Wat is het?
Osteochondritis dissecans is een gewrichtsaandoening waarbij een met kraakbeen bekleed botfragment loskomt van een gewrichtsoppervlak van de knie. Het kan gaan om een fragment van de onderkant van het dijbeen of van de bovenkant van het scheenbeen. Een slechte doorbloeding van het been, met afsterving en loslating van een stukje bot, is vaak de oorzaak. Het komt ook voor na een knieblessure.
Hoe kun je het herkennen?
Vaak is er eerst een periode van vage last en pijn ter hoogte van de knie, vooral bij (zware) belasting zoals intensief sporten. Zolang het fragment niet loskomt, blijven de klachten eerder beperkt.
Wanneer het botstukje lost, kunnen de symptomen snel en spectaculair toenemen. Er treden tekenen op van gewrichtsontsteking: de knie zwelt op door vochtopstapeling, strekken en vooral plooien van de knie is beperkt, soms wordt de knie rood en warm en neemt de pijn toe.
Komt het losse botstukje vast te zitten tussen de gewrichtsoppervlakken, dan kan een plotse knieblokkage ontstaan. Volledig plooien of volledig strekken van de knie is dan onmogelijk.
Kleinere stukjes die niet volledig loskomen, kunnen zorgen voor meer chronische klachten: wisselende zwelling en pijn bij belasting.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Bij onderzoek van de knie stelt de arts tekenen van ontsteking en eventueel een blokkage vast. Door bepaalde bewegingen uit te voeren kan hij de pijn uitlokken. De diagnose wordt bevestigd aan de hand van een radiografie van de knie. Omdat sommige fragmenten eerder uit kraakbeen bestaan, ziet men ze beter op een MRI-scan.
Wat kan je arts doen?
Zolang het bot niet volgroeid is, ligt de nadruk op het ontlasten van het gewricht: beperking van (sport)inspanningen, gebruik van krukken en dragen van een ontlastende knieband. Een operatieve ingreep is pas te overwegen wanneer de toestand na 6 tot 12 maanden niet verbetert. Dergelijke ingreep kan immers de groei van het bot beïnvloeden.
Na de groeileeftijd zal het losse fragment terug op zijn plaats worden gefixeerd. Om de aangroei te stimuleren, doorboort men het bot en het losse fragment op verschillende plaatsen, hetgeen de doorbloeding en kalkvorming stimuleert.
Kleine losse stukjes worden eventueel verwijderd via een kijkoperatie van de knie. Het nadeel hiervan is dat het gewrichtsoppervlak dan niet meer mooi glad is. Dat vergroot de kans op vroegtijdige artrose.
Ontstekingsremmers helpen doorgaans maar tijdelijk; ze verminderen enkel de ontstekingsklachten, maar nemen de oorzaak niet weg.
Meer weten?
https://www.hierhebikpijn.nl/aandoening/120/osteochondritis-dissecans