In het nieuws
Door de lockdown voelen veel mensen zich lusteloos. Tel daar nog eens bij dat het buiten donker en druilerig is, en je hebt het recept voor een serieuze winterdip. Gelukkig valt daar iets aan te doen: lichttherapie! Klopt dat?
Factcheck
Volgens een literatuurstudie levert lichttherapie vergelijkbare positieve resultaten op als antidepressieve medicatie bij zowel seizoensgebonden als niet-seizoensgebonden depressieve klachten. Helaas werden deze behandelingen niet vergeleken met een placebo, noch werd uitgelegd wat de lichttherapie inhield. Meer onderzoek is alvast nodig over dit onderwerp.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Franse onderzoekers gingen na of lichttherapie depressieve gevoelens kan verminderen (1). De exacte werking van lichttherapie bij depressies is onduidelijk, maar het zou je biologische klok herstellen en/of werken via melatonine. Dat is een hormoon dat in je hersenen geproduceerd wordt en een rol speelt in je slaapwaakritme.
De wetenschappers voerden een literatuurstudie uit. Ze selecteerden interventiestudies die de resultaten nagingen van lichttherapie op depressieve gevoelens. Ze vergeleken de effecten van lichttherapie met die van antidepressiva, samen en apart toegediend. In totaal vonden de onderzoekers 7 studies bij 397 deelnemers met matige tot ernstige depressieve klachten. De interventies duurden gemiddeld 5 weken. Dit waren de resultaten:
- Zowel lichttherapie als antidepressiva deden de depressieve gevoelens afnemen.
- Er was geen verschil in effect tussen beide behandelingen.
- De combinatie van beide therapieën leverde het beste resultaat op.
- Het positieve effect was er zowel voor seizoensgebonden als niet-seizoensgebonden depressieve gevoelens.
De onderzoekers besluiten dat er geen verschil in resultaat is tussen lichttherapie en antidepressiva, en dat de combinatie duidelijk het grootste effect heeft. Zowel lichttherapie alleen of in combinatie met antidepressiva kan als behandeling worden voorgesteld bij zowel seizoensgebonden als niet-seizoensgebonden depressies.
Bron
(1) Geoffroy PA, Schroder CM, Reynaud E, et al. Efficacy of light therapy versus antidepressant drugs, and of the combination versus monotherapy, in major depressive episodes: A systematic review and meta-analysis. Sleep Med Rev. 2019 Dec;48:101213.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze interessante literatuurstudie vergelijkt twee behandelingen met elkaar, daar waar veel studies een behandeling vergelijken met een placebo. De behandeling moet dan al van zeer lage kwaliteit zijn om het niet te halen tegen een placebo-effect. Het kan dus best zijn dat beide behandelingen, de lichttherapie enerzijds en de antidepressiva anderzijds, niet beter werken dan een placebo, want dat werd hier niet onderzocht.
De onderzoekers hebben in het verleden veel financiële steun gekregen van farmaceutische bedrijven. Dat zou hun houding ten opzichte van antidepressiva kunnen beïnvloeden. In deze literatuurstudie blijkt er weinig verschil in effect te zijn tussen lichttherapie en antidepressiva. Licht zou de voorkeur kunnen krijgen, omdat het goedkoper is en weinig nevenwerkingen veroorzaakt.
Problemen met deze literatuurstudie zijn het beperkte aantal studies, net als het beperkte aantal deelnemers in de studies. Dat laatste is natuurlijk belangrijk: om een bepaald effect te kunnen onderzoeken, moet je voldoende deelnemers hebben om het te kunnen vaststellen. Een bijkomende beperking is dat het niet duidelijk is hoe de lichttherapie verliep: hoe lang duurde het en met welke sterkte?
Conclusie
Volgens een literatuurstudie levert lichttherapie vergelijkbare positieve resultaten op als antidepressieve medicatie bij zowel seizoensgebonden als niet-seizoensgebonden depressieve klachten. Helaas werden deze behandelingen niet vergeleken met een placebo, noch werd uitgelegd wat de lichttherapie inhield. Meer onderzoek is alvast nodig over dit onderwerp.