In het nieuws
Slecht slapen zet je hele lichaam en dus ook je weerstand onder druk. Slechts één uur minder slaap per nacht kan je sneller ziek maken. Klopt dat?
Factcheck
Slaapstoornissen kunnen ontstekingsreacties in je lichaam veroorzaken. Sommigen beweren dat slecht slapen de kans op een corona-infectie vergroot, maar dat is niet bewezen. Voldoende slapen maakt deel uit van een gezonde weerstand, maar ook andere leef- en eetgewoonten zijn belangrijk.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers gingen de invloed van slaapstoornissen na op de lichamelijke gezondheid (1). Daarvoor voerden ze een literatuurstudie uit. Ze vonden in totaal 72 studies die het verband onderzochten tussen slaapgebrek, slaapstoornissen en ontstekingsreacties in het lichaam. De ontstekingen werden gemeten aan de hand van bloedanalyses die onder andere C-reactive proteïne (CRP) opspoorden. CRP is een eiwit dat aangemaakt wordt door de lever. Een toename van dat eiwit betekent meestal een beginnende ontsteking.
De literatuurstudie wees uit dat slaapstoornissen samengaan met hogere bloedwaarden voor CRP en andere tekenen van ontsteking. Een kortere slaapduur (minder dan 7 uur per nacht), maar niet het heel weinig slapen, was gelinkt aan hogere CRP-waarden, net als een langere slaapduur (meer dan 8 uur per nacht). De onderzoekers besluiten dat zowel slaapstoornissen als te veel slapen, maar niet veel te weinig slapen, ontstekingsreacties in het lichaam kunnen doen toenemen. Deze ontstekingen kunnen op termijn, wanneer ze lang aanslepen, het risico op hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, overgewicht en diabetes verhogen.
In een tweede literatuurstudie gingen de onderzoekers de relatie na tussen slapen en infecties door bacteriën en virussen, zeer actueel in tijden van covid-19 (2). Volgens de auteurs kan een gebrek aan slaap je immuniteit verzwakken, en je lichaam gevoeliger maken voor allerhande infecties. Ze geven daar een ganse reeks verklaringen voor.
Bron
- (1) Irwin MR, Olmstead R, Carroll JE. Sleep Disturbance, Sleep Duration, and Inflammation: A Systematic Review and Meta-Analysis of Cohort Studies and Experimental Sleep Deprivation. Biol Psychiatry. 2016 Jul 1;80(1):40-52.
- (2) Ibarra-Coronado EG, Pantaleón-Martínez AM, Velazquéz-Moctezuma J, et al. The Bidirectional Relationship between Sleep and Immunity against Infections. J Immunol Res. 2015;2015:678164.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Je lichaam heeft slaap en rust nodig. Een gebrek daaraan kan inderdaad gevolgen hebben voor je gezondheid. Sommigen proberen die vaststelling in verband te brengen met de heersende corona-epidemie, maar dat is niet bewezen. Er zijn geen studies die aantonen dat voldoende slapen beschermt tegen infecties, zoals covid-19. Uiteraard maakt goed slapen deel uit van een gezonde weerstand, maar die wordt ook bepaald door andere gezonde eet- en leefgewoonten. Het gaat om het totaalpakket.
Interessant is het verschil tussen de twee bovenstaande literatuurstudies. Op het eerste zicht lijken ze volwaardig, maar niets is minder waar.
- De eerste is een systematische literatuurstudie: daarin worden systematisch alle studies over een bepaald onderwerp samengebracht, en komen onderzoekers volgens bepaalde spelregels tot een conclusie.
- De tweede studie is een verhalend overzicht: de onderzoekers hebben vooraf een mening en zoeken naar studies die hun mening kunnen ondersteunen, vaak omdat die onvoldoende bewezen is.
Conclusie
Slaapstoornissen kunnen ontstekingsreacties in je lichaam veroorzaken. Sommigen beweren dat slecht slapen de kans op een corona-infectie vergroot, maar dat is niet bewezen. Voldoende slapen maakt deel uit van een gezonde weerstand, maar ook andere leef- en eetgewoonten zijn belangrijk.