Wat is het?
Bij een kwaadaardige tumor in de nier spreken we van nierkanker. In de nieren kunnen ook uitzaaiingen aanwezig zijn van tumoren op andere plaatsen in het lichaam. Die bespreken we niet in deze richtlijn.
Er bestaan meerdere soorten nierkanker. Sommige komen bij kinderen voor en bespreken we hier niet verder. Er bestaan ook erfelijke vormen, maar die zijn eerder zeldzaam.
Uitzaaiing
Een niertumor kan zelf ook uitzaaien. Kankercellen kunnen zich via de lymfeklieren of bloedvaten verspreiden naar andere delen van het lichaam. Meestal zaait nierkanker uit naar de longen, de lever en de botten.
Oorzaak
De exacte oorzaak van nierkanker is nog niet helemaal gekend. De kanker komt vaker voor bij rokers en bij mensen met overgewicht.
Hoe vaak komt het voor?
De Stichting Kankerregister registreerde in 2017 in België 1.769 nieuwe gevallen van nierkanker, waarvan 1.122 bij mannen en 647 bij vrouwen.
Nierkanker is de 11de meest voorkomende kankersoort in België.
Nierkanker kan op alle leeftijden voorkomen, maar vooral tussen de leeftijd van 60 en 85 jaar1.
Hoe kan je het herkennen?
De meeste gevallen van nierkanker worden toevallig ontdekt, naar aanleiding van een echografie van de buik. Niertumoren kunnen lange tijd geen klachten geven.
De typische symptomen zijn bloed in je urine en pijn in je zij. In meer gevorderde gevallen kan je soms een bol voelen in je flank. Je kan dan ook:
- gewicht verliezen;
- koorts maken;
- onverklaarde bloedarmoede ontwikkelen;
- last hebben van vermoeidheid.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Echografie en CT-scan
Als je arts aan nierkanker denkt, laat hij altijd eerst een echografie uitvoeren. Wanneer ook dat onderzoek een gezwel doet vermoeden, moet een CT-scan de diagnose bevestigen.
Verder onderzoek
Op basis van verder onderzoek kan de arts vaststellen of het om een niertumor of een uitzaaiing gaat. Hij kan ook zien of een niertumor zelf uitzaaiingen heeft veroorzaakt.
De arts neemt een stukje weefsel uit de tumor voor onderzoek onder de microscoop (biopsie).
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Behandelingen
Een arts verwijdert de tumor meestal chirurgisch. Hij probeert daarbij zoveel mogelijk nierweefsel te sparen. Daarom neemt hij slechts een deel van je nier weg, zeker als de tumor kleiner is dan 4 cm.
Als je uitzaaiingen hebt, kan je niet volledig genezen. Je krijgt dan meestal chemotherapie en eventueel bestraling op de pijnlijke uitzaaiingen in je bot. Een zo goed mogelijke levenskwaliteit is het doel van de behandeling.
Door de betere behandeling is de levensverwachting voor mensen met nierkanker aanzienlijk verhoogd. Na 5 jaar zijn 75% van de patiënten nog in leven.
Opvolging en controle
Ook na een operatie word je nog minstens 5 jaar opgevolgd. Om de 3 tot 6 maanden ga je op controle om uitzaaiingen tijdig op te sporen (en eventueel te verwijderen).
Psychologische begeleiding
Kanker heeft een grote impact op je leven en hoe je je voelt. Heb je nood aan psychologische begeleiding? Klik dan hier voor meer informatie.
Meer weten?
- https://www.allesoverkanker.be/nierkanker
- https://www.kanker.be/alles-over-kanker/alle-types-kanker/nierkanker