdutjes.
• Aan de hand van vragenlijsten en bloedafnames gingen ze de gezondheid van de deelnemers na.
• De onderzoekers verdeelden de deelnemers in drie groepen:
  • geen siësta (2.114 deelnemers),
  • korte siësta’s van minder dan 30 minuten (641 deelnemers),
  • lange siësta’s van meer dan 30 minuten (520 deelnemers).
• In de laatste groep was er een hoger risico op obesitas (23%), hoge bloeddruk (35%) en het metaboolsyndroom (41%).
• De bloedafnames toonden geen verschillen in bloedvetten.
• De onderzoekers besloten dat er een verband bestaat tussen lange middagdutjes en ernstig overgewicht.

Bron

(1) Onderzoek van Harvard stelt dat dutjes slecht zijn voor je hart, wat zeggen experts bij ons daarover? Het Nieuwsblad 27 april 2023.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Er zijn verschillende redenen waarom je niet meteen wakker hoeft te liggen van deze studie:

• Het is een waarnemende dwarsdoorsnede of cross-sectionele studie.
  • Een waarnemende studie legt enkel relaties vast, maar kan niet aantonen of die ook oorzakelijk zijn.
  • Er is zeker een relatie tussen de duur van de siësta en obesitas, maar wat is de kip of het ei? Veroorzaakt een lange siësta een hoger risico op obesitas, of hebben mensen met obesitas de neiging om langere middagdutjes te doen?
  • Aangezien alle gegevens op hetzelfde moment geregistreerd werden, kan deze studie daar geen antwoord op geven.
  • Daarvoor is een andere soort studie, een opvolgstudie nodig. Die zou de deelnemers voor een lange termijn moeten opvolgen en nagaan of de langslapers echt dikker worden.
• De andere gezondheidsproblemen (diabetes, hoge bloeddruk, metaboolsyndroom) zijn allemaal gevolgen van obesitas.
  • De Spaanse deelnemers aan deze studie werden gecontacteerd toen ze een vermageringsbehandeling wilden volgen.
  • Het gaat dus om een zeer specifieke populatie uit de streek van Murcia.
  • Daardoor is het niet mogelijk om de resultaten te veralgemenen.
• Buiten het feit dat een van de auteurs ook verbonden is aan de befaamde Amerikaanse Harvard Universiteit, heeft dit onderzoek niets met de universiteit te maken.
  • Door Harvard duidelijk te vermelden, hopen de onderzoekers de geloofwaardigheid van het onderzoek te verhogen.

Het verband tussen dutjes doen overdag en hart- en vaatziekten is al vaker onderzocht.

• Sommige studies stelden een beschermend effect vast, andere niet.
• Volgens een Zwitserse studie zou de verklaring kunnen liggen in het aantal dutjes per week.
  • Iemand die alle dagen in slaap valt, lijdt misschien aan een slaapstoornis, zoals slaapapneu (3).
  • Slaapapneu is een risicofactor voor hart- en vaatziekten.
  • Onder meer overgewicht kan slaapapneu veroorzaken.

Conclusie

Een Spaanse studie vindt een verband tussen middagdutjes van langer dan een halfuur en obesitas, waardoor er ook andere gezondheidsproblemen ontstaan. De studie is echter waarnemend van aard en legt enkel relaties vast, geen oorzakelijke verbanden. Het kan dus evengoed zo zijn dat mensen met overgewicht geneigd zijn om langere middagdutjes doen en dat het overgewicht de oorzaak is van gezondheidsproblemen. Dit is zeker geen studie om van wakker te liggen.

Referenties

• (2) Vizmanos B, Cascales AI, Rodriguez-Martin M, et al. Lifestyle mediators of associations among siestas, obesity, and metabolic health. Obesity 2023;31:1227-1239.

• (3) Verlagen één à twee dutjes per week je kans op hartfalen? · Gezondheid en wetenschap