In het nieuws
Het idee dat 'fat but fit' (dik maar fit) veel gezondheidswinst oplevert, wordt in een nieuw onderzoek weerlegd. Obesitas zou zodanig veel risico met zich meebrengen dat een goede conditie nauwelijks nog doorweegt.
Factcheck
Deze studie suggereert dat wie fit is, maar tegelijkertijd zeer zwaarlijvig of ernstig obees, omwille van het lichaamsgewicht toch minder levensverwachting heeft dan wie dun is en overgewicht (tot BMI 35) heeft, en tegelijkertijd onsportief is.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Zweedse wetenschappers includeerden 1.317.713 mannen van gemiddeld 18 jaar in een studie (1). Alle deelnemers meldden zich voor hun legerdienst tussen 1969 en 1996. Ze werden gewogen, gemeten en onderworpen aan conditie- en inspanningstests bij aanvang van de studie. De deelnemers werden gemiddeld 28,8 jaar opgevolgd, tot 31 december 2012. Op dat moment waren 44.301 mannen overleden. De belangrijkste doodsoorzaken waren ongevallen, zelfdoding, kanker en hart- en vaatziekten. Tijdens de opvolgperiode werden gegevens verzameld over hun gezondheid, socio-economische status, trauma, zelfdoding, enzovoort. De onderzoekers analyseerden alle gegevens en stelden vast dat de meest fitte groep 51% minder risico liep op overlijden door alle oorzaken in de opvolgperiode in vergelijking met de minst fitte groep. Fitte mensen liepen beduidend minder risico op hart- en vaatziekte, kanker, zelfdoding, trauma en middelenmisbruik in vergelijking met de minst fitte groep. De voordelen van een goede fysieke conditie golden enkel voor mensen met een normaal lichaamsgewicht en in mindere mate met overgewicht en obesitas tot BMI 35, en niet voor diegenen met ernstige obesitas (BMI > 35). Voor wie ernstig obees was (BMI groter dan 35) (2), had een goede conditie geen enkel effect meer op de levensverwachting. Meer nog, de onderzoekers stelden vast dat het risico op vroegtijdige sterfte groter was bij de groep ernstig obese en fitte personen in vergelijking met de onfitte mensen met een normaal lichaamsgewicht.
Bron
(1) Högström G, Nordström A, Nordström P. Aerobic fitness in late adolescence and the risk of early death: a prospective cohort study of 1.3 million Swedish men. International Journal of Epidemiology. Published online December 20 2015
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Een belangrijke beperking in deze omvangrijke studie was dat gegevens over rookgedrag voor een grote groep deelnemers niet beschikbaar waren. Roken kan de resultaten beïnvloed hebben. Een andere bedenking is dat de groep mannen met ernstige obesitas erg klein was en de subgroepen fit en ernstig obees enerzijds en onfit en ernstig obees anderzijds nog beperkter waren, wat de kans op misinterpretaties nog vergroot.
In dit soort studies is het bovendien zeer moeilijk om alle factoren die de resultaten kunnen beïnvloeden, uit te schakelen. Overigens ging het hier enkel om jonge mannen, die ook na de opvolgperiode nog geen 50 waren. Hart- en vaatziekten en kanker komen vooral voor bij ouderen voor.
De resultaten gelden niet dus voor mensen met overgewicht en obesitas tussen BMI 30 en BMI 35. De onderzoekers vonden nog steeds een voordeel op de levensverwachting bij fitte mensen met overgewicht en obesitas tot BMI 35. Het voordeel bleek wel kleiner naarmate deelnemers dikker waren.
Conclusie
Deze studie suggereert dat wie fit is, maar tegelijkertijd zeer zwaarlijvig of ernstig obees, omwille van het lichaamsgewicht toch minder levensverwachting heeft dan wie dun is en overgewicht (tot BMI 35) heeft, en tegelijkertijd onsportief is.
Referenties
(2) Bereken je BMI: http://bmi-berekenen.be/
http://www.nhs.uk/news/2015/12December/Pages/The-idea-you-can-be-fat-but-fit-is-a-myth-study-argues.aspx