In het nieuws
We horen regelmatig dat blauw licht schadelijk is en dat we ons er best zo veel mogelijk van afschermen. Brilglazen die blauw licht tegenhouden worden steeds populairder, maar experts zijn minder enthousiast.
Factcheck
Blauw licht heeft voor- en nadelen. Voor wie dagelijks gedurende lange tijd met computers werkt, zeker ’s avonds, of hiervan klachten ondervindt, kan een bril met blauwfilter nuttig zijn. Het is echter niet nodig om deze permanent te dragen. Bij kinderen is zo’n bril resoluut af te raden.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Blauw licht is een onderdeel van het zichtbare lichtspectrum. Het heeft een hele korte golflengte en zet daarom veel energie vrij. Het komt voor in daglicht, maar ook in het beeldscherm van bijv. je smartphone of computer. Omdat blauw licht schadelijk zou zijn voor onze ogen, moeten we blootstelling eraan beter zo veel mogelijk beperken.
Volgens opticiens heeft een bril met glazen die blauw licht tegenhouden veel voordelen: minder droge ogen, minder rode ogen, minder hoofdpijn en minder slapeloosheid. Zulke blauwfilterbrillen zouden een groot comfort bieden aan de dragers ervan. Deze brillen worden steeds populairder: ongeveer 1 op de 10 brillen die momenteel verkocht worden, heeft een blauwfilter. Ook wie eigenlijk geen bril nodig heeft, kan tegenwoordig een bril met blauwe filter kopen waarvan de glazen niet versterkt zijn. Er bestaan zelfs modellen voor kinderen. (1)
Bron
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Vroeger hielp zonlicht ons om ’s ochtends wakker te worden, doordat het de aanmaak van het slaaphormoon melatonine afremt. ’s Avonds, na zonsondergang, werden we dan weer moe doordat er minder blauw licht aanwezig was en de melatonineproductie steeg. Tegenwoordig verstoren we dat bioritme door ons op de verkeerde momenten bloot te stellen aan blauw licht, bijv. door te surfen op onze smartphone voor het slapengaan. Dit kan de slaapkwaliteit doen afnemen. Blootstelling aan het kunstmatige blauwe licht van beeldschermen tijdens de kantooruren is niet nadelig voor onze slaap, maar kan wel enkele ongemakken met zich meebrengen. Zo kan het bijdragen aan vermoeide en geïrriteerde ogen. Enkele studies spreken over een nadelig effect op het netvlies, maar de resultaten van deze studies zijn twijfelachtig. Enkel een aantal oude dierproeven konden aantonen dat zeer hoge dosissen blauw licht schadelijk zijn voor het netvlies van muizen. Deze bevindingen kunnen we echter niet zomaar toepassen op mensen. Het gebruikte licht was ook veel intenser dan het blauw licht dat uit beeldschermen komt. (2)
Blauw licht heeft ook enkele positieve effecten. Zo blijkt het essentieel voor de normale oogontwikkeling van het kind, aangezien het bijziendheid voorkomt en corrigeert. Verder stimuleert blootstelling aan blauw licht overdag het normale dag-nachtritme, de alertheid en concentratie. Het helpt bovendien om ons energiek te voelen. (3)
Als je blootstelling aan blauw licht ’s avonds of ’s nachts niet kan vermijden, is een bril met blauwfilter een optie. (4) Een alternatief is het installeren van een app op je smartphone of van software op je computer (bijv. f.lux) om de lichtintensiteit en kleur van je scherm aan te passen aan het moment van de dag.
Conclusie
Blauw licht heeft voor- en nadelen. Voor wie dagelijks gedurende lange tijd met computers werkt, zeker ’s avonds, of hiervan klachten ondervindt, kan een bril met blauwfilter nuttig zijn. Het is echter niet nodig om deze permanent te dragen. Bij kinderen is zo’n bril resoluut af te raden.
Referenties
- (2) Noell WK, Walker VS, Kang BS, Berman S. Retinal damage by light in rats. Invest Ophthalmol. 1966;5(5):450–73.
- (3) Zhao ZC, Zhou Y, Tan G, Li J. Research progress about the effect and prevention of blue light on eyes. Int J Ophthalmol. 2018 Dec 18.
- (4) Leung TW, Li RW, Kee CS. Blue-Light Filtering Spectacle Lenses: Optical and Clinical Performances. PLoS One. 2017 Jan 3.