Wat is het?
Blaaskanker is de verzamelnaam voor alle kwaadaardige tumoren die in de blaas kunnen voorkomen. Van de kwaadaardige gezwellen in de nier- en urinewegen komt blaaskanker het vaakst voor.
Uitzaaiingen van blaaskanker bevinden zich voornamelijk in de lever, de longen en de botten.
Risicofactoren
De belangrijkste risicofactor voor blaaskanker is roken. Het veroorzaakt ongeveer de helft van de gevallen. Als je rookt, heb je 4 keer meer kans om blaaskanker te ontwikkelen.
Ook bepaalde chemische stoffen, bijvoorbeeld in de rubber-, verf- of olie-industrie, verhogen het risico op blaaskanker. Het duurt echter jaren vooraleer de kwaadaardige tumoren tot uiting komen. Daarom is het moeilijk om een rechtstreeks verband met een bepaald chemisch product aan te tonen.
Hoe vaak komt het voor?
De Stichting Kankerregister registreerde in 2017 in België 2.326 nieuwe gevallen van blaaskanker.
Blaaskanker komt bijna 4 keer meer voor bij mannen dan bij vrouwen. In België is het de vijfde meest voorkomende kanker bij mannen (ongeveer 5% van alle kankerdiagnoses).
De ziekte treft vooral mensen ouder dan 60 jaar1.
Hoe kan je het herkennen?
In 90% van de gevallen is het eerste teken zichtbaar bloed in je urine. Hierdoor kleurt je urine rood. Dit bloedverlies doet doorgaans geen pijn.
In 20% van de gevallen heb je klachten zoals:
- pijn bij het plassen;
- vaker plassen;
- de drang voelen om dringend te plassen;
- je urine moeilijker kunnen ophouden.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De arts kijkt via een flexibele buis met een camera in je blaas (cystoscopie). Daarnaast zal hij of zij een CT-scan van je urinewegen nemen.
Soms is er zo weinig bloed in de urine dat het niet zichtbaar is. Je arts laat dan een urineonderzoek uitvoeren om het bloed vast te stellen en kwaadaardige cellen op te sporen.
Wat kan je zelf doen?
- Probeer te stoppen met roken. Dat is de belangrijkste preventieve maatregel.
- Bescherm je op een correcte manier als je beroepsmatig in contact komt met chemische stoffen.
- Ga naar je arts als je bloed in je urine opmerkt.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Gezwel verwijderen
Ongeveer 75% van de blaaskankers zijn oppervlakkig. De arts kan die gezwellen wegnemen met een kijkoperatie doorheen je plasbuis. Daarna druppelt de arts vaak een irriterende stof (chemotherapeuticum) in je blaas, om lokale of zeer kleine resten te ‘verbranden’.
Blaas spoelen met chemotherapie
Bij agressieve blaaskankers kunnen meerdere spoelingen van je blaas met chemotherapie aangewezen zijn om je kans op herval te verkleinen.
Blaas verwijderen
Bij gevorderde blaaskanker neemt de arts je blaas weg (cystectomie). Dat is de enige optie. In de helft van de gevallen zijn er dan al uitzaaiingen aanwezig.
Controle
Na een behandeling moet de arts je blaas frequent controleren, omdat er een grote kans bestaat dat de kanker terugkeert. In het begin vinden de controles om de 3 maanden plaats, nadien eenmaal per jaar.
Ongeveer 7 van de 10 patiënten hervalt ooit. Hoe vlugger de arts dat ontdekt, hoe sneller en minder ingrijpend hij opnieuw kan behandelen. Als je stopt met roken, verkleint je kans op herval.
Psychologische begeleiding
Kanker heeft een grote impact op je leven en hoe je je voelt. Heb je nood aan psychologische begeleiding? Klik dan hier voor meer informatie.
Meer weten?
- https://www.allesoverkanker.be/blaaskanker
- https://www.kanker.be/alles-over-kanker/alle-types-kanker/blaaskanker
- https://www.plaspraat.be