Wat is het?
Spanningshoofdpijn is de meest voorkomende vorm van hoofdpijn. Het onderliggende mechanisme is onduidelijk.
Lichamelijke of psychische spanning speelt een rol bij het onderhouden van de klachten, maar is niet altijd de oorzaak van de hoofdpijn.
In sommige gevallen kan spanningshoofdpijn gelijktijdig met migraine voorkomen.
Spanningshoofdpijn wordt verdeeld in een episodische (< 15 dagen hoofdpijn/maand) en chronische (> 15 dagen hoofdpijn/maand) vorm.
Hoe kan je het herkennen?
De hoofdpijn is drukkend (als een bankschroef) en wordt erger naar de avond toe.
Meestal voelt men de hoofdpijn rond de slapen, het achterhoofd en de kruin.
De pijn treedt meestal aan beide zijden van het hoofd op, maar kan ook aan één kant voorkomen.
Ter hoogte van de kruin kan de pijn ondraaglijk zijn.
Ook stekende pijn kan voorkomen.
Af en toe treedt 's nachts gevoelloosheid van de armen op.
Soms wordt men duizelig bij het gaan zitten of opstaan.
Spanningshoofdpijn gaat normaal niet gepaard met misselijkheid of braken, maar wel vaak met slaapproblemen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts zal de diagnose meestal stellen op basis van een grondige bevraging van je klachten en een lichamelijk onderzoek.
Hij zal vooral proberen om andere vormen van hoofdpijn uit te sluiten door op volgende alarmsymptomen te letten:
- hevig toenemende hoofdpijn;
- herhaaldelijk braken geassocieerd aan hoofdpijn;
- abnormaal neurologisch onderzoek bij hoofdpijn;
- hoofdpijn die alleen optreedt bij hoesten of inspanning;
- een episode van bewusteloosheid geassocieerd met de hoofdpijn;
- aanhoudende hoofdpijn na een hoofdtrauma.
Je arts zal een neurologisch onderzoek doen en je bloeddruk meten.
Hij kan een lichamelijk onderzoek van de nek en schouderregio uitvoeren, maar de mate van spierspanning staat vaak niet in verhouding tot de hoofdpijnklachten.
Soms zal je arts vragen om een dagboek over je hoofdpijn bij te houden, om een beter zicht op je klachten te krijgen.
Verder onderzoek, zoals beeldvorming, is zelden nodig. Als je arts toch twijfelt over de diagnose, zal hij je doorverwijzen voor een scan (CT of MRI) of naar een specialist (neuroloog).
Wat kan je zelf doen?
Lichaamsbeweging en stretchen kunnen de hoofdpijn verlichten.
Neem eventueel een pijnstiller, bijv. paracetamol (1ste keuze) of ibuprofen, maar niet langer dan 5 dagen na elkaar. Langdurig gebruik van pijnstillers kan de hoofdpijn juist verergeren.
Neem op je werkplek een correcte houding aan.
Probeer stress te verminderen en onderneem ontspannende activiteiten zoals wandelen, yoga of een saunabezoek.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Bij episodische spanningshoofdpijn werkt men met stretching en (tijdelijk) gebruik van pijnstillers.
Bij chronische spanningshoofdpijn adviseert je arts je rond het gebruik van medicatie. Het overmatig gebruik van pijnstillers wordt afgebouwd en liefst gestopt. Hij zal proberen te achterhalen welke stressfactoren een rol spelen en je eventueel doorverwijzen naar een kinesist voor manuele therapie. Ook ontspanningstechnieken of massage kunnen aangeraden worden.
Indien een behandeling zonder medicijnen onvoldoende is, kan een preventieve behandeling met bepaalde antidepressiva (bijv. amitriptyline of nortriptyline) opgestart worden.