Wat is het?
De prostaat is een kastanjegrote klier die zich net onder de blaas en voor de endeldarm bevindt. Hij ligt rond de plasbuis die loopt van de blaas naar de penis. De prostaat produceert een deel van het sperma.
Een prostatitis is een ontsteking van het prostaatweefsel, meestal veroorzaakt door bacteriën die via de plasbuis tot in de prostaat dringen. Ook na een biopsie van de prostaat kan een prostatitis optreden. Uiteindelijk wordt ook de blaas geïnfecteerd.
De prostaatontsteking kan acuut (plots opkomend) of chronisch of terugkerend zijn.
Hoe vaak komt het voor?
Per jaar worden bijna 2 op 1.000 mannen getroffen door een episode van acute prostatitis. De kans op een prostatitis stijgt met de leeftijd.
Hoe kan je het herkennen?
Een acute prostatitis gaat gepaard met een ernstig ziektegevoel en hoge koorts.
Typisch bij prostatitis is het continue gevoel dat je moet plassen. Het plassen zelf lukt moeilijk of is pijnlijk. Je kunt ook een brandend gevoel ervaren bij het plassen of in de onderbuik.
In heel ernstige gevallen lukt het plassen soms niet meer omdat de prostaat erg gezwollen en ontstoken is.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De arts luistert eerst grondig naar de klachten en doet een klinisch onderzoek. Aangezien prostatitis ook het gevolg kan zijn van een seksueel overdraagbare aandoening (soa), zal de arts hier ook aandacht aan geven.
Het betasten van de prostaat via de anus (‘rectaal toucher’) gebeurt alleen bij twijfel. Dit onderzoek kan pijnlijk zijn wanneer de prostaat ontstoken is.
De arts zal je vragen in een potje te plassen. Aan de hand van een teststrookje dat hij in de urine doopt, gaat hij na of er tekenen zijn van bacteriële besmetting. Als dat het geval is, stuurt hij de urine door naar het labo voor verder onderzoek. Daar achterhaalt men de specifieke ziektekiem.
Er gebeurt eventueel ook een bloedafname.
Wat kan je zelf doen?
Herken je de klachten, dan maak je best onmiddellijk een afspraak met je huisarts. Een prostatitis geneest niet spontaan en vraagt een specifieke behandeling. Als je thuis een steriel potje hebt om urine in op te vangen, dan kun je dit al thuis doen en breng je het potje mee naar de raadpleging.
Wat kan de arts doen?
Een acute prostatitis wordt altijd veroorzaakt door bacteriën. Daarom zijn antibiotica nodig. Op het moment van de diagnose is de specifieke kiem nog niet gekend. Standaard moet je dan al starten met chinolones; dat zijn een bepaalde subklasse van antibiotica. Geeft het labo naderhand meer informatie over de oorzakelijke bacterie, dan kan de behandeling nog wijzigen.
De hele behandeling duurt minstens drie weken.
Bij uitgesproken ziekte of onmogelijkheid tot plassen, is een ziekenhuisopname nodig. Daar worden antibiotica via infuus gegeven en krijg je eventueel een sonde langs de buik om de urine te doen aflopen.
Meer weten?
- https://www.thuisarts.nl/prostaatontsteking
- https://www.plaspraat.be/articles/mannen-urineweginfectie