In het nieuws
Uit een Amerikaanse studie blijkt dat enkele sigaretten per dag even slecht zijn voor de longen als het doorbranden van twee pakjes.
Factcheck
Amerikaanse onderzoekers stelden vast dat de longfunctie bij personen die 5 of minder sigaretten per dag rookten jaarlijks reeds met 7,7 ml daalde. Daarom besluiten ze dat er geen 'veilige' dagelijkse hoeveelheid sigaretten bestaat. Dergelijke longfunctiedaling betekent niet veel op één jaar tijd, maar op lange termijn zal een roker veel sneller onvoldoende longfunctie bereiken dan een niet-roker.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers gingen na of dagelijks weinig roken schade kan toebrengen aan de longen (1). Om een antwoord te vinden op deze onderzoeksvraag, gebruikten de onderzoekers de gegevens van 6 cohortstudies uitgevoerd tussen 1983 en 2014 bij meer dan 25.000 mensen van alle leeftijden. De longfunctie werd regelmatig gemeten met een spirometer. Dit is een apparaat dat op eenvoudige wijze de hoeveelheid lucht meet die je in een keer kan uitblazen. Normale waarden voor volwassen mannen liggen tussen 3,5 en 4,5 liter, en voor vrouwen tussen 2,5 en 3,3 liter.
Via vragenlijsten gingen de onderzoekers na of de deelnemers rokers waren, ex-rokers of nooit gerookt hadden. De vragenlijst was zodanig opgesteld dat een groep rokers kon geselecteerd worden die 5 of minder sigaretten per dag rookten. In vergelijking met nooit roken, daalde de longfunctie bij deelnemers die 5 of minder sigaretten per dag rookten jaarlijks met 7,7 ml, en bij deelnemers die meer dan 30 sigaretten per dag rookten met 11,2 ml.
De onderzoekers besluiten dat de longfunctie al kan dalen als je minder dan 5 sigaretten per dag rookt. Er is met andere woorden geen ‘veilige’ hoeveelheid sigaretten die je dagelijks kunt roken.
Bron
(1) Oelsner EC, Balte PP, Bhatt SP, et al. Lung function decline in former smokers and low-intensity current smokers: a secondary data analysis of the NHLBI Pooled Cohorts Study. The Lancet. Published online 9 October 2019.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit Amerikaans onderzoek is een cohortstudie, een type waarnemend onderzoek dat verbanden kan vaststellen, maar geen oorzaak-gevolgrelaties kan aantonen. Rokers zouden hun longfunctie kunnen verliezen door andere gewoontes dan roken, maar dat is weinig waarschijnlijk. Er zijn voldoende wetenschappelijke bewijzen die aantonen dat roken schadelijk is. Beweren dat weinig roken even schadelijk is als veel roken is echter niet correct: de longfunctie van deelnemers die minder dan 5 sigaretten per dag rookten, daalde minder dan die van deelnemers die veel rookten, nl. 69% van het longfunctieverlies bij zware rokers.
Een zwak punt van deze studie is dat de deelnemers zelf aangaven via vragenlijsten hoeveel ze rookten. Dit kan het resultaat vertekenen: het is weinig waarschijnlijk dat niet-rokers aangeven dat ze roken, maar het kan gebeuren dat rokers uit schaamtegevoel aangeven dat ze niet roken. Dit betekent dat er een onderschatting kan zijn van het verband tussen roken en longfunctie, doordat een deel van de rokers bij de niet-rokers ingedeeld wordt.
Een laatste bemerking is dat er weinig deelnemers waren die 5 of minder sigaretten per dag rookten, namelijk slechts 118 op 2.462 rokers.
In het verleden werd al aangetoond dat weinig roken ook het risico op hartziekten verhoogt: vanaf 1 sigaret per dag stijgt het risico met 30% en vanaf 20 sigaretten per dag met 184% (2)!
Conclusie
Amerikaanse onderzoekers stelden vast dat de longfunctie bij personen die 5 of minder sigaretten per dag rookten jaarlijks reeds met 7,7 ml daalde. Daarom besluiten ze dat er geen 'veilige' dagelijkse hoeveelheid sigaretten bestaat. Dergelijke longfunctiedaling betekent niet veel op één jaar tijd, maar op lange termijn zal een roker veel sneller onvoldoende longfunctie bereiken dan een niet-roker.
