Wat is pijn in de onderbuik bij vrouwen?
Pijn in de onderbuik komt vaak voor en kan verschillende oorzaken hebben.
Meestal wordt de pijn veroorzaakt door een darmprobleem. Maar bij vrouwen kan ze ook afkomstig zijn van (een aandoening van) de inwendige geslachtsorganen: de vagina, de baarmoeder, de eierstokken of de eileiders.
Dit zijn mogelijke oorzaken van de geslachtsorganen:
- een soa (seksueel overdraagbare aandoening), zoals chlamydia of gonorroe;
- een ontsteking in de baarmoeder, eierstok of eileider;
- een ontsteking van de vagina en de schaamlippen;
- een zwangerschap buiten de baarmoeder;
- endometriose;
- goedaardige gynaecologische aandoeningen zoals myomen en eierstokcysten;
- adenomyose;
- pijn aan de vagina;
- menstruatiepijn;
- een gynaecologische verzakking of prolaps;
- gynaecologische kankers: die kunnen gepaard gaan met pijn en bloedverlies, maar vaak zijn er lange tijd geen klachten;
- aangeboren afwijkingen van de baarmoeder.
Pijn halverwege je menstruatiecyclus kan ovulatiepijn zijn. Die pijn verdwijnt meestal vanzelf binnen de 24 uur.
Dit zijn andere mogelijke oorzaken:
- spastisch bekkenbodemsyndroom;
- darmproblemen, zoals:
- problemen van de blaas of de nieren, zoals:
- een sporthernia;
- …
Naargelang de oorzaak en hoelang de klachten duren, spreken dokters van ‘acute’ of ‘chronische pijn’.
Als je langer dan zes maanden last hebt van pijn in de onderbuik, wordt het ook wel ‘chronische pelvische pijn’ genoemd.
Hoe vaak komt het voor?
Pijn in de onderbuik is een veel voorkomende klacht bij vrouwen. Gynaecologische oorzaken (zie hierboven) komen op elke leeftijd voor, maar vaker bij vrouwen in hun vruchtbare jaren.
Hoe kan je het herkennen?
De klachten verschillen van persoon tot persoon en afhankelijk van de oorzaak.
Noodgevallen
In sommige gevallen is pijn in de onderbuik bij vrouwen een medisch noodgeval. Bel direct je huisarts als je plotse, hevige buikpijn hebt. Zeker als je ook misselijk bent, moet overgeven, veel zweet, duizelig bent of (het gevoel hebt dat je) flauwvalt.
Pijn
De pijn kan plots starten. Ze kan de hele tijd aanwezig zijn of af en toe. Soms komt de pijn steeds weer terug of is ze gebonden aan je menstruatiecyclus.
Je kan de pijn voelen in je (onder)buik of in of rond je vagina of aars. De pijn kan uitstralen naar je benen of je rug.
De pijn kan erger worden tijdens je menstruatie, bij het plassen, ontlasten of vrijen of bij bepaalde bewegingen.
Soms heb je alleen pijn tijdens je menstruatie, bij het plassen, ontlasten of vrijen.
Andere klachten
Naast pijn in je onderbuik kan je ook last hebben van:
- koorts;
- misselijkheid en braken;
- onbedoeld gewichtsverlies;
- moeilijkheden om zwanger te raken;
- meer of minder vaginale afscheiding, een andere geur of een andere kleur;
- vaginale jeuk;
- problemen bij het plassen, zoals een branderig gevoel of vaker plassen;
- problemen bij het ontlasten, zoals verstopping, sterke aandrang of diarree;
- vaginaal bloedverlies:
- bloedverlies tussen twee menstruaties in (tussentijds bloedverlies);
- onregelmatig bloedverlies;
- hevig bloedverlies tijdens de menstruatie;
- bloedverlies tijdens of na het vrijen;
- bloedverlies na de menopauze.
Herken je een van deze klachten? Ga dan naar je huisarts.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je huisarts is meestal het eerste aanspreekpunt. Die stelt vragen over je klachten en onderzoekt je.
Indien nodig gebeurt er ook een gynaecologisch onderzoek (een onderzoek van de geslachtsorganen). Je arts kan wat vaginale afscheiding afnemen om naar het labo te sturen en de oorzaak te achterhalen.
Soms wordt een urine- of bloedonderzoek gedaan of worden er beelden gemaakt, zoals een echografie of CT-scan.
Soms verwijst de huisarts je door naar een specialist.
Wat kan je zelf doen?
Als je een van de symptomen herkent, ga dan naar je huisarts.
Bel direct je huisarts als je plotse, hevige buikpijn hebt, vooral als je ook misselijk bent, moet overgeven, veel zweet, duizelig bent of (het gevoel hebt dat je) flauwvalt.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
De behandeling hangt af van je klachten en de oorzaak. Je kan behandeld worden door je arts of een andere zorgverlener, bijvoorbeeld een bekkenbodemkinesist of een psycholoog.
Hieronder vind je mogelijke oorzaken van pijn in de onderbuik. Klik op de links om meer te lezen over de aandoening en de behandeling:
Aandoeningen van de geslachtsorganen
- een soa, zoals chlamydia of gonorroe;
- een ontsteking in de baarmoeder, eierstok of eileider;
- een ontsteking van de vagina en de schaamlippen;
- een zwangerschap buiten de baarmoeder;
- endometriose;
- goedaardige gynaecologische aandoeningen;
- adenomyose;
- pijn aan de vagina;
- menstruatiepijn;
- een gynaecologische verzakking of prolaps;
- gynaecologische kankers;
- aangeboren afwijkingen van de baarmoeder.
Bij een ontsteking, zoals een soa of een ontsteking van de vagina en schaamlippen, schrijft de arts soms antibiotica voor.
In sommige gevallen is een (spoed)operatie nodig. Bijvoorbeeld bij ernstige klachten door een zwangerschap buiten de baarmoeder of door een draaiing of scheur van een eierstokcyste.
Bij pijnlijke maandstonden, endometriose of adenomyose helpen ontstekingsremmers of de anticonceptiepil of een andere hormonale behandeling soms tegen de pijn.
Bij pijn aan de vagina of een verzakking kan een speciale zalf of bekkenbodemkinesitherapie nuttig zijn.
Bij kanker is de behandeling afhankelijk van het stadium van de kanker.
Andere aandoeningen
- spastisch bekkenbodemsyndroom;
- darmproblemen, zoals:
- problemen van de blaas of de nieren, zoals:
- een sporthernia;
- …
Meer weten?
- Thuisarts.nl: Ik heb pijn onder in mijn buik en in mijn bekken (vrouw)
- Thuisarts.nl: Ik heb pijn onder in mijn buik en in mijn bekken die lang blijft (vrouw)
- Allesoverseks.be: hier vind je onder meer info over soa’s, menstruatiepijn en pijn aan je vagina
- FarmaInfo: informatie over geneesmiddelen
Patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen
- Behind Endo (Vlaamse vzw rond endometriose)
- Vind een zelfhulpgroep op de website van Trefpunt Zelfhulp