Of neusoperatie reuk- en smaakzin longcovidpatiënten verbetert, is niet bewezen

Waar komt dit nieuws vandaan?

Reuk- en smaakverlies is een opvallend symptoom van covid-19. Meestal heb je na twee tot vier weken je reuk- en smaakvermogen terug, maar een minderheid blijft ermee worstelen. Voor die vorm van long covid kan geurtraining helpen.

Een Brits team chirurgen heeft nu een operatietechniek (functionele septorhinoplastie) uitgeprobeerd bij twaalf mensen die al twee jaar kampten met reuk- en smaakverlies na corona (2). Ze verruimden de neusholte en pasten het neusbot aan, zodat er meer lucht stroomt naar de zone boven in de neus waar ons reukorgaan zit. Daardoor stroomt 30% meer lucht – met reukstofjes – langs het reukorgaan. Die extra prikkel zou het reukvermogen verbeteren.

Bij alle geopereerde patiënten verbeterden reuk en smaak. De resultaten werden vergeleken met die van dertien personen met minstens twee jaar reuk- en smaakverlies na corona die alleen geurtraining kregen. In die controlegroep verbeterden reuk en smaak niet. De chirurg die het onderzoek leidde, noemt de resultaten indrukwekkend.

Bron

(1) Bauwens D. Longcovidpatiënten krijgen reuk- en smaakzin terug dankzij nieuwe operatie. De Morgen. 8 maart 2025.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Geen overtuigend verschil met controlegroep

In deze studie kregen twaalf patiënten met langdurig reukverlies na covid-19 een ingreep. Dertien patiënten met gelijkaardige klachten vormden de controlegroep.

Na zes maanden deed men een TDI-test. Zo’n test bestaat uit drie onderdelen:

1. de juiste geur aanduiden uit vier mogelijkheden;
2. aanduiden bij welke intensiteit je iets ruikt;
3. geuren van elkaar onderscheiden.

De optelsom van die drie tests gaf geen overtuigende verschil. Alleen voor de intensiteit was er net wat verbetering in de behandelde groep.

Lage kwaliteit

Het onderzoek is daarenboven van lage kwaliteit. Om te beginnen is het niet dubbelblind: de beoordelaars en de deelnemers wisten wie behandeld was en wie niet. Dat betekent dat er niet gecorrigeerd werd voor het placebo-effect, dat sterk is bij chirurgische ingrepen.

Daarnaast viel een kwart van de deelnemers tijdens het zes maanden durende onderzoek uit: dat zijn er te veel om nog betrouwbare resultaten te hebben.

Pilootstudie

Het ging hier om een pilootstudie. Zo’n studie kan hooguit een aanwijzing geven en laat geen algemene conclusie toe. In het beste geval kan het een argument zijn om de mogelijkheid verder op grote schaal te onderzoeken.

Hoop niet opgeven

Uit ander onderzoek van de KU Leuven weten we dat het belangrijk is om de hoop niet op te geven. Bij de meeste mensen, 80%, keert de reukzin terug, zelfs na twee à drie jaar (3,4). Het is daarbij nuttig om de reukzin te oefenen met geurstoffen.

Conclusie

Veel mensen verliezen hun reukzin tijdens een corona-infectie. Meestal herstelt zich dat binnen de drie maanden. Bij 5 tot 10% blijft het langer duren, maar bij meer dan 80% komen reuk en smaak terug, soms zelfs nog na twee tot drie jaar. Training met reukstoffen kan daarbij helpen. Dat een operatie waarbij de neusholte wordt verwijd een oplossing zou zijn als de reuk- en smaakzin toch niet spontaan terugkomen, is verre van bewezen. Een experiment op een kleine groep mensen is hoopvol, maar kan voorlopig geen geloofwaardig bewijs aanvoeren.

Referenties

• (2) Pendolino A, Scarpa B, Andrews P. The effectiveness of functional septorhinoplasty in improving COVID-19-related olfactory dysfunction. Facial plastic surgery. Feb 2025.
• (3) Clijsters M, Bischoff S, van Waterschoot J et al. Real-world observational data on olfactory dysfunction of the Smell and Taste Clinic of UZ Leuven from 2021 – 2024. Rhinology. Jan 2025.
• (4) De Maeseneer W. 1 op de 20 coronapatiënten met reukverlies ruikt nog altijd (bijna) niets: "Ik mis zelfs de geur van stank". VRTNWS. 19 februari 2025.