Wat is het?
Eruptieve huiduitslag (exantheem) is een plotse, tijdelijke, uitgebreide huiduitslag die meestal wordt veroorzaakt door een infectie of door de inname van een geneesmiddel.
Geneesmiddelen die regelmatig huiduitslag uitlokken zijn bijv. antibiotica en ontstekingsremmers.
De meest voorkomende oorzaken van huiduitslag door infecties zijn:
- klierkoorts (mononucleose),
- infecties van de bovenste luchtwegen door virussen,
- maag- darminfecties door virussen,
- kinderziekten zoals:
- de vijfde ziekte (erythema infectiosum),
- de zesde ziekte (exanthema subitum).
Meer zeldzame oorzaken zijn:
- mazelen,
- rode hond (rubella),
- door vaccincatie komen deze ziekten minder vaak voor.
- ziekte van kawasaki,
- infecties bij reizigers:
- dengue,
- zikavirus,
- gele koorts.
Hoe kun je het herkennen?
Eruptieve huiduitslag kan onder verschillende vormen voorkomen, maar meestal gaat het om verspreide rode vlekken met bultjes.
In de beginfase hebben de vlekken de grootte van een muntstuk. Ze zijn symmetrisch op het lichaam aanwezig, en verspreiden zich van de romp naar de ledematen.
De uitslag kan ook gepaard gaan met jeuk.
Kleine vlekken kunnen groter worden en in elkaar lopen tot grote, rode zones.
De letsels zijn droog en kunnen lichtjes schilferen.
Er kunnen ook blaren gevormd worden (bijv. bij windpokken), die meestal spontaan opdrogen. Vorming van zweertjes is ook mogelijk.
In zeldzame gevallen treedt blauwe verkleuring op door ophoping van bloed in de huid. Soms zijn er ook letsels op de slijmvliezen van de mond, lippen, ogen en geslachtsorganen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts zal je een aantal vragen stellen over de oorzaak en het verloop van de uitslag:
- Hoe is de uitslag begonnen?
- Op welke plaatsen treedt de uitslag op?
- Gaan de letsels gepaard met jeuk?
- Heb je contact gehad met personen met dezelfde klachten?
- Zijn de klachten begonnen na een reis?
- Heb je tekenen van infectie, zoals koorts, neusloop, hoesten of diarree?
- Heb je geneesmiddelen ingenomen?
Daarna zal de arts de letsels nauwkeurig bekijken.
Indien nodig zal hij bijkomend een bloedonderzoek aanvragen of een huidbiopsie afnemen, waarbij een klein stukje huid wordt weggenomen voor microscopisch onderzoek.
Wat kun je zelf doen?
Als de letsels veroorzaakt werden door medicijnen, is het vaak voldoende de inname te stoppen. Je kan lokaal een verkoelende en jeukwerende gel of lotion aanbrengen.
Raadpleeg je arts om een juiste diagnose te stellen.
Wat kan je arts doen?
Bij hevige jeuk zal je arts een antihistaminicum (geneesmiddel dat allergische reacties onderdrukt) voorschrijven, zoals cetirizine.
Bij hardnekkig jeukende uitslag veroorzaakt door de inname van geneesmiddelen, kan hij een cortisonezalf voorschrijven, eventueel gecombineerd met een korte kuur met cortisonetabletten.
Je arts zal de uitlokkende infectie behandelen en je indien nodig doorverwijzen naar een specialist in infectieziekten, huidziekten of allergie voor verder onderzoek en behandeling.
Bij tekenen van een ernstige infectie zal hij je doorverwijzen naar het ziekenhuis.