Kan je gezond en zwaarlijvig zijn?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Onderzoekers gingen de mogelijke gezondheidsgevolgen van obesitas na (1). Daarvoor voerden ze een literatuurstudie uit. De wetenschappers kwamen tot de volgende gegevens:

• Vanaf een BMI hoger dan 27 stijgt het risico op diabetes met 100%. Vanaf een BMI hoger dan 29,4 stijgt dat risico met 300%.
• Mensen met obesitas hebben 3,5 keer meer kans op hoge bloeddruk.
• Slaapapneu komt voor bij 10 tot 20% van de personen met obesitas.
• Leververvetting komt vrijwel steeds voor bij obesitas.
• Bij ongeveer 40% van de vrouwen met obesitas daalt de vruchtbaarheid.
• Bij mannen met obesitas stijgt het risico op slokdarmkanker, darm- en nierkanker. Bij vrouwen met de aandoening stijgt het risico op baarmoederkanker, galblaaskanker en nierkanker (2).
• Verschillende studies tonen ook een stijging aan van depressieve gevoelens (3).
• Het risico om te overlijden ligt gemiddeld 20% hoger per 15 kilogram die een persoon gedurende zijn leven in gewicht aankomt (4).

Leven met obesitas verhoogt duidelijk het risico op gezondheidsproblemen.

Bron

• (1) Abdelaal M, le Roux CW, et al. Morbidity and mortality associated with obesity. Ann Transl Med. 2017 Apr;5(7):161.
• (2) Renehan AG, Tyson M, Egger M, et al. Body-mass index and incidence of cancer: a systematic review and meta-analysis of prospective observational studies. Lancet. 2008 Feb 16;371(9612):569-78.
• (3) Blasco BV, García-Jiménez J, Bodoano I, et al. Obesity and Depression: Its Prevalence and Influence as a Prognostic Factor: A Systematic Review. Psychiatry Investig. 2020 Aug;17(8):715-724.
• (4) Aune D, Sen A, Prasad M, et al. BMI and all cause mortality: systematic review and non-linear dose-response meta-analysis of 230 cohort studies with 3.74 million deaths among 30.3 million participants. BMJ. 2016 May 4;353:i2156.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

• In 2016 waren er bijna 2 miljard volwassenen met overgewicht, waarvan 650 miljoen met obesitas (BMI hoger dan 30) (5).
• Tussen 1975 en 2016 steeg het voorkomen van obesitas met 300%.
• In 2019 hadden 38 miljoen kinderen onder de vijf jaar te kampen met obesitas.

Het spreekt voor zich dat niet alle mensen met obesitas gezondheidsproblemen ontwikkelen, zoals niet alle rokers longkanker krijgen. Toch is het verkeerd om te spreken van gezonde obesitas: je weet nooit wie op termijn gezondheidsklachten zal krijgen, zoals rokers niet weten of ze longkanker zullen ontwikkelen. In vergelijking met mensen zonder obesitas, is voor mensen met obesitas de kans groot dat ze minder lang leven, en meer gezondheidsproblemen hebben tijdens hun laatste levensjaren. Dat sluit helemaal niet uit dat een persoon met obesitas 100 jaar kan worden.

Obesitas bij kinderen is een groter probleem: terwijl vroeger vooral oudere volwassenen obesitas ontwikkelden, en minder gezondheidsproblemen hadden, weten we niet wat de aandoening bij kinderen op lange termijn kan veroorzaken.

Conclusie

Spreken van gezonde obesitas is als spreken van gezonde rokers: niet iedereen ontwikkelt gezondheidsproblemen, maar gezond is het in geen geval. Onderzoek toont aan dat de risico’s op diabetes, hartziekten en kanker stijgen bij obesitas, maar je weet nooit bij wie. Om die reden moeten we obesitas, zeker bij kinderen, aanpakken.

Referenties

(5) https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight